UCAC

Mewn ymateb i gyhoeddiad y gweinidog addysg, dywedodd ysgrifennydd cyffredinol undeb addysg UCAC ei fod yn "edrych ymlaen at weld cyhoeddi’r canllawiau ar gyfer ailagor".

"Fodd bynnag, gyda’r canllawiau’n cael eu cyhoeddi mor hwyr yn y dydd bydd angen peth amynedd wrth baratoi ar gyfer yr ailagor yn ystod wythnosau cyntaf tymor yr hydref," meddai Dilwyn Roberts-Young.

Yn sgil yr addewid i greu 900 o swyddi addysg ychwanegol, ychwanegodd fod yr undeb yn "croesawu’r buddsoddiad".

"Bydd angen cynllunio gofalus er mwyn ymateb i anghenion ysgolion a sicrhau cyfleoedd i athrawon llanw a newydd gymhwyso.

"Rydym yn croesawu bod y Gweinidog Addysg yn cydnabod gwaith arwrol penaethiaid, athrawon a holl staff ysgolion dros y misoedd diwethaf."

Llywodraeth Cymru

Mae Kirsty Williams yn dweud na fydd rhieni'n cael eu dirwyo i ddechrau os nad ydyn nhw'n anfon eu plant i'r ysgol ym mis Medi.

Ond dywedodd y bydd ysgolion yn cael eu hannog i gysylltu gyda rhieni oedd yn bryderus, er mwyn esbonio'r camau sy'n cael eu cymryd i wneud ysgolion mor ddiogel rhag Covid-19 â phosib.

Pan fydd y sefyllfa yn dychwelyd i normal, meddai, yna bydd y llywodraeth yn ystyried ailgyflwyno dirwyon.

Llywodraeth Cymru

Mae Kirsty Williams yn dweud ei bod hi'n hyderus y bydd modd recriwtio'r staff ychwanegol fydd eu hangen er mwyn ailagor ysgolion ym mis Medi.

Dywedodd y gallai staff ychwanegol ddod o raddedigion newydd, y gweithlu cyflenwi presennol, a phobl o du allan i fyd addysg sydd efo'r sgiliau perthnasol.

Llywodraeth Cymru

Mae Kirsty Williams yn dweud y dylai pob ysgol barhau i gael systemau mewn lle sy'n lleihau'r risg o ledu'r feirws - fel glanhau cyson a chael systemau un ffordd.

Os oes rhybuddion cynnar sy'n dangos fod nifer o achosion o'r feirws yn lleol, meddai, dylai ysgolion cyfagos gael mesurau priodol yn barod.

Mae'n cadarnhau y bydd mwy o wybodaeth yn cael ei gyhoeddi yr wythnos nesaf.

O ran gofal plant, mae'n dweud y bydd mwy o gyhoeddiadau'n cael eu gwneud maes o law ond fod y llywodraeth yn edrych ar gynyddu maint grwpiau ac i "symud tuag at weithrediadau llawn yn raddol".

Llywodraeth Cymru

Dywedodd y gweinidog addysg fod y grŵp sy'n rhoi cyngor gwyddonol i'r llywodraeth wedi argymell y dylai ysgolion "fwriadu agor ym mis Medi gyda 100% o ddisgyblion yn bresennol yn gorfforol ar safleoedd ysgolion, yn amodol ar ddirywiad parhaus a chyson Covid-19 yn y gymuned".

Dim ond pellter cymdeithasol cyfyngedig fydd o fewn grwpiau, meddai Kirsty Williams, ac fe all y grwpiau hynny gynnwys "tua 30 o blant".

"Bydd peth cymysgu uniongyrchol neu anuniongyrchol rhwng plant mewn gwahanol grwpiau cyswllt hefyd yn anorfod," meddai.

"Dylai pellter cymdeithasol i oedolion aros yn unol â'r rheoliadau a'r canllawiau.

"Bydd gofyn i ysgolion leihau'r risg o drosglwyddo trwy gymryd mesurau lliniaru eraill."

Ychwanegodd Kirsty Williams fod ysgolion a chyngorau sir eisoes yn gweithio ar gynlluniau i groesawu disgyblion erbyn dechrau mis Medi, ac y dylai pobl gysylltu gyda'u hysgolion a'u hawdurdodau lleol am ddiweddariadau.

Llywodraeth Cymru

Mae gweinidog addysg Cymru wedi cyhoeddi y bydd pob ysgol yn ailagor yma yn llawn - lle bo hynny'n bosib - ar 1 Medi.

