Hwyl fawrwedi ei gyhoeddi 14:02 Amser Safonol Greenwich 5 Mawrth 2024
Dyna ddiwedd y Cwestiynau i'r Prif Weinidog.
Ymunwch â ni eto yr wythnos nesaf.
Yn ei fis olaf yn y swydd, Mark Drakeford yn ateb cwestiynau arweinwyr y gwrthbleidiau ac ASau eraill.
Alun Jones
Dyna ddiwedd y Cwestiynau i'r Prif Weinidog.
Ymunwch â ni eto yr wythnos nesaf.
Mark Drakeford
Mae Delyth Jewell o Blaid Cymru yn cyfeirio at waddol amgylcheddol cloddio am lo.
Mae'r prif weinidog yn nodi bod 2,566 o domenni glo segur yng Nghymru, sef tua 40 y cant o holl domenni glo Prydain.
Ychwanegodd, "mae diogelwch cymunedol yn greiddiol i'n rhaglen diogelwch tomenni glo, gan gynnwys trefn archwilio a chynnal a chadw a Mesur [seneddol] newydd ar domenni glo segur".
Dywed Delyth Jewell bod "y tomenni glo, y sbwriel sy'n dal i dywyllu ein gorwelion - mae'r tomenni hynny yn atgof parhaol o ddirmyg San Steffan tuag at Gymru, oherwydd er eu bod cyn datganoli, mae llywodraeth y DU yn gwrthod talu tuag at eu clirio, tuag at eu gwneud yn ddiogel, gan atal Aberfan arall rhag digwydd".
Atebodd y prif weinidog, "mewn oes o newid hinsawdd, nid yw'r tomennydd sydd ar ôl bellach yn ddiogel ar gyfer y dyfodol. Dyna pam yr ydym yn buddsoddi £44 miliwn ein hunain mewn gwytnwch tomennydd glo ledled Cymru. Rydym wedi gofyn i lywodraeth y DU am gyfraniad at hynny; nid ydym wedi gofyn iddynt ariannu’r cyfan. Mewn gwirionedd, rydym wedi gofyn iddynt am £20 miliwn i gyfateb i'r £44 miliwn y bydd y Senedd hon yn ei ddarparu; a daw'r ateb yn ôl na fyddant yn gwneud hynny."
Delyth Jewell
Paul Davies
Mae'r Ceidwadwr Paul Davies yn codi pryderon am amseroedd ymateb ambiwlansys, gan gyfeirio at achos trasig etholwr.
"Cysylltodd etholwr â mi a ddywedodd wrthyf fod ei merch-yng-nghyfraith wedi aros dros awr a hanner am ambiwlans ar ôl cael trawiad ar y galon ar Noswyl Nadolig. Yn anffodus, bu farw yn 40 oed, gan adael dwy o blant bach, ac mae’r teulu’n gwbl bendant, pe bai’r ambiwlans wedi cyrraedd yn amserol, yna byddai hi wedi goroesi. Rwy’n siŵr y byddwch yn cytuno â mi felly fod hynny’n gwbl warthus, ac mae fy nghalon yn mynd allan i'r teulu".
Mae’r prif weinidog yn ateb, “yn gyntaf oll i gytuno â’r hyn a ddywedodd Paul Davies am y trallod y bydd y teulu’n ei brofi, ac, wrth gwrs, mae angen ymchwilio i’r amgylchiadau y mae’n adrodd amdanynt ac mae angen darparu atebion i’r teulu”.
Yn fwy cyffredinol, dywed y prif weinidog fod "Llywodraeth Cymru yn parhau i wneud y pethau yr ydym wedi'u gwneud yn ddiweddar: buddsoddi yn y gwasanaethau ambiwlans. Mae mwy o bobl yn gweithio yn y gwasanaeth ambiwlans nag erioed o'r blaen. Rydym yn buddsoddi yn yr offer sydd gan y gwasanaeth, ac rydym yn buddsoddi yn y gwasanaethau ychwanegol hynny sy'n ceisio gwneud yn siŵr mai dim ond yn yr amgylchiadau hynny pan mai ambiwlans yw'r ateb cywir y caiff ambiwlansys eu defnyddio."
Mae arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth yn gofyn a yw'r prif weinidog yn derbyn ei fod "nid yn unig yn anghywir, ond hefyd yn torri rheolau ei lywodraeth ei hun" i unrhyw weinidog neu was sifil yn Llywodraeth Cymru ddileu negeseuon WhatsApp yn ystod y pandemig.
Dywed Mr Drakeford y bydd yn ateb cwestiynau o'r fath pan fydd yn ymddangos gerbron yr ymchwiliad Covid yr wythnos nesaf. "Mae'r ymchwiliad yma i ofyn y cwestiynau hynny. Dyna pam ei fod yng Nghymru. Dydw i ddim yn mynd i gynnig rhagflas o'r cwestiynau a fydd yn cael eu gofyn i mi fel tyst i'r ymchwiliad".
Mae Rhun ap Iorwerth hefyd yn dweud bod peidio â chynnal ymchwiliad Covid benodol i Gymru yn gamgymeriad difrifol gan y prif weinidog.
“Mae pob darn o dystiolaeth a gyhoeddwyd, pob tystiolaeth a gyflwynwyd yn ystod y tair wythnos hon - neu hyd yn hyn yn yr ymchwiliad Covid hwn - yn cryfhau’r achos, rwy’n credu, ar gyfer yr ymchwiliad Covid benodol hwnnw i Gymru. Ac mae'r hyn rydym yn ei glywed, wrth gwrs, dim ond yn crafu'r wyneb," meddai Rhun ap Iorwerth.
