Crynodeb

  1. Cipolwg ar Eisteddfodau Wrecsam y blynyddoedd a fuwedi ei gyhoeddi 13:45 Amser Safonol Greenwich+1

    Yr Orsedd 1933Ffynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol Cymru

    Wyddoch chi fod 1876 yn Eisteddfod Cadair Ddu? Neu bod enillydd Coron 1977 hefyd wedi ennill y Gadair yr un flwyddyn? Neu mai enillydd Coron 2025 yw mab enillydd Medal Ryddiaith 2011?

    Dyma gyfle i edrych drwy archif Steddfodau Wrecsam.

  2. Stondinau o bob math...wedi ei gyhoeddi 13:33 Amser Safonol Greenwich+1

    Gallwch weld bob math o drugareddau mewn stondinau ar y Maes eleni.

    O emwaith cregyn gan Elen, sy'n ddisgybl ym mlwyddyn 7 Ysgol Morgan Llwyd, a ddechreuodd ei chwmni er mwyn gwneud rhywfaint o arian poced...

    Cregyn Elen

    ... i sêr môr ar stondin Prifysgol Bangor yn y Pentref Gwyddoniaeth a Thechnoleg - cawson nhw eu dal ddoe ar arfordir Ynys Môn...

    sêr môr

    ... i hen lyfrau ail-law, fel ar stondin Gwynedd Williams. Dywedodd: “Mae mor bwysig bod hen lyfrau yn cael eu pasio o genhedlaeth i genhedlaeth. Mae 'na rai llyfrau yma o’r 18fed ganrif ac mae’n ddiddorol gweld pwy oedd y perchnogion blaenorol.”

    Gwynedd Williams
  3. Nodi 80 mlynedd ers gollwng bom niwclear ar Hiroshimawedi ei gyhoeddi 13:26 Amser Safonol Greenwich+1

    "Ymateb creadigol ac artistig i alwadau Mererid Hopwood dros heddwch" yw sut mae Eluned Haf wedi disgrifio digwyddiad i gofio 80 mlynedd ers gollwng bom niwclear ar Hiroshima. Mae’r cerddor ac artist Cian Ciarán - aelod o’r band Super Furry Animals - wedi creu gosodiad clywedol chwe awr o hyd i gynrychioli’r amser a gymerwyd gan yr awyren i hedfan dros y Môr Tawel cyn rhyddhau’r bom. Mae’r digwyddiad yn rhan o raglen ehangach sy’n nodi blwyddyn o gydweithio diwylliannol rhwng Cymru a Japan.

    Disgrifiad,

    'Mae ganddon ni waith i 'neud i gael heddwch'

  4. Person wedi gorfod gadael y Maes ar ôl 'defnyddio iaith sarhaus'wedi ei gyhoeddi 13:15 Amser Safonol Greenwich+1

    Heddlu Gogledd Cymru

    Mae Heddlu'r Gogledd wedi cadarnhau bod aelod o'r cyhoedd wedi gorfod gadael y Maes fore Mawrth ar ôl "defnyddio iaith sarhaus" tuag at swyddogion.

    Ni chafodd unrhyw un eu harestio.

  5. Wythnos hwylus i'r stiwardiaid hyd yma...wedi ei gyhoeddi 13:10 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae Morus, Pete, Jac a Dyfrig i gyd yn aelodau o dîm y prif stiward.

    Yn ôl Morus, maen nhw "yma i gydlynu stiwardiaid eraill a sicrhau cystadlu ar amser.

    "Maen wythnos dawel i ni hyd yma sy' wastad yn arwydd fod pethau yn mynd yn dda. Cawson ni ddiwrnod grêt efo'r Orsedd ddoe a rheoli torf y pafiliwn ar gyfer y cystadlaethau torfol.

    "Gobeithio fydd yr haul yn aros allan; mae'n gwaith ni dipyn haws pan fydd y glaw yn cadw draw!"

    Morus, Pete, Jac a Dyfrig
  6. Eilyr Thomas yn derbyn Medal Goffa Syr TH Parry-Williamswedi ei gyhoeddi 12:55 Amser Safonol Greenwich+1

    Eilyr ThomasFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol

    Eilyr Thomas o Landysilio, Sir Benfro sydd wedi ei hanrhydeddu gyda Medal Goffa Syr TH Parry-Williams yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam eleni.

    Mae Ms Thomas yn gyn-athrawes a chyn-brifathrawes mewn ysgolion cynradd yn ardal Maenclochog a Mynachlog-ddu.

    Ond, y tu hwnt i'w gyrfa ym myd addysg, bu'n weithgar ym myd cerddoriaeth a chanu ers yn ifanc iawn, ac mae wedi dylanwadu'n sylweddol ar "fywyd cerddorol a diwylliannol ei chymuned".

