Crynodeb

  • I ddathlu 150 o flynyddoedd ers i'r Mimosa adael Lerpwl am Batagonia, BBC Cymru Fyw sy'n ail-greu'r daith hanesyddol

  • Dilynwch brofiad Joseph Seth Jones, argraffydd 20 mlwydd oed, ar fwrdd y llong

  1. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 11:06 Amser Safonol Greenwich+1 16 Mehefin 2015

    Bore poeth iawn. Bu helynt enbyd heddiw ynghylch torri gwallt y merched ifanc.

    [Un diwrnod clywodd y capten fod yr ymfudwyr yn fudr - yn enwedig y merched ifanc. Gorchmynnodd i un o'r morwyr ddod i gneifio pennau'r genethod hyd eu croen, a'u golchi'n lân â dŵr a sebon,

    Anelodd at Jane Huws ac atseiniodd ei bloedd frawychus dros y llong i gyd, gan achosi cynnwrf eithriadol. Safodd y morwyr yn stond, heb wybod sut i ymateb.

    Rhuthrodd nifer o rieni'r plant i'r bwrdd uchaf at y capten i ofyn am eglurhad, a chamodd yntau o'i gaban gan weiddi ar bawb i droi'n ôl. Nid oedd neb i ddringo ato byth eto, beth bynnag yr amgylchiadau, ac os teimlai yntau mai da o berth oedd torri gwallt pob merch ar y Mimosa, torri'u gwallt a wneid.

    Ond gwrthodai'r rhieni symud nes iddo ddiddymu'r gorchymyn. Unodd holl ferched ifainc y fintai yn un côr i gyd-lefain yn 'gynhyrfus eithafol', a cheisiodd Cadfan, arweinydd y fintai ddynesu i ymresmu.

    Mewn braw am ei fywyd, anelodd hwnnw ei lawddryll at fynwes Cadfan ond, ar yr eiliad olaf, dargyfeiriodd ei ergyd i'r môr.

    Bodlonodd Pepperrell i beidio â thorri gwallt y merched pe cytunai'r teithwyr iddo ef Thomas Greene archwilio pob pen - nid pennau'r merched yn unig - a chtunwyd. Afriad dweud na chanfuwyd un pen bydr.

    A dyna ddiwedd y mutiny ar y Mimosa - Elvey Macdonald]

  2. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 10:05 Amser Safonol Greenwich+1 15 Mehefin 2015

    Bore poeth iawn eto. Gwelwyd y 'Canary Islands' o bell a'r 'Peak of Tenerife.'

  3. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:48 Amser Safonol Greenwich+1 14 Mehefin 2015

    Diwrnod poeth iawn. Hwylio yn araf, araf

  4. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:52 Amser Safonol Greenwich+1 13 Mehefin 2015

    Fe welsom y Madeira Islands tua 12 o'r gloch. Dywedwyd fod yr ynys o'n blaenau yn cyrraedd rhyw 130 o filldiroedd o hyd.

    Roeddem ni yn dod o fewn rhyw 4 neu 5 milldir iddi. Roeddem yn gweld rhyw bentref, ynghyd a thai yma ac acw. Yr oedd y tai yn ymddangos yn wynion.

    Bum yn syllu arni gyda chwyddwydr... Tybiwn fy mod yn gweld rhai caeau gwyrddion ar ei llethrau. Fe gollom ni olwg ar y tir tua 8 o'r gloch pan ddechreuodd hi nosi.

  5. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 11:38 Amser Safonol Greenwich+1 12 Mehefin 2015

    Hwylio yn gyflym

  6. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:52 Amser Safonol Greenwich+1 11 Mehefin 2015

    Claddu James Jenkins am 8 o'r gloch y bore yn yr un dull ag o'r blaen.

    Pregeth am 5.

  7. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 10:06 Amser Safonol Greenwich+1 10 Mehefin 2015

    Claddu Catherine Jane Thomas am 10 o'r gloch y bore, drwy ei thaflu i'r môr mewn bocs a wnaed i'r pwrpas gyda cherrig ynddo - er mwyn ei suddo o'r golwg.

    Am 10 o'r gloch yn yr hwyr bu farw plentyn arall - James Jenkins - plentyn i Aaron Jenkins a'i briod, o Mountain Ash. Yr oedd ef oddeutu'r un oedran.

    [Ni ddaeth yr enw Aberpennar yn gyfredol am rai blynyddoedd wedi hynny - Elvey Macdonald.]