Dywedodd Kirsty Williams fod y profiad o'r wythnosau diwethaf a chyngor gwyddonol wedi ei harwain at y cyhoeddiad.

"Dylai pob ysgol all gael pob disgybl i mewn o ddechrau'r tymor wneud hynny," meddai yng nghynadledd ddyddiol Llywodraeth Cymru.

"Bydd cyfnod o hyblygrwydd wrth gydnabod y gallai ysgolion fod eisiau canolbwyntio ar flaenoriaethu rhai blynyddoedd yn benodol - fel y rhai sy'n newydd i ysgolion uwchradd, y rhai sy'n sefyll arholiadau yr haf nesaf neu'r rhai mewn dosbarthiadau derbyn.

"Mae hyn eisoes yn digwydd mewn llawer o ysgolion, ac rydym wedi bod yn dysgu o ymarfer mewn mannau eraill.

"Bydd hefyd yn caniatáu amser, hyd at bythefnos, ar gyfer unrhyw gynllunio ac ad-drefnu."

Llywodraeth Cymru

Mae'r gynhadledd i'r wasg gyda'r Gweinidog Addysg, Kirsty Williams ar fin dechrau - fe ddown ni â'r prif bwyntiau i chi yma ar y llif byw.

BBC World News

Mae dros dair miliwn o bobl yn yr Unol Daleithiau bellach wedi profi'n bositif ar gyfer Covid-19, yn ôl Prifysgol Johns Hopkins.

Bellach mae dros 131,000 o farwolaethau o ganlyniad i'r wedi'u adrodd yno, a ddydd Mawrth cafwyd y nifer uchaf eto o achosion newydd mewn un diwrnod.

Serch hynny, mae'r llywodraeth yno eisiau bwrw 'mlaen ag ailagor rhai sefydliadau gan gynnwys ysgolion.

Mynnodd yr Arlywydd Donald Trump fod y wlad "mewn lle da" wrth ddelio gyda'r pandemig, a dywedodd yr is-Arlywydd Mike Pence na ddylai'r cyfyngiadau fod yn "rhy llym".

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Cyngor Sir Ddinbych

Mae ymwelwyr yn cael eu hannog i gynllunio ymlaen llaw a bod yn ofalus os ydyn nhw'n ymweld â mannau harddwch Sir Ddinbych.

Dywedodd y cyngor sir eu bod wedi agor eu prif fannau awyr agored ledled Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy yn unol â chyngor Llywodraeth Cymru.

Ynghyd â mannau harddwch eraill yng Nghymru, mae parciau gwledig Moel Famau a Loggerheads a Rhaeadr Y Bedol, Llangollen bellach ar agor am y tro cyntaf ers mis Mawrth.

Ffynhonnell y llun, Cyngor Sir Ddinbych

Heddlu Dyfed Powys

Mae Heddlu Dyfed Powys yn gofyn i bobl sy’n bwriadu teithio i ganol a gorllewin Cymru o ddydd Llun i fod yn "ddiogel, yn synhwyrol ac yn barchus".

Bydd pobl yn cael teithio yn bellach na phum milltir o 6 Gorffennaf wedi i Lywodraeth Cymru lacio'r cyfyngiadau.

Mae'r heddlu yn paratoi i gael nifer fawr o ymwelwyr i'r ardal o rannau eraill o Gymru a thu hwnt i'r ffin, gyda'r rhagolygon yn addo tywydd braf.

Dywedodd y Prif Arolygydd Dros Dro, Andy Reed ei fod yn "deall bod pobl bellach yn awyddus i fentro ymhellach i ffwrdd a mwynhau’r traethau, y mynyddoedd a chefn gwlad".

“Rydyn ni'n gofyn i chi ein helpu ni trwy barchu'r ardaloedd rydych chi'n ymweld â nhw, a thrwy gynllunio'ch taith cyn i chi gychwyn," meddai.

“Os ydych chi'n mynd i'r traeth yn Sir Benfro, er enghraifft, peidiwch ag anelu am un lle yn unig.

"Gwnewch restr o draethau y gallech chi ymweld â nhw, a byddwch yn barod i newid eich cynlluniau os byddwch chi'n taro traffig oddi ar y briffordd."

