Mark Drakeford yn cyhoeddi na fydd ffordd liniaru'r M4 ger Casnewydd yn cael ei hadeiladu
Bu'r ffordd liniaru ger twnneli Bryn-glas yn destun trafod ers 1992
Byddai'r cynllun wedi costio oddeutu £1.4bn
Mae amgylcheddwyr wedi gwrthwynebu'r cynllun o'r cychwyn
BBC Cymru Fyw
Dyna ddiwedd ar ein llif byw am y tro, ond gallwch ddilyn Senedd Fyw ar ein hafan i weld y Prif Weinidog Mark Drakeford yn siarad yn y Senedd am ei benderfyniad, a chlywed yr ymateb o fewn y Siambr i'r cyhoeddiad.
Diolch yn fawr am ddarllen, a hwyl fawr.
Taro'r Post
BBC Radio Cymru
Fe fydd Taro'r Post ar BBC Radio Cymru yn trafod cyhoeddiad Mark Drakeford yn ystod yr awr nesaf.
Cofiwch gysylltu â'r rhaglen!
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
BBC Cymru Fyw
Dywedodd Heather Myers a Harry Lloyd-Davies o Siambr Fasnach De a Chanolbarth Cymru eu bod yn hynod siomedig gyda'r cyhoeddiad.
"Bydd pobl sy'n symud nwyddau o gwmpas neu'n teithio i'r gwaith ar y draffordd yn wynebu blynyddoedd pellach o anhrefn, gan atal twf economaidd.
"Roedd y gwrthwynebiad i'r ffordd liniaru wedi canolbwyntio ar ddadleuon fod dewisiadau rhatach oedd yn well i'r amgylchedd, ond rydym wedi ein syfrdanu nad yw'r atebion amgen yna wedi eu cynnig heddiw.
"Byddwn yn parhau i bwyso ar Lywodraeth Cymru i gynnig datrysiad."
Twitter
Mae Gwilym Dafydd yn dweud bod pwysigrwydd diogelu Gwastadeddau Gwent yn drech na "rhwystredigaeth achlysurol" cael ei ddal mewn tagfeydd.
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
Llafur Cymru
Wth groesawu cyhoeddiad Mark Drakeford, dywedodd AC Llafur Pontypridd, Mick Antoniw:
"Fel aelod o'r pwyllgor Cynulliad a wnaeth ymchwilio i'r ffordd liniaru yn 2014, fy marn oedd fod y cynllun yn anghynaliadwy yn ariannol ac yn amgylcheddol.
"Byddai'r cynllun wedi costio £2bn... ac yn fy marn i wedi arwain at gynnydd yn y defnydd o geir, traffig a llygredd. Dyw adeiladu ffyrdd newydd drud yn datrys dim byd, heblaw eich cael chi i'r tagfeydd nesaf yn gyflymach.
"Yn y tymor hir, yr hyn sydd angen yw cynnig dewis arall i geir preifat drwy fuddsoddi mewn trafnidiaeth gyhoeddus. Yn amlwg mae angen mesurau i ddelio gyda thrafferthion penodol o amgylch Casnewydd, ond byddai bwrw 'mlaen gyda'r 'llwybr du' ond wedi golygu gohirio ateb cynaliadwy."
BBC Cymru Fyw
Mae llefarydd ar ran Cytundeb Dinesig Dinas-Ranbarth Caerdydd wedi dweud eu bod yn "hynod siomedig" ynglŷn â'r penderfyniad heddiw.
"Mae'n rhaid i ni nawr weithio er mwyn cael prosiectau isadeiledd arall i sicrhau bod de Cymru'n parhau i symud," meddai.
"Roedd y ffordd newydd yn allweddol i gefnogi a galluogi i strategaeth economaidd a diwydiannol de-ddwyrain Cymru dyfu.
"Rydyn ni'n pryderu, heb y ffordd, y bydd yr ardal yn cael ei dal yn ôl gan isadeiledd trafnidiaeth hen, sydd ddim yn gallu dygymod â'r galw."
BBC Cymru Fyw
Dywedodd Robert Lloyd Griffiths, pennaeth Sefydliad y Cyfarwyddwyr Cymru (IoD): "Mae hyn yn hynod siomedig.
