BBC Cymru Fyw

Mae'r gynhadledd i'r wasg wedi dod i ben ac felly dyma ddiwedd ein llif byw am heddiw hefyd.

Fe gewch chi'r datblygiadau diweddaraf a holl straeon y dydd ar ein hafan.

Diolch am ddilyn y llif byw heddiw a phob hwyl am y tro gan griw'r llif byw.

Plaid Cymru

Dywed arweinydd Cymru, Adam Price, fod “potensial ar gyfer dryswch a negeseuon cymysg” o ganlyniad i’r penderfyniad i ganiatáu llacio rheolau dros y Nadolig wrth gryfhau’r cyngor i'r cyhoedd.

“Newid y canllawiau yw'r peth iawn i'w wneud - dyna'r peth lleiaf yr ydym yn galw amdano yn bendant oherwydd y sefyllfa sy'n gwaethygu yng Nghymru, meddai Mr Price.

“Tybed a fyddai’n well hefyd newid y rheolau yn unol â’r cyngor fel eich bod yn cael neges glir iawn, iawn ac nad oes dryswch?

“Mae'n ymwneud â chael neges glir i bobl bod angen i ni ymdrechu ychydig yn galetach er mwyn cadw pawb yn ddiogel.”

Ceidwadwyr Cymreig

Wrth ymateb i gyhoeddiad Mark Drakeford yn y gynhadledd i'r wasg, dywedodd Andrew R.T. Davies AS fod y Prif Weinidog yn achosi “mwy o ddryswch”.

Dywedodd Mr Davies, llefarydd iechyd y Ceidwadwyr Cymreig, nad oedd Mr Drakeford yn gallu rhoi manylion llawn ei gynlluniau gan ei fod yn dal i aros am gyd-ddatganiad gan bob un o bedair llywodraeth y DU.

Dywedodd fod angen yr holl wybodaeth ar bobl er mwyn iddyn nhw allu gwneud “dyfarniad gwybodus”.

“Nid dyna unrhyw ffordd i gyflwyno’r newyddion pwysig iawn yma - newyddion a fydd â goblygiadau o ran sut y bydd pobl yn treulio cyfnod y Nadolig pwysig hwn”.

Iechyd Cyhoeddus Cymru

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi fod rhywfaint o oedi yn y broses o gyhoeddi ffigyrau dyddiol Covid-19 heddiw.

Mewn datganiad dywedodd y corff fod gwaith cynnal a chadw i System Rheoli Gwybodaeth Labordy Cymru wedi digwydd.

“Mae hyn yn effeithio ar ein hadroddiad dyddiol o ffigurau coronafeirws.

“Mae yna oedi... sydd yn golygu ein bod yn disgwyl i ôl-groniad o ganlyniadau ddod drwodd dros y dyddiau nesaf, a bydd cyfnod o gysoni a dilysu data a fydd yn effeithio ar ein ffigurau adrodd dyddiol am sawl diwrnod."

Llywodraeth Cymru

Ychwanegodd Mr Drakeford y dylid defnyddio'r rhyddid ychwanegol sy'n cael ei ganiatáu dros y Nadolig "mewn modd cyfrifol a gofalus."

Wrth son am ei benderfyniad i gau busnesau nad ydynt yn gwerthu nwyddau angenrheidiol o Noswyl y Nadolig dywedodd Mr Drakeford: "Mae'r modelu yn dangos pe bai ni mewn sefyllfa lle byddai nifer mawr o bobl yn dod at ei gilydd ar gyfer cyfnod y sêls ar Ŵyl San Steffan, yna byddai hynny'n math arall o gymysgu."

"A phryd bynnag mae pobl yn dod at ei gilydd mae risg coronafeirws yn cynyddu.

"Nid ydym mewn sefyllfa yng Nghymru heddiw, lle gallwn ni ganiatáu i'r risgiau yna ddigwydd.

"Gymaint yw difrifoldeb ein sefyllfa fel y bydd yn rhaid i ni leihau'r risgiau lle bynnag y gallwn."

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Llywodraeth Cymru

Dywedodd Mark Drakeford mai dwy aelwyd yn hytrach na thair dylai fod yn cyfarfod dros y Nadolig.

Ychwanegodd y byddai modd i unigolyn sydd o aelwyd gyda dim ond un aelod ynddi i ymuno gyda'r swigen dwy aelwyd hefyd.