Atebodd y prif weinidog, “nid wyf yn meddwl y byddai ymchwiliad Cymreig penodol yn rhoi’r atebion i deuluoedd yng Nghymru i’r cwestiynau y maent yn eu gofyn yn gwbl briodol, ac yr wyf yn benderfynol o helpu i ddod o hyd i’r atebion hynny. Ac yr wyf yn anghytuno’n llwyr ag ef.
"Rwy'n meddwl bod pob tyst o flaen yr ymchwiliad yn dangos na allech ddeall y camau a gymerwyd yng Nghymru ar wahân i'r penderfyniadau a oedd yn cael eu gwneud mewn mannau eraill. Ac yn syml, ni fyddai ymchwiliad sy'n benodol i Gymru yn gallu ymchwilio i'r cysylltiadau hynny."
Rhun ap Iorwerth
Mae Andrew RT Davies, arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig yn y Senedd, yn gofyn am eglurhad o ddefnydd y prif weinidog o WhatsApp yn dilyn gwybodaeth a ddatgelwyd yn yr ymchwiliad Covid.
Mae'r prif weinidog yn dweud y bydd yn ateb unrhyw gwestiynau sy'n ymwneud â'r ymchwiliad pan fydd yn ymddangos ger ei fron yr wythnos nesaf.
Ond mae’n cyfeirio at y datganiad a wnaeth ym mis Tachwedd, lle eglurodd fod WhatsApp wedi’i osod ar ei ffôn a roddwyd iddo gan y Senedd - ar ôl iddo ddweud wrth Senedd Cymru i ddechrau nad oedd yn ei ddefnyddio - ond nad yw'n defnyddio'r ap i anfon negeseuon yn rheolaidd.
"Rwy'n dyst yn ymchwiliad Covid. Byddaf yn ateb eu cwestiynau, pa bynnag bwyntiau y maent yn eu rhoi i mi. Nid wyf yn mynd i gynnig rhagolwg o'r hyn a ddywedaf i'r ymchwiliad. Byddaf yn talu'r ymchwiliad y parch yr wyf yn meddwl ei fod yn haeddu, a rhoddaf fy atebion iddynt fel tyst," medd y prif weinidog.
Gofynnodd Mr Davies gwestiwn arall a oedd Mr Drakeford yn ymwybodol bod cynghorwyr arbennig yn dileu negeseuon, ond gwrthododd Mr Drakeford ateb
Andrew RT Davies
Mae Jane Dodds o'r Democratiaid Rhyddfrydol yn gofyn “pa gynnydd y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o ran cyflawni'r ymrwymiadau a wnaed i bobl ifanc â phrofiad o fod mewn gofal yn y datganiad y cytunwyd arno yn yr uwchgynhadledd diwygio radical ym mis Rhagfyr 2022, dolen allanol?”
Atebodd Mr Drakeford ei fod yr wythnos diwethaf wedi mynychu "y drydedd uwchgynhadledd gan bobl ifanc sydd â phrofiad o ofal i adrodd iddynt ar ein hagenda diwygio radical. Buont yn dathlu'r cynnydd a wnaed eisoes drwy'r datganiad ac wedi gwneud cyfres o gynigion ar gyfer gweithredu pellach".
Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i leihau nifer y plant a phobl ifanc sy’n mynd i mewn i ofal ond ar gyfer y plant hynny sydd mewn gofal, mae “am iddynt aros yn agos at y cartref fel y gallant barhau i fod yn rhan o’u cymuned. Rhaid canolbwyntio ar gadw teuluoedd gyda’i gilydd, drwy roi cymorth cynnar a gwasanaethau cefnogi ar yr adeg iawn ar gyfer rhieni a phlant.”
Jane Dodds
Mae’r Ceidwadwr Peter Fox yn gofyn pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o'r pwysau sy'n wynebu ffermwyr Cymru.
Mae'r prif weinidog yn ateb bod "ffermwyr Cymru'n wynebu amrywiaeth o bwysau, gan gynnwys costau cynyddol, rhwystrau wedi Brexit, bargeinion masnach gelyniaethus ac effeithiau'r argyfyngau hinsawdd a natur. Rydym eisiau dyfodol llwyddiannus i ffermio yng Nghymru ac yn parhau i weithio gydag eraill i'w gyflawni".
Mae Mr Fox yn rhybuddio y "bydd llawer yn dewis gadael y diwydiant, yn enwedig ein cymuned o ffermwyr hŷn”.
Mae’r ymgynghoriad ar y Cynllun Ffermio Cynaliadwy dadleuol yn cau ar 7 Mawrth.
Byddai'r cynigion yn ei gwneud yn ofynnol i ffermwyr ymrwymo 10% o dir amaethyddol i'w ddefnyddio ar gyfer coed a 10% ar gyfer cynefinoedd bywyd gwyllt.
Yr wythnos diwethaf, bu miloedd o ffermwyr yn protestio y tu allan i'r Senedd yn erbyn cynlluniau Llywodraeth Cymru.
Ymgasglodd protestwyr y tu allan i'r Senedd yr wythnos diwethaf
Prynhawn da, croeso i'n darllediad byw o'r Cwestiynau i'r Prif Weinidog, sy'n dechrau am 1.00pm.
Oherwydd prysurdeb yr amserlen, a chynnal Pwyllgor o’r Senedd Gyfan i drafod Cam 2 y Bil Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) y prynhawn yma, mae’r pwyllgor busnes wedi cytuno i ddechrau’r cyfarfod llawn am 13:00 o’r gloch heddiw yn hytrach na’r 13.30 arferol.
Cynhelir y cyfarfod llawn ar ffurf hybrid, gyda rhai aelodau yn Siambr y Senedd ac eraill yn ymuno drwy gyswllt fideo.