Twitter

“Yng nghanol y sefyllfa ryfedd a phryderus yma, mae’r celfyddydau yn bwysig i’n hiechyd a’n llesiant" - cyfleoedd celfyddydol dros y we:

Mae gyrwyr tacsi yn dweud eu bod yn poeni mai mater o amser fydd hi cyn bod gyrrwr arall yn marw o Covid 19.

Roedd ffigyrau o'r Swyddfa Ystadegau Gwladol gafodd eu rhyddhau yr wythnos hon yn dangos mai gyrwyr tacsi oedd yn wynebu y perygl mwyaf o ddal y feirws ynghyd â chogyddion a gweithwyr diogelwch.

Ymysg yr 1,154 o bobl sydd wedi marw yng Nghymru o Covid-19 mae gyrwyr tacsi Ghulam Abbass o Gasnewydd a Bob Harries o Gaerdydd.

Mae Paul O'Hara yn rhan o gwmni Drive, cwmni tacsi cydweithredol yng Nghaerdydd. Mae'n poeni bob tro mae teithiwr yn eistedd yng nghefn ei gar, a'i dyma pryd y bydd yn datblygu y salwch.

"Mae'r snwffian neu'r tisan lleiaf yn neud chi neidio. Ti'n poeni os oes ganddyn nhw Covid.... gallai fod yn glefyd y gwair, ti byth yn gwybod."

"Does dim amddiffyniad rhwng y cwsmer a'r gyrrwr, mae'n bryder i bigo cwsmer yn y car."

Mae Paul yn gofyn i deithwyr i eistedd yn y cefn, y tu ôl i sedd y teithiwr. Mae'n glanhau a diheintio ei gar wedi bob cwsmer, ond yn dweud ei fod yn dal i deimlo yn ddiamddiffyn.

Twitter

Gyda chynifer yn gweithio gartref erbyn hyn, dyma awgrymiadau Iechyd Cyhoeddus Cymru ar sut i gael ychydig o strwythur i'ch dydd.

Post Cyntaf
BBC Radio Cymru

Byddai canllawiau clir gan Lywodraeth Cymru yn rhoi hyder i ysgolion i gynnal gwersi arlein, yn ôl Swyddog polisi Undeb Addysg UCAC, Rebecca Williams.

Wrth siarad ar raglen y Post Cyntaf ar BBC Radio Cymru fore dydd Iau, dywedodd: "O ran sesiynau wyneb yn wyneb byw, ma' 'na rôl bwysig gan sesiynau felly fel rhan o gymysgedd ehangach o ddarpariaeth. Ond dyw hyn ddim yn rhywbeth i lansio fewn iddo fe heb baratoi, neu heb feddwl yn ofalus iawn amdano fe.

"Ac yn sicr mae angen canllawiau fyddai'n sicrhau diogelwch i bawb - yn staff ac yn ddysgwyr ledled Cymru.

"Ma 'na rai ysgolion wedi gwneud hynny (cynnal gwersi ar y we), a ma' 'na rai eraill wedi dechrau gwneud hynny ac wedi penderfynu peidio tan fod mwy o ganllawiau mewn lle."

Ychwanegodd: "Mae na dipyn o staff sy'n frwdfrydig dros neud, ac mae 'na eraill sydd ychydig yn fwy gwyliadwrus neu'n bryderus. Ond dwi'n meddwl byddai cael canllaw clir yn rhoi'r hyder i bawb eu bod nhw wedi meddwl am bob dim sydd angen meddwl amdano cyn cynnig y fath ddarpariaeth, a galle fod 'na hyfforddiant fyddai'n mynd law yn llaw a'r canllaw i neud yn siŵr fod pawb yn deall y drefn ac yn teimlo'n hyderus yn nefnydd y dechnoleg.

"Wrth i hyn (yr argyfwng) fynd yn hirach mae'n rhaid i ni feddwl be sy'n bosib o safbwynt athrawon ond hefyd o ran disgyblion. Ac wrth gwrs ma' sefyllfa bob un disgybl yn wahanol i'w gilydd - o safbwynt mynediad at y we, o safbwynt faint o le sydd yn y cartref, ac o safbwynt cyfrifoldebau yn y cartref."

Twitter

Mae'r Gweinidog Iechyd Vaughan Gething wedi bod yn ymateb i luniau ohono a'i deulu'n bwyta sglodion oedd wedi ymddangos ym mhapur The Sun.

Roedd yr erthygl yn awgrymu ei fod wedi mynd yn groes i reolau cyfyngiadau cymdeithasol y llywodraeth.

Wrth siarad ar BBC Radio Wales y bore ma, dywedodd:

"Rwy'n credu fod o'n hurt mewn cyfnod lle mae pobl yn marw bob un dydd - fod creu dryswch bwriadol a malais dros hyn yn ddim cymorth sylweddol i neb.

"Os yw'r rheolau yna ar gyfer y cyhoedd, yna mae'n rhaid i mi ddilyn y rheolau hyn sef dyna beth yn union yr wyf wedi ei wneud."