Cyfoeth Naturiol Cymru

Mae prif weithredwr Cyfoeth Naturiol Cymru wedi dweud eu bod yn trafod gyda Llywodraeth Cymru i weld allen nhw gadw mwy o'r arian maen nhw'n ei wneud o ffermydd gwynt.

Dywedodd Clare Pillman wrth bwyllgor amgylchedd y Senedd y byddai hynny'n helpu'r corff gyda'u problemau ariannol o ganlyniad i Covid-19.

Ar hyn o bryd, meddai, mae CNC yn cadw £3m y flwyddyn o reoli a gweithredu ffermydd gwynt, ac yn rhoi £8m yn ôl i Lywodraeth Cymru.

"Rydyn ni'n trafod ar hyn o bryd i weld a oes awydd o bosib i'n gadael i ni ei gadw yn y dyfodol," meddai.

Llywodraeth Cymru

Y Gweinidog Addysg, Kirsty Williams fydd yn siarad yn y gynhadledd am 12:30.

Fe allwn ni ddisgwyl cwestiynau am y cyllid ychwanegol i recriwtio athrawon, a chynlluniau ar gyfer ailagor ysgolion ym mis Medi, ymhlith eraill.

BBC Wales News

Gallai stryd fawr Wrecsam gael ei thrawsnewid er mwyn helpu busnesau'r dref i adfer yn dilyn y pandemig coronafeirws.

Ymhlith y camau fydd yn cael eu ystyried gan y cyngor wythnos nesaf mae mesurau i greu mwy o le i gerddwyr, ac ymgyrch farchnata gwerth £50,000 i ddenu ymwelwyr.

Gallai system talu-a-chasglu hefyd gael ei chyflwyno, yn ogystal â gadael i fusnesau ddefnyddio'r palmant i fasnachu.

Maen nhw hefyd yn ystyried cau'r brif stryd yn ystod y nos er mwyn hybu busnesau fel bwytai a thafarndai fyddai'n elwa o hynny.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Post Cyntaf
BBC Radio Cymru

Mae Gweinidog Cysylltiadau Rhyngwladol Llywodraeth Cymru wedi cyfaddef y gallai'r berthynas gyda Llywodraeth y DU "fod wedi bod llawer gwell" yn ystod y pandemig.

Dywedodd Eluned Morgan ei bod hi'n "amlwg nad oes yna drafod ystyrlon, rheolaidd wedi bod yn enwedig rhwng Boris Johnson a Mark Drakeford".

"Rydan ni wastad wedi cadw'r drws ar agor ac mae'n drueni achos yn amlwg byddai hi wedi gwneud synnwyr i symud ymlaen fel un," meddai ar raglen Post Cyntaf BBC Radio Cymru.

"Ond gan nad oedd yna drafod, rydan ni wedi mynd ein ffordd ein hunain ac wedi ymateb yn wahanol ac yn fwy pwyllog.

"Rhan o'r rheswm am hyn yw am fod Llywodraeth Prydain wedi gwneud datganiadau heb drafod gyda ni cyn eu gwneud nhw."

Ychwanegodd y byddai Llywodraeth Cymru'n penderfynu beth i'w wneud gyda'r arian ychwanegol o San Steffan maes o law.

"Bydd yn rhaid pwyso a mesur nawr ble ry'n ni eisoes wedi gwario'r arian a sut y gallwn ni helpu'r sectorau fydd yn cael trafferthion ariannol yn y dyfodol."

BBC News Scotland

Yn ddiweddarach heddiw fe fydd Prif Weinidog yr Alban, Nicola Sturgeon, yn cyhoeddi rhagor o fesurau fydd yn cael eu llacio wrth i'r wlad symud allan o'r cyfnod clo.

Mae rhai cyfyngiadau eisoes wedi cael eu llacio, gyda siopau'n ailagor a'r cyfyngiadau teithio'n cael eu codi.

Dros yr wythnosau nesaf bydd bwytai a thafarndai, yn ogystal ag atyniadau twristiaeth, hefyd yn ailagor.

O ddydd Gwener ymlaen bydd pobl yn yr Alban hefyd yn cael cwrdd mewn grwpiau mwy y tu allan, a chyda dau gartref arall dan do.

Bydd y rheol dau fetr hefyd yn cael ei llacio, ond bydd gwisgo masgiau mewn siopau hefyd yn dod yn orfodol.

Ffynhonnell y llun, PA Media

Twitter

Fel cyd-destun, dyma'r pethau mae Swyddfa Cymru wedi amlinellu fel pethau fydd o fudd i Gymru o gyhoeddiad y Canghellor Rishi Sunak ddoe.