"Mae'r sefyllfa yng Nghymru mor ddifrifol fel mai dim ond dwy aelwyd ddylai ddod at ei gilydd dros gyfnod y Nadolig a byddwn yn caniatáu i gartref un person ymuno yn y trefniant hwnnw dros y cyfnod o bum niwrnod".

Dywedodd y Prif Weinidog y byddai arweiniad pellach ar gael yn ddiwedarach: "Yn ddiweddarach heddiw, byddwn yn cyhoeddi cyngor ar y cyd ledled y DU, gan esbonio bod Nadolig llai yn Nadolig mwy diogel".

Llywodraeth Cymru

Dywedodd Mr Drakeford y dylai pawb sy'n gallu gweithio o'u cartref, wneud hynny nawr.

Cynghorau sir, meddai, fyddai'n penderfynu pa wasanaethau fel llyfrgelloedd, canolfannau ailgylchu, fydd yn parhau ar agor cyn y Nadolig.

Dywedodd y byddai'n gweithio ar y cyd gydag awdurdodau lleol a'r heddlu, i sicrhau fod rheolau coronafeirws yn cael eu gweithredu "er mwyn gwneud yn siŵr fod mesurau mewn grym i gadw chi yn ddiogel."

Llywodraeth Cymru

Dywed y Prif Weinidog Mark Drakeford mai dim ond dwy aelwyd - nid tair - ddylai ddod at ei gilydd y Nadolig hwn.

Dywedodd fod “Nadolig llai yn Nadolig mwy diogel”.

“Yma yng Nghymru, y sefyllfa yw mai dim ond dwy aelwyd ddylai ddod ynghyd i ffurfio swigen Nadolig unigryw yn ystod y cyfnod o bum niwrnod”.

“Y lleiaf o bobl rydyn ni'n cymysgu â nhw yn ein cartrefi, y lleiaf o siawns sydd gennym ni o ddal neu ledaenu'r feirws”.

Cyngor blaenorol y llywodraeth oedd y gallai tair aelwyd gyfarfod dros y Nadolig.

Ffynhonnell y llun, Getty

Llywodraeth Cymru

Bydd siopau nad ydynt yn gwerthu nwyddau angenrheidiol yn gorfod cau ddiwedd y dydd ar Noswyl y Nadolig.

Bydd hefyd yn rhaid i ganolfannau ffitrwydd a hamdden gau.

Dywedodd y bydd yn rhaid i lefydd lletygarwch gau o 18:00 ddydd Nadolig.

Ac ar 28 Rhagfyr, bydd cyfyngiadau ar gartrefi yn cymysgu, llety gwyliau a theithio yn dod i rym.

Dywedodd fod yn rhaid cymryd y camau hyn i reoli'r feirws.

"Nid ydym ar ben ein hunain yn gweithredu. O amgylch y byd, mae lefelau coronafeirws yn codi a chynyddu unwaith eto."

Llywodraeth Cymru

Wrth agor y gynhadledd dywedodd y prif weinidog fod y sefyllfa yng Nghymru yn parhau yn un ddifrifol ac felly bod yn rhaid symud i dynhau'r rheolau.

Parhau i gynyddu mae'r nifer o gleifion Covid sy'n mynd i'r ysbytai, meddai Mark Drakeford, gan ddweud fod y niferoedd ar ei uchaf hyd yma.

Dywedodd fod hyn yn golygu 2,100 o bobl yn cael triniaeth, digon ar gyfer pum ysbyty cyffredinol. Mae 98 o bobl - y lefel uchaf yn ystod yr ail don - yn cael triniaeth mewn unedau dwys.

Dywedodd wrth y gynhadledd fod y sefyllfa yn un "hynod ddifrifol". Oherwydd hyn meddai, byddai Cymru gyfan yn mynd i reolau Lefel 4 o 28 Rhagfyr, ond gyda rhai cyfyngiadau yn dod i rym cyn hynny.

Dywedodd Mr Drakeford: “Mae hyn yn golygu y bydd yr holl fanwerthu nad yw’n hanfodol, gan gynnwys gwasanaethau cyswllt agos a phob canolfan hamdden a ffitrwydd yn cau ar ddiwedd masnachu ar Noswyl Nadolig.

“Bydd pob adeilad lletygarwch yn cau o 18:00 ar Ddydd Nadolig”.

Dywedodd y byddai “cyfyngiadau tynnach ar gyfer cymysgu mewn cartrefi, aros gartref, llety gwyliau a theithio yn dod i rym ar Ragfyr 28.