  8. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:50 Amser Safonol Greenwich+1 9 Mehefin 2015

    Diwrnod teg. Hwylio yn araf iawn.

    Yn hwyr heddiw bu farw Catherine Jane Thomas - merch 2 flwydd oed Robert Thomas a'i wraig, o Fangor.

  9. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:27 Amser Safonol Greenwich+1 8 Mehefin 2015

    Diwrnod teg. Hwylio yn araf. Cyfeillach (society) am 2.

    Cwrdd Gweddi.

  10. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 10:26 Amser Safonol Greenwich+1 7 Mehefin 2015

    Hwylio yn araf. Diwrnod cynnes iawn. Pregeth yn hwyr.

  11. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:08 Amser Safonol Greenwich+1 6 Mehefin 2015

    Diwrnod cynnes iawn. Hwylio yn gyflym. Cwrdd Gweddio

  12. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 09:21 Amser Safonol Greenwich+1 5 Mehefin 2015

    Diwrnod cynnes iawn. Hwylio dim.

    Cwrdd Gweddi.

    Aeth pedwar allan mewn cwch i ymdrochi ac o'r man hwnnw roedd y cwch yn edrych braidd fel chwiaden.

  13. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 08:58 Amser Safonol Greenwich+1 4 Mehefin 2015

    Hyfryd iawn. Y môr yn hollol lyfn. Heddiw yn ymddangos yn debyg iawn i ddoe.

    Pan yr oedd hi'n gyfreithlon i forio heddiw, roedd y dydd fel petai'n dweud wrth yr elfennau "Heddwch! Gostegwch! Rhowch seibiant heddiw; am fod y dydd hwn wedi'i neillduo i gofio Atgyfodiad Tywysog y bywyd."

    Yn y bore, darllenodd y Cadben Wasanaeth Eglwys Loegr.

    Ysgol am 2.

    Pregeth am 6 gan R. Williams.

    [Y Parchedig Robert Meirion Williams, gweinidog gydag enwad y Bedyddwyr. Abraham Mathews a Lewis Humphreys (Annibynwyr) oedd y ddau weinidog arall ar y daith. - Elvey Macdonald]

  14. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 08:28 Amser Safonol Greenwich+1 3 Mehefin 2015

    Diwrnod hyfryd iawn. Hwylio yn araf deg

  15. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 10:37 Amser Safonol Greenwich+1 2 Mehefin 2015

    Tipyn yn lawiog heddiw.

    Fe anfonais lythyr at fy mrodyr yn y Scilly Islands, Cornwall (talu 3c).

    Roeddwn wedi gwella yn lled dda erbyn hyn er nad yn holliach. Dywedais yn y llythyr, drwy gamddealltwriaeth, mai i Iwerddon yr oeddwn yn anfon fy llythyr, yn lle I Cornwall; a fy mod yn talu 8c am ei gludo.

  16. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 10:00 Amser Safonol Greenwich+1 1 Mehefin 2015

    Diwrnod fine. Hwyliad chwim.

  17. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 08:54 Amser Safonol Greenwich+1 31 Mai 2015

    Diwrnod hyfryd - hwylio'n gampus.

  18. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 08:50 Amser Safonol Greenwich+1 30 Mai 2015

    Roedd wedi tawelu yn fawr, ac yn bur hyfryd allan. Ond roeddwn yn dal yn lled sâl o hyd. Chodais i ddim tan tua 2 o'r gloch y prynhawn - yn parhau yn wan.

  19. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 08:36 Amser Safonol Greenwich+1 29 Mai 2015

    'Roedd hi'n hynod stormus tua 4 o'r gloch y bore ac fe barhaodd yn stormus gan lawio yn ddwys tan rywbryd cyn fore ddydd Mawrth.

    'Roeddwn yn bur sâl drwy'r dydd, chodais i ddim, ac ni chododd fawr neb arall.

  20. Diweddariadwedi ei gyhoeddi 16:17 Amser Safonol Greenwich+1 27 Mai 2015

    Mi roeddwn i'n bur sâl ar ôl dechrau ar y daith tua 4 o'r gloch y bore 'ma. Wedi i ni ddod o'r afon, cawsom wynt croes.

    Mi roedd hi'n stormus drwy'r dydd a nos. Fe wrthododd y Capten George Pepperrell dderbyn cymorth y bad achub a anfonwyd i'n cynorthwyo.