'Hawl gyda ni' i groesi'r ffin i gael addysg Gymraeg

Mae bachgen pedair oed o Groesoswallt wedi cael wythnos gyntaf "wrth ei fodd" yn yr ysgol, ar ôl i'w rieni frwydro i sicrhau lle iddo mewn ysgol Gymraeg dros y ffin ym Mhowys.

Fe gafodd Lowri a Dylan Jones wybod ym mis Ebrill nad oedd lle i'w mab, Ynyr, yn Ysgol Llanrhaeadr-ym-Mochnant er bod ei chwaer hŷn, Lluan, eisoes yn mynd yna.

Roedd yna dro pedol wedi i'r teulu apelio, ac fe gynigiodd y cyngor le i Ynyr wedi'r cyfan.

Dywedodd Lowri Jones wrth raglen Dros Frecwast ddydd Gwener, ei fod yn "syndod mawr" fod Ynyr heb gael cynnig lle o ystyried fod Lluan yn ddisgybl yno yn barod.

"Oedd o ddim wedi croesi fy meddwl i fod yn onest achos pan o'n i'n gwneud cais am Lluan, oedd Powys yn dweud oedd 'na le, ac oedd [Cyngor] Sir Amwythig yn hapus i blant Sir Amwythig i fynd yno."

Y "gwahaniaeth mwya'" wrth geisio am le i'w mab eleni, oedd bod Ynyr ymysg 18 o blant o Sir Amwythig oedd yn ceisio am 18 o lefydd dosbarth derbyn, ac roedd Cyngor Powys wedi gosod "terfyn o 15".

Yr hyn y dylai awdurdodau addysg wneud, mae hi'n dadlau, yw "gofyn i'r ysgol 'oes gennych chi le? Allwn ni 'neud i hyn weithio?'" cyn gwrthod ceisiadau "yn lle achosi'r poen meddwl a'r gofid a'r straen 'da ni a dau deulu arall wedi bod trwyddo".

Dywedodd llefarydd ar ran Cyngor Sir Powys eu bod "wedi ymrwymo i sicrhau bod pob disgybl yn gallu elwa o addysg cyfrwng Cymraeg.