Llywodraeth Cymru

Wrth ateb cwestiwn am wisgo mygydau yn gyhoeddus fel rhan o lacio unrhyw gyfyngiadau yn y dyfodol, dywedodd Mark Drakeford ei fod yn disgwyl cyngor ffurfiol llawn gan y prif swyddog meddygol.

Ond ychwanegodd Mr Drakeford: "Dydyn ni ddim yn son am y math o fwgwd sy'n cael ei wisgo mewn ysbyty.

"Dydyn ni'n sicr ddim am ddilyn llwybr lle bydd aelodau o'r cyhoedd yn cystadlu gyda'r gwasanaeth iechyd amfygydau sydd eu hangen mewn ysbyty, ond bod dim tystiolaeth am eu defnydd yn y gymuned.

"Ry'n ni'n son fan hyn am orchudd i'r wyneb, nid rhai clinigol."

Dadansoddi beth mae'r llywodraeth yn disgwyl i rieni ei gyflawni wrth ddysgu plant tra maen nhw adref oherwydd y coronafeirws

BBC Radio Cymru

Mae Dr Meirion Evans - un o brif ymgynghorwyr meddygol Llywodraeth Cymru - wedi gwneud cyfweliad ar gyfer rhaglen Dros Ginio heddiw.

Mae'n credu bod y sefyllfa'n gwella a'i bod yn amser ystyried llacio rheolau.

Ond mae hefyd yn pwysleisio bod angen brechlyn ar gyfer Covid-19.

Llywodraeth Cymru

Ychwanegodd Mr Drakeford fod Llywodraeth Cymru yn edrych ar gynllun peilot oedd yn cael ei gynnal ar app newydd.

"Rydym yn gweithio ar y cyd gyda Llywodraeth Y DU ar yr app ar gynllun peilot ar Ynys Wyth."

Byddai'r app yn caniatáu i gadw llygad ar ymlediad yr haint.

Dywedodd fod yna gwestiynau ar hyn o bryd i'w datrys ynglŷn â data personol.

"Pe bai'n ni'n gallu datrys y problemau gyda data, yna fe allaf weld manteision i fod yn rhan o'r cynllun."

Llywodraeth Cymru

Wrth gael ei holi ynglŷn â phrofion ar gyfer coronafeirws, dywedodd y prif weinidog fod y "drafft cyntaf" o gynllun gan Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi ei lunio ar gyfer system o geisio olrhain yr haint yn y gymuned.

Dywedodd y byddai profion o'r fath yn help wrth geisio llacio unrhyw fesurau. Ychwanegodd y byddai'n rhaid i'r capasiti i gynnal profion gynyddu.

Byddai angen system yn ei le, meddai, "i'n galluogi ni i brofi pobl, a lle bod angen tracio'r bobl sydd â symptomau, ac ynysu pobl fel nad yw'r feirws yn lledu ymhellach".

Llywodraeth Cymru

Dwedodd Mr Drakeford ei fod am gymryd y cyfle i egluro yn union beth yr oedd wedi ei ddweud ynglŷn ag ysgolion yn ailagor.

Dywedodd nad oedd wedi dweud y byddan nhw'n ailagor ddechrau Mehefin fel roedd rhannau o'r wasg wedi adrodd, meddai.

"Yn hytrach ar ôl trafodaethau gyda'r undebau ac eraill beth ddywedais oedd yn byddai'n cymryd o leiaf tair wythnos o'r penderfyniad i'r ysgolion allu ailagor.

"Pe bai'r penderfyniad wedi ei wneud ddoe, yna byddai'r ysgolion wedi agor ar y cynharaf ddechrau Mehefin. "

Ychwanegodd nad oedd y penderfyniad wedi ei wneud eto.

Llywodraeth Cymru

Pwysleisiodd Mr Drakeford hefyd fod angen i'r cyhoedd fod yn hyderus cyn y bydd llacio ar unrhyw fesurau neu gyfyngiadau.

Dywedodd: "Mae'r polau piniwn diweddaraf yn awgrymu bod mwyafrif y bobl yn cefnogi llawer o'r cyfyngiadau presennol.

"Bydd angen i unrhyw lefydd sy'n dechrau ailagor gael set newydd o reolau mewn lle i roi hyder i bobl bod y llefydd neu weithgareddau yma yn ddiogel."

Llywodraeth Cymru

Aeth Mr Drakeford ymlaen i ddweud: "Yn ddiweddarach yn yr wythnos fe fydd Llywodraeth Cymru a sefydliadau eraill y DU yn adolygu'r cyfyngiadau gafodd eu cyflwyno i arafu ymlediad coronafeirws.