Ychwanegodd: "Os yw'n weithgaredd briodol i bawb, yna rhaid i chi ofyn pam na ddyliwn i a fy nheulu gael mynd allan i ymarfer corff gyda'n gilydd ag oedi am amser byr i fwyta bwyd gyda'n mab ifanc.

"Rwy'n credu fod y rhan fwyaf o bobl wedi rhyfeddu am hyn a sut yr oedd wedi ei chwipio i fyny a'i droi'n stori."

Twitter

Mae nifer o arwyddion newydd wedi eu codi yn ardal Dyffryn Dyfi i rybuddio ymwelwyr i gadw draw am y tro.

Dywed Elwyn Vaughan fod trigolion lleol yn pryderu am fewnlifiad sydyn o ymwelwyr a'u bod wedi mynd ati i godi'r arwyddion yn yr ardal er mwyn ategu eu teimladau.

Ffynhonnell y llun, Elwyn Vaughan

Twitter

Mae'r Gweinidog Iechyd Vaughan Gething wedi bod yn ymateb i adroddiadau fod yr Adran Gwaith a Phensiynau wedi ysgrifennu at staff yng Nghymru yn dweud wrthyn nhw am yrru i ganolfannau profi yn Lloegr os oes ganddyn nhw symptomau coronafeirws.

Wrth siarad ar BBC Radio Wales y bore ma, dywedodd Mr Gething nad oedd yr hyn yr oedd yr Adran Waith a Phensiynau'n ei ddweud yn gywir.

"Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cysylltu gyda'r Adran Waith a Phensiynau. Fe all gweithwyr hanfodol gael eu profi yma yng Nghymru ac maen nhw'n cynnig eglurhad am sut y gall yr aelodau hyn o staff dderbyn prawf.

"Yn sicr nid oes angen iddyn nhw deithio o rannau o Gymru i mewn i Fryste", meddai.

BBC Cymru Fyw

Mae'r Adran Gwaith a Phensiynau wedi ysgrifennu at staff yng Nghymru yn dweud wrthyn nhw am yrru i ganolfannau profi yn Lloegr os oes ganddyn nhw symptomau coronafeirws, yn ôl llythyr ddaeth i law BBC Cymru.

Yn y llythyr, mae'n dweud bod canolfannau profi yng Nghymru yn rhoi blaenoriaeth i weithwyr allweddol eraill, ac y dylai unrhyw staff sydd â symptomau deithio i "ganolfan brofi yn Lloegr pan ei bod yn ddiogel i wneud hynny."

Mae Llywodraeth Cymru yn dweud eu bod wedi cysylltu gyda'r Adran Gwaith a Phensiynau i drafod profion ar gyfer eu staff.

Twitter

Mae maer newydd tref Caerfyrddin, Gareth John, wedi dweud bod Cyngor Tref Caerfyrddin yn ystyried defnyddio peth o’i gyllideb i brynu feisorau i fusnesau canol y dref, ar gyfer yr adeg pan fydd cyfyngiadau yn ymwneud a’r argyfwng coronafeirws yn cael eu llacio.

Yn ôl y Cynghorydd Gareth John, mae’n bwysig defnyddio’r cyfnod clo i baratoi ar gyfer yr adeg pan fydd busnesau yn ail agor.

Mae nifer o ddigwyddiadau sydd yn cael eu hariannu gan y Cyngor Tref wedi eu canslo dros fisoedd yr haf, felly mae arian ar gael i geisio cefnogi busnesau lleol

Dywedodd Gareth John wrth BBC Cymru:

“Mae’n rhan o’r strategaeth o fel gallwn ni i roi hyder i bobl a helpu masnachwyr pan ddaw’r adeg iawn i ail agor. Ni yn trafod gyda’r siambr fasnach leol faint o fisors bydd eu hangen.

"Ni’n canolbwyntio ar y gweithwyr yn y gweithle a hefyd fel ni’n mynd i ddosbarthu, ac mi fyddwn yn eu prynu yn lleol. Yn ôl arbenigwyr gall fod rhywle rhwng 25%-50% o fusnesau ddim yn mynd i ailagor. Dwi’n gobeithio na fydd y rhagolygon yn gywir ond ni moyn neud gymaint a gallu i rhoi cyfle i ddod drwy hwn.”

Yn ôl y Cynghorydd John, fe fydd y Cyngor Tref hefyd yn talu am fasgedi blodau eleni tu allan i fusnesau ac maen nhw hefyd yn trafod y posibilrwydd gyda’r Cyngor Sir o ganiatau busnesau i ddefnyddio mwy o ardaloedd allanol ar gyfer eu cwsmeriaid.

Ffynhonnell y llun, M J Richardson

BBC Cymru Fyw

Bore da iawn i chi gan griw'r llif byw - fe fyddwn yn dod a'r diweddaraf i chi am sefyllfa'r pandemig coronafeirws yng Nghymru a thu hwnt drwy gydol y dydd.