"Mae problemau traffig yn ein dal ni nôl ac yn atal buddsoddwyr rhag ein ystyried fel masnachwyr hyfyw.
"Ar ran arweinwyr busnes, y neges oedd 'gwellwch yr M4, a gwnewch e nawr'. Ry'n ni'n gwybod nawr na fydd hynny'n digwydd.
"Mae'n ddiwrnod tywyll i economi Cymru."
BBC Cymru Fyw
Yn yr ymchwilad annibynnol i'r cynllun, roedd yr awdur William Wadrup wedi awgrymu bod "achos cryf" dros fwrw 'mlaen â'r ffordd.
"Yn fy marn i, ceir achos cryf dros weithredu’r cynllun er mwyn lliniaru problem ddifrifol ar y rhwydwaith traffyrdd strategol," meddai.
"Mae’r cynllun er budd y cyhoedd... a dylid caniatáu iddo fynd rhagddo er gwaethaf y dirwedd a’r amgylchedd sensitif y byddai’n mynd drwyddynt.
"Ni fyddai’r cynllun, yn fy marn i, yn cael unrhyw effeithiau niweidiol anghymesur."
BBC Cymru Fyw
Mae Ysgrifennydd Cymru, Alun Cairns, wedi dweud wrth BBC Cymru ei bod yn "ddiwrnod tywyll i Gymru".
Ar BBC Radio Wales y bore 'ma roedd wedi dweud y byddai ffordd liniaru yn "ateb gofynion dau draean o economi Cymru, a dyna pam ei fod mor bwysig".
Yn dilyn y penderfyniad dywedodd: "Mae'n ymddangos bod y Prif Weinidog yn credu ei fod yn gwybod yn well na'r ymchwiliad annibynnol."
BBC Cymru Fyw
Mae Jayne Bryant, AC Llafur Gorllewin Caerdydd, wedi mynegi siom am benderfyniad Mr Drakeford, gan ddweud: "Rwy'n siomedig iawn na fydd y ffordd liniaru'n cael ei hadeiladu.
"Rwy'n gwbl sicr y dylai'r arian sydd wedi ei glustnodi ar gyfer ffordd liniaru gael ei wario ar ddatrys y broblem yma o amgylch Casnewydd."
RSPB
Mae RSPB Cymru yn dweud eu bod yn "dathlu cyhoeddiad y Llywodraeth na fyddan nhw yn mynd ymlaen â Llwybr Du'r M4."
"Rydym wedi cael rhyddhad anhygoel nad yw’r darn 14 milltir o’r draffordd mwyach yn bygwth distrywio’r bywyd gwyllt prin sydd ar Wastadeddau Gwent," meddai llefarydd.
"Rydym yn teimlo rhyddhad ac wedi ein hysbrydoli gan y penderfyniad, sydd yn arwydd fod gan Gymru Lywodraeth sy’n cymryd datblygiad cynaliadwy o ddifrif.
"Diolch i’r penderfyniad dewr a blaengar hwn, rydym nawr yn gwybod y gall ein plant fwynhau harddwch, bywyd gwyllt, hanes a buddiannau iechyd y mae Gwastadeddau Gwent yn ei ddarparu am lawer o flynyddoedd i ddod, ac am genedlaethau lawer wedi hynny."
Ceidwadwyr Cymreig
Llefarydd y Ceidwadwyr Cymreig ar Fusnes, yr Economi ac Isadeiledd yw Russell George, a dywedodd:
"Mae'r cyhoeddiad yn ergyd i gymudwyr Cymru ac i ffyniant y dyfodol i'r wlad.
"Wedi blynyddoedd o gicio'u sodlau ac oedi gan lywodraethau Llafur yng Nghymru, gwario £44m ar ymchwiliad cyhoeddus a sawl cais gan arweinwyr busnes, daeth dim byd o'r cyfan.
"Mae'n warthus bod y Prif Weinidog wedi tywallt miliynau ar gwblhau'r ymchwiliad cyhoeddus cyn anwybyddu'i gasgliadau.
"Rwy'n annog Mr Drakeford i gyflwyno cynlluniau amgen ar unwaith am sut y bydd yn lleddfu'r problemau traffig ar yr M4."
