Y gyfrinach tu ôl i ffotograffau byd natur Enlli

  • Cyhoeddwyd
Morlo yn nofio mewn ogofFfynhonnell y llun, Ben Porter

Llygad am lun, gwybodaeth o fyd natur, elfen o lwc a lot fawr o amynedd - dyna sydd wedi dod â ffotograffau trawiadol o fyd natur i Ben Porter.

Fe symudodd ei deulu i Ynys Enlli pan oedd o'n 11 oed ac mae'r wybodaeth mae o wedi ei gasglu am yr ynys a'i bywyd gwyllt wedi ei alluogi i ddal y gorau o'r ynys.

Erbyn hyn mae'n byw ar y tir mawr ger Mynydd Rhiw ac yn gweithio mewn cadwraeth ac yn tynnu lluniau - yn aml yn ôl ar yr ynys.

Bu'n rhannu'r cyfrinachau tu ôl i'w ddelweddau trawiadol gyda Cymru Fyw.

Aderyn drycin Manaw

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Roedd gen i'r syniad o'r llun trwy'r flwyddyn cyn i fi dynnu'r ffotograff yma.

Mae Enlli yn lle ardderchog i weld y sêr yn y nos - does dim light pollution bron ac mae'r sêr yn anhygoel yn enwedig yn y gwanwyn a'r gaeaf.

Mae tua 20,000 pâr o adar drycin ar yr ynys felly maen nhw'n nythu bob man ac yn dod mewn yn y nos.

Mae ffotograff fel hyn wedi cymryd lot o amser oherwydd mae'n anodd cael yr adar i eistedd wrth gymryd y llun.

Mae'n rhaid i ti ddefnyddio exposure hir o tua 30 eiliad i gael digon o olau i gael y sêr a'r groes Celtaidd. Ro'n i'n defnyddio head torch i gael dipyn o ola' ar yr adar.

Mae hwn efo lens fish eye 15mm felly dwi mond tua troedfedd i ffwrdd o'r aderyn, sy'n agos iawn a ti'n gorfod bod yn ddistaw iawn.

Nofio mewn swigod

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Roedd hwn yn un o'r lluniau hynny ti ddim yn gallu planio.

Ro'n i jest yn cerdded ar Enlli a gweld bod un o'r traethau yn llawn foam o'r môr oherwydd bod storm fawr wedi dod mewn yn y gaeaf. Ro'n i jest yn gallu gweld dipyn bach o forlo yn sticio allan tua 5-10 metr i ffwrdd.

Nesh i gymryd 10 munud i fynd yn agos i'r morlo - ro'n i tua thri metr i ffwrdd yn y diwedd - ac wedyn aros yn dawel iawn a jest eistedd yn edrych.

Weithia' roedd o'n codi ei ben a jest edrych o gwmpas ond wnaeth o ddim gweld fi. Doedd o methu arogli fi - maen nhw'n gallu arogli yn dda iawn - achos ro'n i lawr o'r gwynt.

Dwi fel arfer efo long lens ond weithiau dwi'n hoff iawn o wide angle lens fel efo hwn i gael yr habitat yn y ffotograff hefyd.

Roedd hwn yn gweithio'n dda iawn i gael y môra'r tywydd. Roedd y morlo yn edrych yn hilarious.

Chwarae cuddio i gael llun

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Mae hwn wedi ei dynnu efo camera trap ar y traeth. Ro'n i wedi gosod o wrth y nyth a'i adael o yna i'r adar arfer efo fo - ac efo fish eye lens i gael y cefndir.

Mae hide adar yn y cefndir a ro'n i'n eistedd yn fanna yn tynnu'r llun.

Mae pioden y môr yn aderyn ti'n gweld bob tro ti'n mynd i'r arfordir ar draws Cymru. Sŵn y môr i fi ydi pioden y môr.

Y ffordd ti'n gwybod be' ydi oed yr aderyn ydi efo lliw y llygaid. Mae gan y rhai ifanc lygaid llwyd ac wedyn ar ôl tua dwy flynedd maen nhw'n newid lliw a mynd yn goch, ac yn mynd yn fwy coch wrth fynd yn hŷn.

Hugan mewn storm

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Roedd hwn ar Enlli'r hydref yma ac roedd yn anhygoeli weld storm yno dros ddau ddiwrnod a'r tonnau mor, mor fawr.

Roedd hwn ar ochr de'r ynys - lle o'r enw Maen Du. Ro'n i just about yn gallu cael cysgod o hide sydd yno efo'r glaw yn dod lawr.

Mae'n cymryd lot o waith i gael ffotograff fel hyn ac mae'n anodd cadw camera yn llonydd efo'r gwyntoedd.

Dwi'n hoffi'r hugan. O'r adar i gyd, adar y môr dwi'n hoffi mwya' efallai ar ôl byw ar Enlli. Pan ti'n sbïo ar y môr a ti'n gweld yr adar yma yn byw allan yno mae gen ti gymaint o barch at sut maen nhw'n gallu byw yno.

Ffynhonnell y llun, Ben Porter
Disgrifiad o’r llun,

Ar hyn o bryd mae Ben Porter, sy'n 24 oed, yn gweithio ar olygu ffotograffau ar gyfer llyfr The Birds of Wales, fydd yn cael ei gyhoeddi yn y flwyddyn newydd

Dringo i mewn i ogof

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Dyma un o fy hoff luniau o'r ynys. Mae hwn mewn ogof sydd ar un ochr o'r ynys, lawr wrth y creigiau ac mae'r môr yn dod i mewn i'r ogof a'r morloi yn dod i mewn a mynd ar y creigiau yn yr ogof.