Llywodraeth Cymru

Un o brif benawdau ddoe oedd y sôn am £500m ychwanegol fydd yn dod i Gymru o ganlyniad i gyhoeddiadau'r Canghellor Rishi Sunak ar ragor o gymorth i helpu pobl a busnesau drwy'r argyfwng.

Ond ar ôl edrych drwy'r ffigyrau hynny, mae Llywodraeth Cymru nawr yn dweud nad yw'r cyhoeddiad wir yn golygu £500m yn ychwanegol, gan ei fod yn cynnwys rhywfaint o arian sydd eisoes wedi'i addo.

Mae hynny'n cynnwys cyllid gafodd ei addo i'r celfyddydau a llywodraeth leol yn ddiweddar, yn ogystal ag arian o ganlyniad i wariant ar PPE yn Lloegr.

Mewn gwirionedd felly, medden nhw, mae'r gwir ffigwr yn llai na hanner hynny.

Ond mae Darren Millar, Aelod Ceidwadol Senedd Cymru dros Orllewin Clwyd, wedi disgrifio ymateb Llywodraeth Cymru fel un "angharedig" o ystyried bod "llawer o bethau yng nghyhoeddiad ddoe fydd yn help mawr i bobl ar draws Cymru".

Ffynhonnell y llun, Barcroft Media

Mae mam o Sir Gâr wedi bod yn disgrifio sut beth yw hi i fyw gyda rhai o symptomau Covid-19 fisoedd ar ôl dal yr haint.

Pan sylweddolodd Laura Wood nad oedd hi'n gallu blasu ei phaned o de na'r fynsen oedd ar ei phlât, roedd hi'n gwybod fod rhywbeth o'i le.

Ond dim ond ar ôl i'w chwaer, sy'n nyrs, roi gwybod iddi fod hynny'n un o symptomau coronafeirws y cytunodd Laura i gael prawf, a chael gwybod ei bod wedi dal yr haint.

"Ar y pryd roedd colli'r gallu i arogli ac i flasu ddim yn cael eu cydnabod fel rhai o'r symptomau," meddai Laura.

Gallwch ddarllen mwy am ei phrofiad yma.

At rai o'r straeon eraill, ac mae elusen wedi rhybuddio bod ymfudwyr sy'n ffoi rhag trais yn y cartref mewn perygl o golli eu cefnogaeth wedi'r pandemig.

Dros y misoedd diwethaf mae Llywodraeth Cymru wedi darparu cymorth ariannol i gefnogi pobl sydd heb hawl i unrhyw arian cyhoeddus oherwydd eu statws mewnfudo.

Ond am nad yw mewnfudo wedi'i ddatganoli, mae gweinidogion Cymru'n dweud y gallan nhw "ei chael yn anodd helpu pobl" pan na fydd rheswm iechyd cyhoeddus dros wneud hynny.

Does gan unrhyw un sy'n mynd trwy'r system mewnfudo ddim hawl i arian cyhoeddus fel budd-daliadau.

Mae hyn yn wir hyd yn oed am rai pobl sydd yn y DU yn gyfreithlon, er enghraifft os oes ganddyn nhw fisa myfyriwr neu fisa trwy briodas.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

BBC Radio Wales

Mae un rhiant wedi dweud wrth BBC Radio Wales Breakfast y byddai hi "wrth ei bodd" petai Llywodraeth Cymru'n cadarnhau y bydd ysgolion yn agor yn llawn unwaith eto ym mis Medi.

Dywedodd Nicola Jenkins o Gaerdydd bod ei phlant, sy'n 7 a 9 oed, eisoes wedi dechrau dychwelyd am ddiwrnod yr wythnos, a'u bod wedi "mwynhau cymaint".

"Ers mis Mawrth mae wedi bod yn gyfnod hir ac anodd i rieni, teuluoedd a phlant a dwi'n meddwl bod angen yr eglurder nawr," meddai.

Ychwanegodd Neil Butler o undeb NASUWT fod angen i ysgolion "wybod nawr" beth fydd yn digwydd er mwyn gallu paratoi ar gyfer mis Medi.

"Os yw'r feirws yn newid a bod angen gwneud newidiadau pellach wedyn fe allwn ni, ond rydyn ni angen cynllunio nawr," meddai.

Ffynhonnell y llun, Getty Images