Crynodeb

  • Bydd y cystadlu yn dechrau am 10:00, yn cynnwys cystadlaethau i 12-16 oed a'r Rhuban Glas Offerynnol o dan 16 oed

  • Wedi'r cystadlu yn y Pafiliwn heddiw prif seremoni'r dydd yw defod Coroni'r bardd am 16:30

  • Nid yw'r BBC yn gyfrifol am y dewis o ddarnau sy'n cael eu perfformio ar y llwyfan. O bryd i'w gilydd, fe allant gynnwys iaith gref a themâu dadleuol

  1. Coroni: Mae teilyngdod!wedi ei gyhoeddi 17:01 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Carreg Lefn ydy ffugenw'r bardd buddugol. Merch yw hi.

    bardd
  2. Coroni: Tri yn y Dosbarth Cyntafwedi ei gyhoeddi 16:58 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Mae Sian Northey wedi cyhoeddi bod tri bardd wedi cyrraedd y Dosbarth Cyntaf.

  3. Pwy oedd yn gyfrifol am neges drydar Guto Dafydd?wedi ei gyhoeddi 16:54 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Cyfaddefodd enillydd y Goron 2015, Guto Dafydd, ar S4C yn gynharach, dolen allanol mai ei wraig wnaeth drydar neges yn fyw yn y Pafiliwn llynedd a wnaeth ddatgelu mai fo oedd wedi ennill, a hynny cyn i'r cyhoeddiad gael ei wneud yn swyddogol ar y llwyfan.

    Dywedodd ei fod wedi paratoi'r neges ymlaen llaw ond mai ei wraig wnaeth ei gyhoeddi wrth iddo sefyll ar ei draed.

    Dewi Llwyd yn holi Guto Dafydd a Gruffydd Antur ar S4CFfynhonnell y llun, bbc
  4. Coroni: Y feirniadaethwedi ei gyhoeddi 16:51 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Beirniaid y gystadleuaeth yw Sian Northey, Menna Elfyn ac Einir Jones. Sian Northey fydd yn traddodi'r feirniadaeth. Roedd ei chyfrol farddoniaeth 'Trwy Ddyddiau Gwydr' ar restr fer Llyfr barddoniaeth y flwyddyn yn 2014. 

    Sian Northey
    Disgrifiad o’r llun,

    Sian Northey yn traddodi'r feirniadaeth

  5. Coroni: "Archdderwydd del"wedi ei gyhoeddi 16:50 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    "Mae ganddoch chgi bafiliwn del, newydd a mae ganddoch chi Archdderwydd newydd ac un dipyn delach na'r pafiliwn"  meddai'r  Archdderwydd Geraint Llifon gyda thafod yn ei foch wrth gynnal ei ddefod fawr gyntaf ers olynnu yr Archdderwydd Christine.

  6. Coroni: Gweddi'r Orseddwedi ei gyhoeddi 16:47 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Iona Jones, cyn enillydd y Rhuban Glas, sy'n canu Gweddi'r Orsedd eleni. Cafodd y weddi ei llafarganu am y tro cyntaf i gerddoriaeth yn Eisteddfod Caergybi yn 1927. Cafodd y gerddoriaeth ei chyfansoddi gan W.S.Gwynn Williams, Trefnydd Cerdd yr Orsedd ar y pryd.

    iona
  7. Coroni: Cyrn gwladwedi ei gyhoeddi 16:45 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Dewi Corn a Paul Paul Corn Cynan sy'n canu'r cyrn gwlad. Mae'r ddau wedi bod y cyflawni'r swyddogaeth ym mhrif seremoniau'r Brifwyl ers 15 mlynedd. 

    cyrn
  8. Coroni: Y cynrychiolwyr Celtaiddwedi ei gyhoeddi 16:38 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Mae'r Archdderwydd Geraint Llifon yn cyflwyno cynrychiolwyr o'r gwledydd Celtaidd i'r gynulleidfa yn y Pafiliwn. Maen nhw'n cynnwys Telynor An Weryn, Bardd Mawr Cernyw a Corolyores, ac o Lydaw -  Kurunbarzh, Dewrydd ac Emilie, Fardd Ofydd.

    seremoni1
  9. Coroni: Yr Osgorddwedi ei gyhoeddi 16:36 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Mae Seremoni'r Coroni wedi dechrau.  Mae'r Osgordd ar ei ffordd i'r llwyfan 

    orsedd
  10. Coroni: Llwybrauwedi ei gyhoeddi 16:31 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Testun y Goron eleni yw 'Llwybrau'.

    Y dasg i'r beirdd oedd cyflwyno casgliad o gerddi hyd at 250 o linellau heb fod mewn cynghanedd gyflawn  

  11. Adolygiad: Y Llyfrgellwedi ei gyhoeddi 16:21 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

      “Mae 'na rywbeth go ellyllaidd am efeilliaid”   

    Bydd cynulleidfa Gymraeg yn cael cyfle i weld addasiad ffilm o'r nofel  'Y Llyfrgell' am y tro cyntaf yn Sinema'r Fenni heno. 

    Fe wnaeth yr awdur Fflur Dafydd ennill Gwobr Goffa Daniel Owen am ei nofel yn Eisteddfod Genedlaethol Y Bala yn 2009. 

    Mae Lowri Haf Cooke wedi bod i weld y ffilm yn barod a dyma'i hadolygiad.

    Catrin Stewart yn chware rhan yr efeilliaid Ana a NanFfynhonnell y llun, bbc
    Disgrifiad o’r llun,

    Catrin Stewart yn chware rhan yr efeilliaid Ana a Nan

  12. Bloc o rew ar y Maeswedi ei gyhoeddi 16:12 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Er ei bod hi'n wlyb ac yn oerach heddiw yn Y Fenni, doedden ni ddim cweit yn disgwyl gweld rhew ar faes yr Eisteddfod!

    Na, nid tro gwael yn y tywydd yw hwn, ond bloc o ia un metr ciwbiedig sydd wedi cael ei osod yng nghanol cylch yr Orsedd.

    Mae'n rhan o waith yr artistiaid RM Parry a Chris Glynn i nodi gwaith yr ŵyl Coleridge yng Nghymru, ac fe fydd yn toddi dros y 36 awr nesaf.

    bloc o rew
  13. Rocio ym mro'r Eisteddfodwedi ei gyhoeddi 15:49 Amser Safonol Greenwich+1 1 Awst 2016

    BBC Cymru Fyw

    Queen, Oasis, Stone Roses, Catatonia ..Mae rhai o fandiau amlycaf y byd roc a phop wedi ymweld â bro'r Eisteddfod dros y degawdau. 

    Dydyn nhw ddim wedi bod yno i berfformio o flaen miloedd ond yn hytrach treulio amser mewn stiwdio wledig tu allan i Drefynwy i recordio.

    Mae Owen Powell, gynt o Catatonia, yn hel atgofion am stiwdio Rockfield yn adran Gylchgrawn Cymru Fyw.   

    catatonia
    Disgrifiad o’r llun,

    Owen (chwith) ac aelodau eraill Catatonia

  14. Wyth mlynedd o waharddiad i chwaraewr rygbiwedi ei gyhoeddi 15:31

    BBC Cymru Fyw

    Mae chwaraewr rygbi 13 o Gymru wedi cael gwaharddiad am wyth mlynedd ar ôl cael ei ddal yn cymryd cyffuriau am yr ail dro. Roedd Rhys Pugsley, 21 oed o Gasnewydd, ar fin dod i ddiwedd gwaharddiad dwy flynedd wedi iddo gael ei ddal yn Ebrill 2014 tra ar lyfrau Wigan, ac fe gafodd brawf positif arall yn Chwefror eleni. Ni fydd yn cael cymryd rhan mewn chwaraeon o unrhyw fath tan fis Mawrth 2024.

    rhys pugsleyFfynhonnell y llun, Wigan Warriors
  15. Damwain angheuolwedi ei gyhoeddi 15:25

    Heddlu De Cymru

    Mae Heddlu'r De wedi cyhoeddi enw'r dyn a fu farw ar ôl i Ford Fiesta coch fod mewn gwrthdrawiad ar yr A4223 Ffordd Nant-y-Gwyddon ym Mhorth, Y Rhondda brynhawn Sadwrn.

    Roedd Jake Frederick Rees yn 26 oed ac o Donypandy. 

  16. Beth yw'r Coroni?wedi ei gyhoeddi 15:15

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Gyda llai na awr a hanner i fynd tan ddefod y Coroni, y bardd Aneirin Karadog sydd wedi bod yn ceisio esbonio'r gystadleuaeth i'r rhai yn ein plith sy'n anghyfarwydd gyda seremonïau'r Brifwyl.

    Disgrifiad,

    Aneirin Karadog sy'n esbonio'r coroni

  17. O Gernyw i'r Fenni i ddysgu Cymraegwedi ei gyhoeddi 15:07

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Dyma ymweliad cynta' Jude, sy'n byw yng Nghernyw ac yn dysgu Cymraeg, â'r Eisteddfod Genedlaethol. Daeth i Steddfod y Fenni am fod ei chyfnither, sy'n byw'n lleol, wedi bod yn codi arian at yr ŵyl.

    Bu ym mhabell Maes D, yn sgwrsio ac ymarfer ei Chymraeg, a meddai: "Roedd fy Mamgu yn siarad Cymraeg ond dydw i ddim wedi siarad yr iaith ers o'n i'n ferch fach."

    Jude o Wadebridge yn ymarfer ei Chymraeg
    Disgrifiad o’r llun,

    Jude o Wadebridge yn ymarfer ei Chymraeg

  18. Busnesu yn 'Y Bwthyn'wedi ei gyhoeddi 14:58

    BBC Cymru Fyw

    Caryl Lewis, enillydd Llyfr y Flwyddyn ydi gwrthrych Ateb y Galw Cymru Fyw yr wythnos hon.

    Fe gipiodd hi dair gwobr am ei nofel ddiweddaraf 'Y Bwthyn'. Mi ofynnon ni i Caryl ddisgrifio ei hun mewn tri gair, ond yr ateb gawson ni oedd: 

    "Tri gair? Chi'n disgwyl i nofelydd ddefnyddio tri gair?" Digon teg!  

    caryl
  19. Cyhoeddi enw beiciwr modurwedi ei gyhoeddi 14:48

    Heddlu Gwent

    Mae Heddlu Gwent wedi cyhoeddi enw'r beiciwr modur a fu farw yn dilyn gwrthdrawiad yn ardal Y Fenni ddydd Sadwrn. 

    Roedd beic modur Brian Davies, 66 oed, o Sir Henffordd mewn gwrthdrawiad â dau gerbyd arall ar y B4293 ger Lydart.

    Aed ag ef i Ysbyty Neville Hall lle bu farw yn ddiweddarach. 

  20. Y Tŷ Gwerinwedi ei gyhoeddi 14:44

    Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Un o'r sesiynnau yn y Tŷ Gwerin heddiw oedd Gwilym Bowen Rhys a Gwennan Gibbard, oedd yn perfformio i gynulleidfa lawn.

    Gwil a Gwen
    torf