Crynodeb

  1. Wenna Bevan Jones i dderbyn Medal R Alunwedi ei gyhoeddi 16:18 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Bydd Medal R Alun, sy'n cael ei chyflwyno am y tro cyntaf erioed yn yr Eisteddfod Genedlaethol eleni, yn cael ei chyflwyno i Wenna Bevan Jones.

    Mae'n ennill y fedal am "wneud cyfraniad gwirioneddol i gefnogi, cynnal a chyfoethogi diwylliant ei hardal leol" meddai'r Eisteddfod Genedlaethol.

    Mae'r fedal yn cael ei chyflwyno er cof am y diweddar R Alun Evans, ffigwr canolog yn natblygiad yr eisteddfod.

    Bydd Wenna Bevan Jones yn cael ei hanrhydeddu mewn seremoni arbennig yn y pafiliwn ar faes yr eisteddfod brynhawn Sul, 3 Awst.

    Wenna BevanFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol Cymru
  2. Criw Radio Cymru yn barod am wythnos fawrwedi ei gyhoeddi 16:02 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Shân Cothi, Aled Hughes a Kris Hughes fydd yn arwain arlwy Radio Cymru o'r Eisteddfod yr wythnos hon.

    Mae Kris newydd fod yn sgwrsio ag Elin Fflur, fydd yn perfformio heno ar Lwyfan y Maes.

    Meddai: "Mae'r Eisteddfod wastad wedi bod yn rhan o fy magwraeth, o'r Urdd i'r Genedlaethol. Beth dwi wedi bod wrth fy modd ag o yw gweld sut mae'r ŵyl wedi esblygu.

    "Mae gweld pethau fel Llwyfan y Maes a'r Tŷ Gwerin - yr holl lefydd sydd yna i ddathlu celfyddyd o bob math. Mae'r Eisteddfod yn le i ni ddathlu pwy ydym ni. Mae'n braf croesawu pobl o bob rhan o'r byd yma i'r Eisteddfod."

    Gallwch wrando'n fyw ar frig y dudalen hon a dilynwch Radio Cymru ar Instagram a Facebook er mwyn darganfod mwy o fideos o'r maes.

  3. Y dathlu'n dechrauwedi ei gyhoeddi 15:52 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Wedi dod i'r brig yng nghystadleuaeth Bandiau pres Dosbarth 2 a 3, mae aelodau Band Brenhinol Tref Bwcle yn dathlu draw ym mar Syched.

    Fe eglurodd yr aelodau wrth Cymru Fyw nad yw'r band wedi ennill y gystadleuaeth yma ers y 1970'au. Llongyfarchiadau mawr!

    Gwyliwch flas o'u perfformiad buddugol yma.

    John, Philip a Neill o Fand Pres Brenhinol Tref Bwcle.
    Disgrifiad o’r llun,

    John, Philip a Neill o Fand Pres Brenhinol Tref Bwcle

  4. Gwobrwyo Tlws y Tiwtor 2025wedi ei gyhoeddi 15:33 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Emma

    Cafodd Tlws y Tiwtor 2025 ei gwobrwyo i Emma Burton heddiw ym Maes D ar Faes yr Eisteddfod.

    Mae’r tlws yn cael ei gyflwyno gan y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol i diwtor sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i’r sector Dysgu Cymraeg.

    Yn wreiddiol o Drawsfynydd, ond bellach yn byw yn Wrecsam, cafodd Emma ei phrofiad cyntaf o weithio fel tiwtor ar faes Eisteddfod Wrecsam yn 2011, pan lansiwyd cwrs newydd Cymraeg i’r Teulu.

    Roedd hwn yn y cyfnod pan oedd cynnydd mewn addysg Gymraeg yn y dref, a bu Emma’n rhan o’r tîm fu’n peilota’r cynllun yn yr ardal.

    Ers hynny, mae Emma wedi gweithio fel tiwtor gyda Choleg Cambria a Phrifysgol Bangor, dau o ddarparwyr y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol.

    Erbyn hyn mae’n diwtor llawn amser ac Arweinydd Cwricwlwm gyda Dysgu Cymraeg Gogledd Ddwyrain, sy’n cael ei drefnu gan Goleg Cambria ar ran y Ganolfan Dysgu Cymraeg.

    Cafodd y dlws ei chyflwyno i Emma gan Dona Lewis, Prif Weithredwr y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol.

  5. “Ar y cyfan fi'n eithaf hapus efo hygyrchedd y Maes"wedi ei gyhoeddi 15:19 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Elen o Gwm Gwendraeth yn defnyddio bygi hygyrchedd ar Faes yr Eisteddfod

    Bu Elen o Gwm Gwendraeth yn sôn wrth Cymru Fyw am ei phrofiad o ddefnyddio bygi i deithio o le i le ar y Maes:

    “Ar y cyfan fi'n eithaf hapus efo hygyrchedd y Maes. 'Nes i ordro’r bygi yma wythnos dwetha ac o'dd e mor hawdd.

    "Es i'w nôl e bore 'ma a fi’n ei gael tan 18:00 - gwneud pethe yn lot haws i fi. Ma’r bygi yn mynd yn iawn ar y llecyn llwyd ond fi'n stryglo mynd ar y gwair, mae mynd i’r ardal bwyd yn reit anodd felly”

    Yn ôl Iolo, perchennog Byw Bywyd modd archebu ymlaen llaw neu alw heibio'r stondin er mwyn llogi cadair olwyn neu fygi.

    Byw Bywyd ar Faes yr Eisteddfod
  6. Canlyniadau cyntaf y dydd o'r Pafiliwnwedi ei gyhoeddi 15:06 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Band Brenhinol Tref Bwcle, enillwyr cyntaf yr wythnos

    Llongyfarchiadau i Fand Brenhinol Tref Bwcle, enillwyr cyntaf yr wythnos!

    Daeth y band i'r brig yng nghystadleuaeth Bandiau pres Dosbarth 2 | 3.

    Gallwch wylio uchafbwyntiau o gystadlu'r dydd ar ein tudalen canlyniadau yma. Fe fydd y dudalen yn cael ei diweddaru wrth i'r canlyniadau gael eu datgelu ar y llwyfan, felly dewch yn ôl yn hwyrach yn y dydd i fwynhau y cyfan.

  7. Cyfoeth llên y Brifwylwedi ei gyhoeddi 14:59 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Y Babell Lên

    Tesni Peers yw Cadeirydd Pwyllgor Llên yr Eisteddfod eleni a bu’n sgwrsio â Tudur Owen ar S4C am ei gwaith.

    “Mae wedi bod yn stressful weithiau, ond mae werth o rŵan! Dwi’n gobeithio fod pawb sydd wedi cystadlu yn mwynhau hefyd. Roedd aros am yr Eisteddfod fel aros am y Nadolig ond dwi’n cael mwynhau rŵan!”

    “Mae cymaint o fwrlwm a chymaint o bobl dwi erioed wedi eu gweld yn yr Eisteddfod o’r blaen yn dod”.

    "Dwi'n edrych ymlaen fwyaf at y prif seremonïau - ar ôl dewis y testunau a gweld faint sydd wedi cystadlu, byddai'n lyfli gweld pobl yn fuddugol ar ôl y misoedd o waith".

    Y Talwrn yn y Babell Lên
    Disgrifiad o’r llun,

    Un o uchafbwyntiau cynnar y Babell Lên eleni oedd ffeinal Y Talwrn, Radio Cymru

  8. Digon o chwerthin yng Nghaffi Maes Bwedi ei gyhoeddi 14:53 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Siôn Owens sy'n cyflwyno awr o stand-yp gyda Beth Jones, Aled Richards ac Al Gordon draw yng nghaffi Maes B ar hyn o bryd.

    Siôn Owens
  9. Pobl o bob oed yn mwynhau'r arlwy!wedi ei gyhoeddi 14:40 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Mae gan Jill Huntington swydd bwysig yr wythnos hon o reoli drysau'r pafiliwn.

    Mae Jill yn dysgu Cymraeg ac wrth ei bodd bod yr Eisteddfod wedi dod i Wrecsam.

    Jill Huntington
    Greta a Fflur o Langernyw

    Mae Greta a Fflur o Langernyw wedi bod yn casglu sticeri ac wrth eu boddau yn y Pentref Plant.

  10. 'Mae'r Eisteddfod gan bawb, i bawb'wedi ei gyhoeddi 14:24 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Yr actor Mark Lewis Jones yw Llywydd yr Ŵyl, ac wrth annerch y Pafiliwn brynhawn Sadwrn fe rannodd mai dyma oedd y tro cyntaf erioed iddo gamu ar lwyfan yr Eisteddfod.

    Mae'r actor wedi ymddangos mewn llu o ffilmiau a chyfresi teledu adnabyddus gan gynnwys Star Wars a Game of Thrones, ac o'r Pafiliwn fe wnaeth dalu teyrnged i gymuned yr ardal a'r unigolion fu'n ddylanwad arno. Meddai:

    "Fe allai ddweud yn bendant na fyddai hynny byth wedi digwydd oni bai fod Gwawr Mason, aeth ymlaen i fod yn Gwawr Davies, wedi penderfynu ar y diwrnod hwnnw yn Ysgol Morgan Llwyd i gymryd y cam ychwanegol a chynnig help llaw i fachgen ifanc coll."

    Fe wnaeth hefyd sôn am bwysigrwydd rhai o sefydliadau adnabyddus eraill yr ardal gan gynnwys Theatr y Stiwt a Chlwb Pêl-droed Wrecsam.

    Wrth sôn am gysylltiad ei deulu â'r Eisteddfod, meddai:

    "Dwi wedi dod i ddeall beth oedd taid yn ei ddeall o'r cychwyn - bod yr Eisteddfod gan bawb i bawb. Pe bai gyda ni o hyd dwi'n gwybod y byddai yn y rhes flaen gyda gwên fawr ar ei wyneb yn gweld ei ŵyr ar y llwyfan o'r diwedd."

    Wrth gloi ei araith deimladwy, meddai:

    "Yn bennaf oll, diolch i'r rheiny sydd wedi aberthu eu hamser ac ymdrech i alluogi ni i ymhyfrydu yn ein hiaith, ein diwylliant a'n cenedl."

    Gallwch wylio'r araith yn llawn isod.

  11. 'Braint' croesawu'r Eisteddfodwedi ei gyhoeddi 14:08 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Mae Maer Wrecsam, Tina Mannering, ar y maes ddydd Sadwrn.

    Dywedodd: "Mae hwn yn gyfle ffantastig ac mae'n wych gweld holl gymunedau Wrecsam yn dod at ei gilydd i fwynhau diwylliant Cymraeg, ac yn bennaf oll i gael hwyl.

    "Mae'n anrhyedd ac yn fraint i groesawu'r Eisteddfod yma eto," ychwanegodd.

    Mae Wrecsam, Tina Mannering a 'Lady Consort' Helen Briscoe
    Disgrifiad o’r llun,

    Maer Wrecsam, Tina Mannering a 'Lady Consort' Helen Briscoe

  12. Dathlu hanes yr Ŵyl Gerdd Dant tra'n edrych ymlaen at Aberystwythwedi ei gyhoeddi 13:53 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    BBCFfynhonnell y llun, Eleri Roberts, John Eifion, Marina Jones a Helen Medi
    Disgrifiad o’r llun,

    Eleri Roberts, John Eifion, Marina Jones a Helen Medi

    Mae criw Cymdeithas Cerdd Dant Cymru yn edrych ymlaen at groesawu Gŵyl Cerdd Dant 2025 i Aberystwyth ym mis Tachwedd.

    Meddai John Eifion: “'Da ni’n edrych ymlaen yn arw i’r ŵyl ymweld ag Aberystwyth, mae'r pwyllgor gwaith wedi bod wrthi yn ddiwyd”.

    “Mae cystadlaethau barddoniaeth yn rhan o’r ŵyl eleni, rhywbeth sydd ddim wedi digwydd ers blynyddoedd lawer."

    Dillad Cerdd Dant

    Ar S4C bu Sara Gibson o Bwyllgor Apêl yr ŵyl yn cyflwyno Heledd Cynwal i arddangosfa o ddillad sydd wedi eu gwisgo gan gystadleuwyr dros y blynyddoedd

    "Mae pob math o bethau wedi dod i'r fei... mae'r ffasiwn yn dweud cyfrolau ei hunain. Mae pobl wedi bod mor hael yn cyfrannu lluniau."

