Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Yng nghyfarfod llawn y Senedd mae beirniadaeth eto ar strategaeth brofi Llywodraeth Cymru wrth iddyn nhw gael gwared â'r nod o gynnal 5,000 o brofion erbyn canol Ebrill.

Mae arweinydd grŵp y Ceidwadwyr, Paul Davies, yn gofyn "pam bod Llywodraeth Cymru wedi methu cwrdd â'r gofynion profi tra bod arweinydd Plaid Cymru, Adam Price yn dweud "ni yw'r unig genedl sydd ddim wedi gweld sefydlu labordy ar raddfa eang i ddelio â'r pandemig".

Dywedodd y Prif Weinidog, Mark Drakeford, wrth ACau "y bydd mwy o brofion ar gael yng Nghymru erbyn diwedd yr wythnos".

Dywedodd hefyd ei fod yn credu "y bydd mwy o bobl yn cymryd y profion wrth i'r broses gyfeirio gael ei symleiddio".

Dywedodd ei fod yn cydnabod bod y system wedi bod yn fiwrocrataidd gan fod "cael y person iawn o'r gweithle i'r ganolfan brofi, yn y drefn iawn ac ar yr amser iawn yn golygu gwaith trefnu".

Ffynhonnell y llun, bbc

Iechyd Cyhoeddus Cymru

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru'n dweud fod 15 o farwolaethau wedi eu hadrodd iddyn nhw ymysg pobl oedd gyda coronafeirws gan ddod â chyfanswm y marwolaethau sy'n gysylltiedig â Covid-19 yng Nghymru i 624.

Nid yw'r ffigwr yma o reidrwydd yn cynnwys marwolaethau coronafeirws yn y gymuned neu mewn cartrefi gofal, felly mae nifer y meirw'n debyg o fod yn fwy.

Maen nhw hefyd wedi cadarnhau 274 o achosion newydd o'r haint. Mae 8,124 o achosion wedi eu cofnodi yng Nghymru bellach ond mae'r gwir nifer yn debygol o fod yn llawer uwch.

Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Mae'r prif weinidog yn dweud wrth gyfarfod llawn o'r "Senedd bod nifer y cleifion sydd mewn ysbytai oherwydd coronafeirws wedi sefydlogi a bod nifer y cleifion sy'n mynd i'r ysbyty â'r haint yn gostwng.

"Mae dros hanner ein capasiti gofal critigol dal ar gael.

"Oherwydd ein bod wedi paratoi o flaen llaw fe fyddwn ni nawr yn gallu defnyddio yr wythnosau sydd i ddod i drafod mesurau amseru codi'r cyfyngiadau."

Ffynhonnell y llun, bbc

Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Yn y cyfarfod llawn mae'r Prif Weinidog, Mark Drakeford yn dweud wrth ACau "ei bod yn bwysig pwysleisio nad yw argyfwng coronafeirws wedi dod i ben.

"Yn drist," meddai, "bydd bywydau yn cael eu colli yn y dyddiau nesaf ac rwy'n gwybod bod aelodau am oedi am eiliad i gofio am y 600 a mwy sydd ddim gyda ni bellach, ac ry'n yn meddwl am boen a hiraeth y teuluoedd.

"Fydd yna ddim llacio ar y cyfyngiadau tan bydd cyngor meddygol a gwyddonol yn nodi ei bod yn ddiogel i wneud hynny.

"Bydd y broses yn un ofalus a graddol - fydd dim modd dychwelyd yn sydyn i drefn bywyd cyn y pandemig."

Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Mae cyfarfod llawn rhithwir y Senedd wedi dechrau.

Y Prif Weinidog, Mark Drakeford, sy'n siarad gyntaf ac yna mae disgwyl datganiadau gan y Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething a Gweinidog yr Economi, Ken Skates.

Mae modd gwylio'r cyfan yn fyw drwy wylio Senedd Fyw ar frig y dudalen yma.

Ffynhonnell y llun, bbc

Llythyr gan arweinwyr iechyd yn galw am wahardd y defnydd o dai haf yn ystod y pandemig.

Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Bydd y Senedd yn cyfarfod ar-lein am 13.30 ond cyn hynny mae'r Llywydd yn mynd am dro o gwmpas Aberaeron.

Mae clybiau pêl-droed Cynghrair Genedlaethol Lloegr wedi pleidleisio i ddirwyn y tymor i ben syth.

Er hynny, does dim penderfyniad wedi ei wneud hyd yma am dynged y clybiau o safbwynt esgyn neu ddisgyn i gynghreiriau eraill.

Mae Wrecsam yn y gynghrair hon wrth gwrs, a phan ddaeth y tymor i ben oherwydd Covid-19, roedden nhw un safle uwchben y pedwar isaf a fyddai fel arfr yn disgyn.

Llywodraeth Cymru

Dywedodd Mr Skates os bydd yr heddlu angen pwerau ychwanegol i allu atal perchnogion tai rhag teithio i’w hail gartref yng Nghymru yn ystod pandemig, byddai Llywodraeth Cymru yn “fwy na pharod” i’w hystyried.

Roedd Mr Skates yn ymateb i lythyr gan grŵp o uwch glinigwyr ledled Cymru i Brif Weinidog Cymru, Mark Drakeford, yn galw arno i wneud y defnydd o ail gartref yn anghyfreithlon yn ystod pandemig Covid-19.