Llywodraeth Cymru

Twitter

BBC Cymru Fyw

Mae brechlynnau coronafeirws ar gyfer pobl mewn cartrefi gofal yn "gamau cynnar ar siwrne arbennig", yn ôl perchennog cartrefi gofal yn y gogledd.

Bore Mercher dechreuodd cynllun peilot gyflwyno'r brechlyn Pfizer/BioNtech i breswylwyr mewn cartref gofal yn Yr Wyddgrug.

Fe fydd pobl sy'n byw mewn un cartref yn derbyn y brechlyn yn ystod y dydd, tra bydd cartrefi gofal mewn ardaloedd byrddau iechyd eraill yn derbyn y brechlyn yn hwyrach yn yr wythnos.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Twitter

Fe fydd y Llyfrgell Genedlaethol ar gau i'r cyhoedd am y tro, a hynny o achos y cynnydd yn nifer yr achosion o Covid-19 yn lleol meddai Pedr ap Llwyd, prif weithredwr y sefydliad.

Fe fydd y Llyfrgell yn parhau i fod ar gau tan ddechrau Chwefror.

Cyngor Ceredigion

Mae tafarn yn Aberaeron wedi derbyn hysbysiad cosb benodedig o £1,000 am dorri rheolau coronafeirws.

Gwelodd swyddogion o Dîm Diogelu’r Cyhoedd fod tafarn y Black Lion yn Aberaeron yn cyflenwi alcohol ac yn aros ar agor y tu hwnt i'r amser sy'n cael ei ganiatáu.

Fe wnaeth y swyddogion ymweld â'r dafarn ar 9 Rhagfyr.

Ffynhonnell y llun, Google Maps

BBC Cymru Wales

Mae'r BBC yn deall fod pedair gwlad y Deyrnas Unedig wedi cytuno i ganiatáu llacio rhywfaint ar reolau Covid o gwmpas y Nadolig, er gwaethaf y galwadau iddynt gael eu tynhau.

Mae'n debyg bod cytundeb cyffredinol i beidio â newid rheoliadau cyfreithiol y cyfyngiadau, er bod geiriad terfynol y cytundeb yn cael ei drafod gan arweinwyr y gwledydd.

Mae disgwyl datganiad yn fuan, fydd yn cadarnhau'r manylion yn llawn.

Un posibilrwydd yw y bydd cyngor llawer cryfach yn annog pobl i fod yn wyliadwrus o gwmpas y Nadolig yn cael ei gyhoeddi yn ddiweddarach heddiw.

Fe allai rhai rhannau o'r DU gryfhau'r cyngor ar gymysgu ymysg aelwydydd dros yr ŵyl hefyd.

BBC Cymru Fyw

Mae cryn ddyfalu os bydd Llywodraeth Cymru'n gwneud cyhoeddiad am gyflwyno cyfyngiadau coronafeirws newydd cyn neu ar ôl y Nadolig yn y gynhadledd i'r wasg heddiw.

I'ch hatgoffa chi eto - dyma'r gwahanol lefelau sydd yng Nghynllun Rheoli Coronafeirws y llywodraeth, a'r hyn sy'n cael ei ganiatáu ymhob lefel:

• Lefel 1 (risg isel): Cyfyngiadau agosaf at normalrwydd sy'n bosibl tra mae cyfraddau heintio yn isel a mesurau ataliol eraill yn parhau ar waith, megis cadw pellter cymdeithasol a gweithio gartref.

• Lefel 2 (risg ganolig): Mesurau rheoli ychwanegol i gyfyngu ar ledaeniad y feirws, gan gynnwys camau gweithredu lleol a roddir ar waith mewn ardaloedd neu safleoedd ble mae clwstwr o achosion.

• Lefel 3 (risg uchel): Y cyfyngiadau llymaf heblaw am gyfnod atal byr neu gyfnod clo, fel yr ydym ynddi ar hyn o bryd.

• Lefel 4 (risg uchel iawn): Cyfateb i reoliadau'r cyfnod atal byr neu gyfnod clo. Gellid eu defnyddio'r rhain naill ai fel cyfnod atal byr neu fel cyfnod clo hirach.

BBC Cymru Fyw

Croeso i lif byw Cymru Fyw ar ddydd Mercher 16 Rhagfyr.

Fe fyddwn yn dod a'r wybodaeth ddiweddaraf i chi o gynhadledd Llywodraeth Cymru i'r wasg am 12:15, sydd heddiw yn cael ei harwain gan Mark Drakeford.