    "Rydym ni wedi cael cymaint o ymateb fe fyddwn yn creu ystafell gyda'r arddangosfa yn ystod yr ŵyl yn Aber."

    Arddangosfa'r Wyl Gerdd Dant
  13. O’r archif: Eisteddfodau Wrecsam y blynyddoedd a fuwedi ei gyhoeddi 13:26 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Plismon o flaen arwydd Eisteddfod 1977

    Swffragetiaid yn tarfu ar araith y Canghellor David Lloyd George, Cadair Ddu, cyflawni’r ‘ddwbl’, a Chadair o Shanghai... mae ‘na hanes difyr i’r eisteddfodau sydd wedi eu cynnal yn Wrecsam dros ganrif a hanner diwethaf.

    Dyma’r seithfed gwaith i’r Brifwyl gael ei chynnal yn Wrecsam - ac mae Cymru Fyw wedi bod yn pori drwy’r archif am atgofion o’r eisteddfodau dros y degawdau. Darllenwch fwy yma.

    Darllenwch fwy yma.

  14. Taith o amgylch y maeswedi ei gyhoeddi 13:20 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Mae Maes Eisteddfod Wrecsam yn fawr, dewch i'w ddarganfod yn y fideo yma...

  15. Pwy yw enillydd Tlws Coffa Aled Roberts?wedi ei gyhoeddi 13:07 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Barbara Roberts o Aberaeron sy'n derbyn Tlws Coffa Aled Roberts eleni.

    Mae'r tlws yn cael ei gyflwyno gan y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol er cof am Aled Roberts - y gwleidydd a chyn-Gomisiynydd y Gymraeg a oedd yn wreiddiol o Rosllannerchrugog.

    Mae'n cael ei roi yn flynyddol i unigolyn sydd wedi gwneud cyfraniad gwirfoddol nodedig i'r sector Dysgu Cymraeg.

    Dysgodd Barbara y Gymraeg fel oedolyn, ac ers 10 mlynedd mae wedi bod yn cefnogi dysgwyr eraill.

    Mae'n trefnu llu o weithgareddau yn ei hardal, yn siaradwr gwadd poblogaidd ac yn cadeirio Cymdeithas Ceredigion.

    Barbara Roberts
    Disgrifiad o’r llun,

    Barbara Roberts yn derbyn y dlws mewn seremoni ar Faes yr Eisteddfod ddydd Sadwrn

  16. Amser cinio ar y Maeswedi ei gyhoeddi 12:56 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Mae digon o lefydd i gael bwyd ar y maes gan gynnwys sglodion, pitsas, cyri a thaten bob.

    Neu mae meinciau i chi eistedd a bwyta'ch picnic eich hun fel mae'r teulu yma o Groeslon yn ei wneud.

    Teulu o Groeslon
    Disgrifiad o’r llun,

    Picnic ar y Maes, be well!

    Ciwio
    Disgrifiad o’r llun,

    Pobl yn ciwio yn y pentref bwyd

    Ciwio tu allan i stondin pizza
    Disgrifiad o’r llun,

    Y stondin 'Pizza' yn boblogaidd ddydd Sadwrn

  17. Pryd mae Sioe Cyw?wedi ei gyhoeddi 12:46 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Os byddwch yn ymweld â'r Maes gyda phlant, dyma'r amserlen bwysig i chi!

    Mae sioe Cyw yn digwydd bob dydd am 11:00 yn Yr Emporiwm.

    Mae mwy o wybodaeth ar dudalen Facebook Cyw, dolen allanol.

    Amserlen Cyw yn yr EisteddfodFfynhonnell y llun, S4C
  18. Pa dîm fydd yn fuddugol yn Y Talwrn?wedi ei gyhoeddi 12:34 Amser Safonol Greenwich+1 2 Awst

    Ydych chi wedi bod yn dilyn cyfres Y Talwrn ar Radio Cymru eleni?

    Os ydych chi ar faes yr Eisteddfod, mae'r rownd derfynol yn cael ei chynnal am 13:00 yn y Babell Lên.

    Gallwch wrando ar y rowndiau blaenorol ar BBC Sounds.