"Mae'r ddeddf yn gofyn i ni adolygu'r mesurau bob tair wythnos, a dyna fyddwn yn gwneud...drwy gydweithio gyda chydweithwyr ar draws y DU byddwn yn penderfynu sut mae symud ymlaen.

"Rydym wedi gweithio fel pedair gwlad gyda'n gilydd a dyna sut 'rwy'n dymuno parhau i weithio.

"Ond bydd y penderfyniadau y byddwn yn eu gwneud er budd Cymru."

Llywodraeth Cymru

Dywedodd Mark Drakeford bod y cyfyngiadau yng Nghymru wedi cynorthwyo i leihau ymlediad coronafeirws.

"Yn y dechrau fe fyddai 10 person oedd gyda Covid-19 yn mynd ymlaen i heintio 30 pherson arall - mae'r ffigwr yna i lawr.

"Mae nifer yr achosion newydd bob dydd yn gyson yn llai na 200, y nifer sydd yn yr ysbyty gyda coronafeirws i lawr o 1,300 ar 23 Ebrill i ychydig dros 1,00 ddoe ac mae llai na 100 o bobl wedi gofal critigol o gymharu â 160 yng nghanol Ebrill."

Llywodraeth Cymru

Ar ôl mwy na dau fis o fod dan gyfyngiadau llym mae'r Eidal wedi dechrau llacio ychydig o'u mesurau llym yn gysylltiedig â'r argyfwng coronafeirws.

Yr Eidal oedd y wlad gyntaf i osod cyfyngiadau cenedlaethol yn gorfodi pobl i aros yn eu cartrefi.

O ddydd Llun fe fydd hawl i Eidalwyr deithio rhywfaint o fewn eu hardaloedd, ymweld â pherthnasau, a mynd i barciau cyhoeddus a chael prydiau tecawê.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Y Prif Weinidog, Mark Drakeford, fydd yn arwain y gynhadledd newyddion ddyddiol heddiw.

Twitter

Mae Coleg Brenhinol y Nyrsus yn awgrymu nad yw profion Covid-19 wastad ar gael i'w haelodau mewn cartrefi gofal.

Dywedodd y cyfarwyddwr, Helen Whyley, ei bod yn bryderus gan ychwanegu: "Mae rhai o'n haelodau wedi rhoi tystiolaeth anecdotaidd nad oes ganddyn nhw fynediad at brofion yn y sector cartrefi gofal."

Dywedodd Prif Swyddog Meddygol Cymru ei fod yn trafod gyda'i gyfoedion ar draws y DU bron bob dydd.

Dywedodd Dr Frank Atherton: "Mae'r swyddogion ar draws y DU a finnau yn dueddol o siarad gyda'r Athro Chris Whitty (PSM Lloegr) tua tair gwaith yr wythnos.

"Mae'n gyfle i ni rannu profiadau, ac ar y cyfan ry'n ni gyd yn cytuno'n reit gadarn."

Mae Pwyllgor Materion Cymreig San Steffan wedi lansio arolwg ar-lein i fusnesau Cymru er mwyn iddyn nhw egluro sut mae'r argyfwng coronafeirws wedi effeithio arnyn nhw.

Mae'r arolwg 10 munud yn rhan o ymdrech y pwyllgor i gasglu tystiolaeth fel rhan o'i ymchwiliad i economi Cymru a Covid-19.

Dywedodd cadeirydd y pwyllgor, Stephen Crabb AS: "Rydym angen eu barn ar y gefnogaeth ariannol y mae llywodraethau'r DU a Chymru wedi cynnig hyd yma, sut gallai'r broses o wneud cais gael ei wella a pha gymorth fydd ei angen arnyn nhw unwaith bydd y pandemig drosodd."

Byddai pobl Cymru'n fodlon aberthu "peth rhyddid personol" er mwyn taclo coronafeirws, yn ôl y prif swyddog meddygol Dr Frank Atherton.

Wrth i'r GIG yng Nghymru fonitro treialon o app ffôn i dracio pobl sydd wedi dod i gysylltiad gyda'r feirws, ychwanegodd fod angen gofal yn y DU.

Mae pryderon bod defnydd o'r app yn peryglu gwybodaeth bersonol pobl sy'n ei ddefnyddio. Meddai Dr Atherton: "Rhaid gofyn faint o wybodaeth fyddai pobl yn fodlon rhoi i mewn i hyn os fydd yn medru taclo'r pandemig.

"Rwy'n credu mai'r teimlad y mae rhywun yn ei gael o gymunedau ydi y byddai colli ychydig o ryddid personol yn nhermau data yn werth ei wneud i gael hynny."