Mae golau'r haul yn dod i mewn drwy'r un twll mae'r morlo yn ddefnyddio i ddod i mewn o'r môr, ac mae twll arall i ddod mewn i'r ogof uwchben lle dw i efo'r camera.

Mae'n reit beryglus mynd yno, mae gen ti greigiau a drop mawr.

Mae'n cymryd amser i fynd yno ac i'r morlo arfer efo chdi yno, ac mae'n cymryd amser i weld pryd ydi'r adeg gorau i fod yno efo'r golau ac i weld pa fath o dywydd sy'n gweithio i'r llun a pryd mae'r dŵr yn glir.

Mae lot o bethau gwahanol yn mynd i gael llun fel hyn ac mae'n cymryd lot o amser - a ti ddim yn gwybod os fydd y morlo yna wedyn!

Teigr yr ardd

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Mae'r teigr yr ardd wedi diflannu ar draws Prydain - 60% wedi mynd dros y 40 mlynedd ddiwetha'.

Mae lot o wyfynod fel hyn wedi diflannu ar draws Prydain ond mae'r rhain dal ar Enlli. Efo hwn ro'n i'n trio cael y neges yna drosodd.

Maen nhw'n edrych yn ffantastig ond dydy lot o bobl ddim yn hoffi nhw achos maen nhw'n dod allan yn y nos ac os ti'n cadw ffenestr ar agor maen nhw'n dod i mewn, ond dwi wrth fy modd efo nhw.

Mae cymaint o rai gwahanol i'w gweld ac maen nhw mor lliwgar.

Y pâl yn cadw'n heini

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Mae'n hilarious gweld nhw'n g'neud hyn pan maen nhw'n dod mewn i'r nyth. Maen nhw'n nythu o dan y ddaear ac yn dod mewn fel hyn, fel crash landing i mewn i'r planhigion.

Roedd hwn ar Ynysoedd Gwylanod wrth ymyl Aberdaron - mae 600 pâl yn nythu yno a lot o adar môr eraill achos does dim llygod mawr a chathod a phethau eraill sy'n bwyta nhw.

Roedd hwn pan o'n i'n gweithio yn gwneud survey i weld be' sydd yno - mae'n digwydd bob blwyddyn i weld faint o adar sydd yna. Mae'n bwysig iawn gweld be' sy'n mynd ymlaen yn y môr o gwmpas.

Pan nes i dynnu'r llun roeddan ni wedi gorffen y gwaith ar yr ynys ac yn eistedd yn aros am y cwch i ddod yn ôl.

Mwynhau golau'r gaeaf

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Nes i ddefnyddio slow exposure i gael symudiad y dŵr yn mynd ar y creigiau a'r golau tu ôl i'r adar yn dod trwy'r dŵr. Mulfren Werdd ydi hwn.

Mae hwn yn y gaeaf ac mae cyfle i gael lluniau atmospherig yn y gaeaf. Dwi'n hoff iawn o'r golau yn y tymor yma - ac mae llai o adar felly mae'n rhaid bod yn fwy creadigol.

Os mae'r haul allan mae o fel aur yn y gaeaf ac yn ffantastig i dynnu lluniau.

Dal eiliadau olaf bywyd

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Dim pawb sy'n hoffi'r un yma oherwydd mae o fel 'nature raw in tooth and claw' fel maen nhw'n ddweud.

Wnaeth y gwalch glas gymryd y bioden yn sydyn, ond wnaeth o gymryd tua 40 munud i'w ladd o - roedd o yn gruesome.

Roedd o tua 5-10 metr i ffwrdd pan nes i gymryd y llun yma a ro'n i'n eistedd yno yn gweld o'n digwydd. Mae pioden yn reit fawr a'u pig nhw yn siarp ac roedd yn strygl am 40 munud.

Gwylan goesddu

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Mae'r wylan goesddu yn gwneud sŵn ffantastig. Doedda nhw ddim yn poeni bod fi yna - roedd o'n galw am fod aderyn arall yn dod wrth ymyl y nyth neu'n galw i'w mate sy'n dod â bwyd i'r cyw.

Mae gen ti tua 100 o'r adar yn y colony bach yma ar Enlli ac mae'r nyth ar y graig, wedi ei wneud efo dipyn bach o fwd fel nyth gwennol, ond ychydig yn fwy.

Tynnu llun rhwng gwersi ysgol

Ffynhonnell y llun, Ben Porter

Dryw Penfflamgoch ydy hwn. Mae'r rhain yn migratory ac yn dod lawr o Sgandinafia, ond mae gen ti ychydig yn nythu yma.

Roedd hwn wedi penderfynu aros ar Ynys Enlli dros y gaeaf, wnaeth roi'r cyfle i'r aderyn arfer efo fi dros y gaeaf a fi gael y ffotograff.

Ar Ynys Enlli dim ond ychydig o goed sydd gen ti ac yn y gaeaf mae adar fel hyn dim ond yn gallu byw wrth ymyl y coed i fwyta yr aphids.

Roedd y coed yma yn rhywle ro'n i'n gallu mynd bob dydd. Ro'n i dal yn yr ysgol ac yn cael gwersi yn y tŷ felly rhwng y gwersi ro'n i'n mynd bron pob dydd i fynd i'w weld o, sbïo be' roedd o'n 'neud a thrio meddwl sut i gael ffotograff fel hyn.

Mae'n cymryd wythnosau i gael y cyfle i gael llun fel hyn.

Hefyd o ddiddordeb: