Mae wedi bod yn ddiwrnod o asesu'r difrod yng Nghymru yn sgil Storm Bert.

Ardaloedd yn y de sydd wedi'u taro waethaf ac roedd yna dirlithriad yn Llanarmon Dyffryn Ceiriog.

Ychydig o rybuddion tywydd sydd bellach mewn grym ond mae yna gyngor i bawb edrych ar ragolygon y tywydd ac i wirio amseroedd trenau os yn teithio - mae yna gyngor hefyd i deithwyr gymryd gofal ar y ffyrdd.

Byddwch yn ddiogel. Diolch am eich cwmni.

Mae prif straeon y dydd a'r diweddaraf ar wefan Cymru Fyw.

Hwyl am y tro.

Mae’r ffyrdd a’r rheilffyrdd wedi eu hamharu’n fawr gan y llifogydd gyda nifer o wasanaethau trên wedi eu canslo. Dyma allwch chi ei wneud gyda’ch tocynnau, yn ôl rhai o’r cwmnïau trenau sy’n gwasanaethu Cymru:

Trafnidiaeth Cymru

Gall tocynnau ar gyfer heddiw gael eu defnyddio fory. Mae’n bosib hefyd y bydd cwmnïau trenau eraill yn derbyn y tocyn, ond dylai teithwyr edrych ar wefan Trafnidiaeth Cymru, dolen allanol cyn iddyn nhw gychwyn ar eu taith.

Mae iawndal hefyd ar gael os ydi un o wasanaethau’r cwmni yn cael ei ganslo neu ei ohirio a’ch bod chi’n cyrraedd pen eich taith fwy na 15 munud yn hwyrach na’r disgwyl.

Mae ad-daliadau ar gael os ydych chi’n penderfynu peidio teithio oherwydd bod trên wedi ei ohirio neu ei ganslo.

Great Western Railway

Bydd tocynnau ar gyfer nifer o’r trenau sydd wedi eu heffeithio heddiw yn cael eu derbyn ar wasanaethau Great Western Railway fory – gan gynnwys yn ystod oriau brig.

Os ydych chi’n penderfynu peidio â defnyddio’ch tocyn trên oherwydd y sefyllfa mae’n bosib i chi hawlio ad-daliad., dolen allanol

Wrth drafod y tirlithriad yng Nghwmtyleri, mynodd Eluned Morgan bod y llywodraeth wedi bod yn "monitro'r tomenni yma yn ofalus dros ben".

"Da ni wedi gofyn am arian ychwanegol gan lywodraeth y Deyrnas Unedig ac mae hwnna wedi dod, ac yn amlwg mi fyddwn i'n mynd nôl am fwy o gymorth oddi wrthyn nhw," meddai.

"Fe fydd yna wersi y bydd angen i ni eu dysgu.

"Fe ddysgon ni lawer o wersi y tro diwethaf wedi Storm Dennis, ond yn amlwg mae'r [diffyg rhybuddion] yn rhywbeth y bydd yn rhaid i ni ymchwilio ymhellach iddo," ychwanegodd y Prif Weinidog Eluned Morgan.

Mae honno'n sgwrs sydd angen i ni ei chael gyda CNC a'r Swyddfa Dywydd - sef faint o rybudd y gellir ei roi yn yr achosion hyn."

"Mae'n gwbl ofnadwy i'r bobl y mae'r llifogydd wedi cael effaith arnynt," meddai Eluned Morgan yn ystod ei hymweliad â busnesau Pontypridd.

"Ers Storm Dennis, rydyn ni wedi rhoi cannoedd o filiynau o bunnoedd i mewn i geisio amddiffyn pobl.

"Rydyn ni wedi gosod amddiffynfeydd storm enfawr a chwlfertau i wneud yn siŵr ein bod ni'n ceisio delio gyda'r gwaethaf o'r llifogydd.

"Mae hynny'n gysur bach i'r bobl yr effeithiwyd arnynt... mae'n dangos bod y buddsoddiad hwnnw wedi talu ar ei ganfed i niferoedd," ychwanegodd y prif weinidog.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Llywodraeth Cymru

Y prynhawn yma mae'r Prif Weinidog Eluned Morgan wedi ymweld â Phontypridd.

"Rydym eisoes yn siarad â'r awdurdod lleol, ac mae Llywodraeth y DU wedi cynnig ein cefnogi, felly byddwn yn gwrando ar yr hyn sydd ei angen," meddai wrth siarad â gohebydd y BBC yn ystod yr ymweliad.

"Rydym yn amlwg wedi rhoi llawer o amddiffynffeydd i mewn ers y tro diwethaf, ond yn amlwg nid oedd gan rai o'r busnesau hyn yr amddiffyniad hwnnw.

"Mae angen inni wneud yn siŵr ein bod yn eu cefnogi."

Mae Ysgrifennydd yr Amgylchedd yn San Steffan, Steve Reed, yn dweud bod y llywodraeth yn "barod" i gynnig cefnogaeth bellach i gymunedau yng Nghymru a gafodd eu taro waethaf gan y llifogydd.

Dywed Mr Reed fod y Prif Weinidog Syr Keir Starmer wedi siarad â Phrif Weinidog Cymru ac wedi cynnig "cymorth ychwanegol os ydyn nhw ei angen yng Nghymru".

“Hyd yn hyn, dydyn nhw ddim wedi dweud bod angen hynny arnyn nhw,” ychwanega.

Mae'n dweud bod y llywodraeth wedi sefydlu Tasglu Gwydnwch Llifogydd, sy'n sicrhau bod asiantaethau ar lawr gwlad yn yr ardaloedd yr effeithir arnynt yn gallu "cynnig pa bynnag gefnogaeth y gallant".

Ffynhonnell y llun, Wicipedia

Wrth ymateb i'r tirlithriad yng Nghwmtyleri, dywedodd Arweinydd y Cyngor, y Cynghorydd Steve Thomas eu bod yn "parhau i ymateb i'r digwyddiad" ac nad oes modd iddyn nhw ddweud pryd y bydd modd i bobl ddychwelyd i'w tai.

"Gallwn gadarnhau ein bod yn delio â thirlithriad a gafodd ei achosi gan ddŵr o ganlyniad i'r tywydd yn ystod Storm Bert," meddai.

Aeth ymlaen i ddweud fod gweithwyr yn brysur yn ceisio datrys y sefyllfa.

"Rydym yn deall ei fod yn destun pryder ac yn dristwch i bobl orfod adael eu cartrefi, ac mae ein meddyliau gyda'r rhai sydd wedi eu heffeithio, ond mae diogelwch y cyhoedd wastad yn hollbwysig."

Dywedodd fod y cyngor wedi trefnu llefydd aros brys ac wedi sefydlu system gefnogaeth i'r rhai sydd ei angen.

Dywed Llywodraeth Cymru fod cyngor Blaenau Gwent wedi cadarnhau bod y tirlithriad wedi dod o hen domen lo yn yr ardal.

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: “Rydym wedi ymrwymo’n llwyr i sicrhau bod ein cymunedau pyllau glo yn ddiogel, nawr ac yn y dyfodol.

“Rydym yn gweithio’n agos gyda Chyngor Blaenau Gwent a’r Awdurdod Glo i ddarparu cefnogaeth i’r trigolion ac i sicrhau bod yr ardal yn ddiogel.

“Mae’r tomenni glo risg uchaf (categori C a D) yn cael eu harolygu’n rheolaidd gan yr Awdurdod Glo a byddwn yn parhau i weithio gyda’n partneriaid statudol ledled Cymru i archwilio a gwerthuso’r tomenni cyfraddau uchaf yng Nghymru.”

Cyngor Rhondda Cynon Taf

Yn y munudau diwethaf mae Cyngor Rhondda Cynon Taf wedi dweud bod yr un faint o law wedi disgyn dros y penwythnos ag sydd fel arfer mewn mis.

Fore Sul fe wnaethon ni dderbyn 600 galwad gan drigolion yn sôn am drafferthion, medd llefarydd.

Ar y dechrau roedd hi'n ymddangos bod y llifogydd wedi effeithio ar 300 eiddo ond mae'n ymddangos mai 200 yw'r nifer bellach.

Bydd cefnogaeth bellach i drigolion, gan gynnwys cymorth ariannol, yn cael ei gyhoeddi'n fuan, medd datganiad.

Er mai Cyngor Blaenau Gwent sy'n berchen y tir lle ddigwyddodd y tirlithriad yng Ngwmtyleri, dywedodd yr Awdurdod Glo eu bod yn "parhau i wirio tomenni ein hunain - ac unrhyw domenni glo sydd â risg uchel - fel rydym wedi cytuno gyda Llywodraeth Cymru i wneud, ac sy'n naturiol i wneud wedi cyfnod o law trwm".

Dywedon nhw eu bod hefyd yn monitro'r effaith ar draws ardaloedd sydd wedi dioddef yn wael gan y tywydd eithafol ac yn cynghori pobl i gysylltu â nhw os mewn peryg.

Cyfoeth Naturiol Cymru

Chwe rhybudd llifogydd sydd bellach mewn grym sef

Afon Mynwy yn Osbaston, Ynysgynwraidd ac Over Monnow;

Yr Afon Gwy mewn dau fan yn Nhrefynwy;

a'r Afon Dyfrdwy ger Llangollen

ac mae yna 18 rhybudd 'byddwch yn barod am lifogydd'.

"Mae 'na lifogydd wedi digwydd eto, dyma'r eildro i hyn ddigwydd mewn dwy siop wahanol," meddai John Downs, perchennog siop farbwr ym Mhontypridd.

"Ges i alwad gan fy nghydweithiwr, a phan ddes i lawr roedd y dŵr tu allan yn cyrraedd hyd at fy mhengliniau.

"Roedd yn rhaid i mi gloi fy hun yn y siop, gyda'r holl drydan yn fflachio, doedd e ddim yn lle da i fod."

Dywedodd i'w siop orfod cau yn 2022 ar ôl llifogydd o fewn y siop a'i fod wedi ailsefydlu ei fusnes yn y misoedd diwethaf, gyda chwe aelod o staff yn gweithio yna bellach.

"Dwi newydd sefydlu'n hun, a nawr wedi profi llifogydd eto. Beth ydw i fod i wneud? At bwy y dylwn i droi?"

Dywedodd nad oedd modd iddo gael yswiriant llifogydd.

"Ydw i'n rhoi'r ffidl yn y to ac yn mynd adre?"

Mae siop lyfrau ym Mhontypridd wedi colli gwerth tua £15,000 o stoc oherwydd y llifogydd - a heb yswiriant.

Dywedodd Jeffrey Baxter, cyd-berchennog Storyville Books, bod y dŵr wedi dod i fyny drwy’r garthffosiaeth cyn i Stryd y Felin, ble mae’r siop wedi ei lleoli, ddod o dan ddŵr nos Sul.

Meddai: “Unwaith i mi gyrraedd, doeddwn i ddim yn synnu ar y difrod oedd wedi'i wneud.

“Mae'n debyg y byddwn ni'n colli gwerth tua £15,000 o stoc ac efallai rhai o'r dodrefn hefyd. Byddwn yn ôl ar ein traed erbyn dydd Sadwrn yma, ond bydd yn rhaid i ni aros i weld.”

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Dywedodd eu bod wedi agor y siop yn ystod Covid ac wedi mynd drwy gyfnodau eraill anodd.

Fel nifer o fusnesau eraill yn y dref, meddai, nid ydy’n bosib iddyn nhw gael yswiriant rhag difrod llifogydd oherwydd y lleoliad.

Dywedodd Mr Baxter bod nifer o’r gwaith carthffosiaeth yn yr ardal yn hen a galwodd ar yr holl awdurdodau i ddod at ei gilydd i fynd i’r afael â’r broblem.

Meddai: “Mae angen cynllun go iawn, yn enwedig ar gyfer y dyffrynnoedd sydd gyda nifer o afonydd a nentydd ac sydd i weld yn cael y gwaethaf ohoni. Felly mae angen cynllun wedi ei gydlynu’n iawn ar draws yr holl asiantaethau gwahanol.”

Mae sawl tirlithriad wedi digwydd ar draws Cymru oherwydd y llifogydd. Dyma'r olygfa yn dilyn tirlithriad ym Mhontblyddyn, Sir y Fllint.

Ffynhonnell y llun, Dafydd Daniel

Ffynhonnell y llun, Dafydd Daniel

Dyma luniau gan Dafydd Daniel yn dangos yr un olygfa o gaeau Pontcanna ddydd Sul a dydd Llun.

Efallai na fydd angen sgidiau glaw arnoch ym Mhontcanna erbyn hyn!

Cyngor Ceredigion

Dywed Cyngor Ceredigion y bydd Pont Llechryd ar gau nes bydd lefel y dŵr yn lleihau er mwyn caniatau'r cyngor i wneud archwiliad gweledol o'r bont.

Mae’r ffordd U1518 yn Llanddewi Brefi yn parhau i fod ar gau.

Mae trefniadau ar waith i dynnu’r goleuadau traffig lawr ar yr A44.

Roedd yr Afon Wnion wedi codi gymaint yn nhref Dolgellau fel ei bod wedi gorlifo i'r ffordd osgoi sy'n mynd o dan bont fawr y dref.

Roedd rhai yn ceisio i yrru drwy'r dŵr ac roedd ambell ffordd yn y dref hefyd ar gau.

Ffynhonnell y llun, Rod Davies

Ffynhonnell y llun, Rod Davies

Ffynhonnell y llun, Rod Davies

Mae Dŵr Cymru wedi cynghori pobl yn ardal Rhondda Cynon Taf i ferwi eu dŵr cyn ei ddefnyddio.

Maen nhw'n gofyn i bobl beidio ag yfed dŵr tap, na chwaith brwsio dannedd na pharatoi bwyd gyda'r dŵr heb ei ferwi yn gyntaf.

Yr ardaloedd sydd wedi eu heffeithio gan y broblem yw: Blaenrhondda, Blaencwm, Tynewydd, Treherbert, Treorci, Cwm-parc, Tonpentre, Gelli a Thonypandy.

Dywedodd y cwmni eu bod yn gweithio i adfer "problem ansawdd dŵr" yng Ngwaith Trin Dŵr Tynywaun.

Wrth siarad â'r BBC, dywedodd Heulyn Davies o'r cwmni, y gallai'r mesurau yma fod mewn grym am hyd at wythnos.