BBC Cymru Fyw
Mae CECA Cymru, sy'n cynrychioli nifer o fusnesau peirianneg sifil, yn dweud bod y penderfyniad yn "enghraifft arall o Gymru'n colli allan".
"Dyma benderfyniad gwarthus o araf sydd wedi'i effeithio'n sylweddol gan ddiffyg arweinyddiaeth gwleidyddol, ac felly bydd y problemau i fusnesau a chymunedau yn y rhan yma o Gymru yn parhau," meddai cyfarwyddwr CECA Cymru, Ed Evans.
"Mae'r sector peirianneg sifil yn edrych ymlaen at glywed ar frys sut mae Llywodraeth Cymru'n bwriadu defnyddio ei phwerau benthyg i fuddsoddi yn isadeiledd Cymru gyda chynlluniau arall."
BBC Cymru Fyw
CITB Wales yw'r corff sy'n cynrychioli'r diwydiant adeiladu yng Nghymru, a dywedodd eu cyfarwyddwr Mark Bodger:
"Byddai ffordd liniaru'r M4 wedi arwain at gynnydd yn nifer y swyddi adeiladu yma, gyda chyfleoedd gwerthfawr am hyfforddiant a sgiliau."
Cyfeillion y Ddaear
Yn ymateb i'r cyhoeddiad dywedodd cyfarwyddwr Cyfeillion y Ddaear Cymru, Haf Elgar: "Mae hyn yn newyddion gwych i Gymru a'r blaned.
"Yn ogystal â chostio dros £2bn o bunnoedd i drethdalwyr Cymru, byddai'r ffordd ddinistriol hon wedi hollti trwy amgylchedd unigryw Gwastadeddau Gwent sydd â chyfoeth o fywyd gwyllt, wedi pwmpio mwy o allyriadau sy'n difetha'r hinsawdd i mewn i'n hatmosffer, ac yn y pen draw wedi achosi mwy byth o dagfeydd a llygredd aer.
“Mae'r penderfyniad hwn yn glod i ymdrechion diflino trigolion lleol sydd wedi gwrthwynebu'r cynllun hwn dros ddegawdau ac mae'n arwydd clir bod Llywodraeth Cymru yn cymryd ei datganiad argyfwng hinsawdd ac ymrwymiad i genedlaethau’r dyfodol o ddifrif.
“Nawr rydym angen buddsoddiad sylweddol mewn trafnidiaeth gynaliadwy o amgylch Casnewydd a ledled Cymru i helpu i adeiladu dyfodol glanach, mwy diogel i ni i gyd.”
Ffynhonnell y llun, Geograph/Jaggery
Newyddion 9
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
Gohebydd Amgylchedd BBC Cymru
Steffan Messenger
Gohebydd Amgylchedd BBC Cymru
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
Gohebydd Gwleidyddol BBC Cymru ar Twitter
Twitter
Fel mae Daniel Davies yn nodi, mae penderfyniad Mark Drakeford yn mynd yn erbyn maniffesto Llafur Cymru yn 2016, oedd yn dweud eu bod wedi ymrwymo i adeiladu'r ffordd.
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
Twitter
Roedd Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol, Sophie Howe, wedi gwrthwynebu cynllun y ffordd liniaru ers tro.
Mae hi wrth ei bodd gyda'r penderfyniad, ac yn ei ddisgrifio fel un "dewr".
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
BBC Cymru Fyw
Mae CBI Cymru, sy'n cynrychioli arweinwyr busnes ac oedd eisiau i'r cynllun fynd yn ei flaen, wedi disgrifio penderfyniad Mark Drakeford fel "diwrnod tywyll i economi Cymru".
"Ar ôl degawd o drafod a gwario dros £40m, does 'na ddim problem wedi'i datrys heddiw," meddai cyfarwyddwr CBI Cymru, Ian Price.
"Dim ond cynyddu fydd llygredd a thraffig o amgylch Casnewydd nawr. Bydd twf economaidd yn cael ei fygu, bydd hyder yn y rhanbarth a chost ffordd liniaru yn y pendraw yn cynyddu.
"Mae'r penderfyniad heddiw yn fesur tymor byr sy'n datrys dim ac yn gyrru'r neges nad yw Cymru'n agored i fusnesau."