Ychwanegodd na ddylai pobl fod yn gofyn am gael aros dros dro yn eu hail gartrefi ac roedd gwneud hynny'n “ymddygiad annerbyniol”.

Llywodraeth Cymru

Dywedodd Mr Skates nad oedd hi'n iawn i Mr Raab fod yn feirniadol o Lywodraeth Cymru - ac yn benodol y gweinidog iechyd, Vaughan Gething - am ddileu'r targed o gynnal profion Covid-19 yng Nghymru.

"Dydw i ddim yn adnabod un gwleidydd o unrhyw blaid sydd ddim yn rhoi ei holl ymdrech i oresgyn coronafeirws.

"Mae'n anghywir i wneud y feirniadaeth honno, mae'n anghywir i'w wneud mewn ffordd mor gyhoeddus.

"Dylai Dominic Raab feddwl cyn gwneud datganiadau annoeth eraill."

Llywodraeth Cymru

Dywed Mr Skates y gall cwmnïau bach a chanolig wneud cais am grantiau o'r Gronfa Cadernid Economaidd gwerth £500m.

Mae 8,000 o geisiadau wedi'u gwneud hyd yn hyn, meddai.

Dywedodd fod grant o hyd at £10,000 ar gael i gynorthwyo microfusnesau.

"Mae grant rhwng £25,000 a £100,000 i gynorthwyo Busnesau Bach a Chanolig eu maint. Mae cefnogaeth bwrpasol ar gael i'n busnesau strategol mwy pwysig."

Mae'r Ysgrifennydd Tramor, Dominic Raab wedi beirniadu Llywodraeth Cymru am ddileu'r targed o gynnal profion Covid-19.

Roedd Mr Raab yn cymryd lle Boris Johnson yn sesiwn holi'r prif weinidog yn San Steffan.

Dywedodd: "Rwy'n credu ei bod yn bwysig i gael targed, ac i weithio tuag at gyrraedd y nod hwnnw."

Llywodraeth Cymru

Dywed Gweinidog Economi a Thrafnidiaeth Cymru, Ken Skates fod "dim modd osgoi dirwasgiad" economaidd yn sgil y pandemig.

Ychwanegodd: "Ond er mwyn osgoi dirwasgiad mawr mae'n hanfodol bod llywodraethau ledled y DU yn gwneud popeth yn eu gallu i gysgodi busnesau trwy'r storm hon ac amddiffyn gweithwyr rhag bygythiad mawr iawn diweithdra."

Dywedodd y gweinidog fod Llywodraeth Cymru "wedi ymrwymo i chwarae ein rhan yn y gwaith hwnnw".

"Dyma pam rydyn ni wedi ailedrych ar ein cyllidebau ac wedi gwneud penderfyniadau anodd, ar draws pob maes o'r llywodraeth, i roi Cronfa Cadernid Economaidd newydd gwerth £500m ar waith," meddai.

Llywodraeth Cymru

Fe wnaeth Mr Hart gyhuddo Plaid Cymru o geisio "sgorio pwyntiau gwleidyddol" wrth godi pryderon am offer diogelwch yn cael ei gwerthu i Loegr yn unig.

Roedd Jonathan Edwards AS wedi gofyn, trwy gyswllt fideo, am eglurhad pan bod "llywodraeth Prydain yn dweud wrth wneuthurwyr PPE i beidio cyflenwi darparwyr gofal yng Nghymru".

Atebodd Simon Hart, Ysgrifennydd Cymru: "Rwy'n gwrthod yn bendant honiad fy nghymydog am y sefyllfa. Ein nod o'r cychwyn oedd cael yr offer cywir i'r man cywir ar yr adeg cywir ac rydym wedi cael help i wneud hynny... mae ei gydweithwyr yn yr SNP yr yn Alban yn cydnabod hynny hyd yn oed.

"Felly rwy'n credu nad yw gwneud pwynt gwleidyddol rhad yn gyfraniad sydd o gymorth i'r ddadl yma."

Mae Ysgrifennydd Cymru wedi dweud mai'r "unig ffordd" o ddelio gyda'r argyfwng coronafeirws yw gweithredu ar draws y DU.

Roedd Simon Hart yn ateb cwestiynau Cymreig o'i gartref yn Sir Benfro pan ddwedodd: "Mae'n glir mai'r dull pedair cenedl o ddelio gyda Covid-19 yw nid yn unig y dewis gorau ond yr unig ddewis i ddelio gyda'r amgylchiadau neilltuol yma."

Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Ddoe cafodd Llywodraeth Cymru ei chyhuddo o esgeulustod gan Yr Athro Syr Martin Evans am beidio gwneud y gorau o adnoddau lleol wrth ddelio gyda Covid-19.

Roedd Llywodraeth Cymru'n gwadu rhai o'r honiadau, ac maen nhw'n parhau i apelio ar fusnesau yng Nghymru i gynorthwyo.

BBC Radio Cymru

Ag yntau yn methu ag arddangos ei ddoniau ar gae pêl-droed ar hyn o bryd, mae'r chwaraewr rhyngwladol Owain Fôn Williams wedi mynd ati unwaith eto i roi brwsh ar ganfas i greu.

Fe lwyddodd y golwr 33 oed i godi £40,000 i helpu ei glwb yn Yr Alban yn ystod argyfwng coronafeirws.