    Pan gafodd wybod am y wobr, dywedodd ei bod hi'n "fud hollol – methu cael geiriau i'm meddwl o gwbl".

    Mae modd darllen mwy am gyfraniad Eilyr Thomas yma.

    Eilyr ThomasFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
  7. Medal Syr TH Parry-Williamswedi ei gyhoeddi 12:43 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae seremoni Medal Syr TH Parry-Williams wedi dechrau draw yn y Pafiliwn.

    Mae'r fedal yn cael ei chyflwyno bob blwyddyn i unigolyn sydd wedi gwneud cyfraniad gwirioneddol yn eu hardal leol, gyda phwyslais arbennig ar weithio gyda phobl ifanc.

    Mae eleni yn nodi 50 mlynedd ers marwolaeth y bardd a'r llenor o Ryd-ddu, ac mae modd darllen mwy am ei hanes yma.

    Medal Syr TH Parry-Williams
  8. Amser cinio!wedi ei gyhoeddi 12:39 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae'n bryd i Eisteddfodwyr wneud un o'r penderfyniadau anoddaf ar y Maes - sef dewis stondin fwyd!

    Fel yr arfer, mae digon o ddewis draw yn y Pentref Bwyd.

    sglodionFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    pizzaFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
  9. Sgwrs â hen ffrindiau dros banedwedi ei gyhoeddi 12:28 Amser Safonol Greenwich+1

    Anna, Nansi a Janet

    Mae Anna o Abersoch ar y maes drwy'r wythnos ac wedi taro i mewn i'w ffrindiau Nansi o Fryncir, a Janet o Bwllheli yn y Brif Fynedfa.

    Mae Anna "isio mynd i'r babell gymdeithasau i weld Angharad Tomos" a hefyd yn bwriadu gwylio seremoni y Fedal Ryddiaith ac ymryson y beirdd weddill yr wythnos.

    Yn ôl Anna, "mae'r maes yn eang iawn, lot o waith cerdded ond hwylus iawn. Mae'n bechod nad oes yna fanciau ar y maes fel y bydda yna ers talwm ond mae angen symud ymlaen efo'r oes. Mae yna betha' difyr iawn yma".

    Mae Nansi a Janet wedi dod ar y bws o Lŷn ac Eifionydd am y diwrnod ac yn edrych ymlaen i grwydro a siarad efo hwn a'r llall.

  10. Ti yma drwy'r wythnos...?wedi ei gyhoeddi 12:26 Amser Safonol Greenwich+1

    Nid yw’r post yma ar Instagram yn gallu ymddangos yn y porwr. Os gwelwch yn dda defnyddiwch Javascript neu geisio eto ar borwr gwahanol.Gweld y cynnwys gwreiddiol ar Instagram
    Nid yw'r BBC yn gyfrifol am gynnwys safleoedd allanol
    I osgoi neges instagram

    Caniatáu cynnwys Instagram?

    Mae’r erthygl yma’n cynnwys elfennau sydd wedi eu darparu gan Instagram. Gofynnwn am eich caniatâd cyn eu llwytho, oherwydd fe allai wneud defnydd o cwcis a thechnolegau eraill. Efallai y byddwch am ddarllen polisi cwcis Instagram Meta, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. I weld y cynnwys yma dewiswch ‘derbyn a pharhau’.‘derbyn a pharhau’.

    Nid yw'r BBC yn gyfrifol am gynnwys safleoedd allanol
    Diwedd neges instagram
  11. 'Mae'n atgoffa fi o sioe cefn gwlad yn Jersey ond llawer mwy'wedi ei gyhoeddi 12:12 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae Jon a Jill Osmont wedi dod o Jersey i weld eu hwyres, Anian, yn y gystadleuaeth dawnsio.

    Fe ddaethon nhw drosodd ar gwch ddydd Sadwrn ac yn aros mewn camperfan.

    Dywedodd Jill: "Mae'n grêt yma, mae'n atgoffa fi o sioe cefn gwlad yn Jersey ond llawer mwy."

    Gyda nhw yn y llun mae eu mab Matt a'u hŵyr Eben, y ddau yn byw yn Neiniolen.

    Ychwanegodd Matt: "Dwi ychydig yn nerfus achos mae Anian wedi brifo ond mae hi'n dweud ei bod hi'n ocê."

    Jill, Jon, Eben a Matt
    Disgrifiad o’r llun,

    Jill, Jon, Eben a Matt

  12. Merched y Waw!wedi ei gyhoeddi 12:09 Amser Safonol Greenwich+1

    Cabarela: Merched y Waw!Ffynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    Disgrifiad o’r llun,

    Mae modd gwylio sioe Cabarela: Merched y Waw! yn y Babell Lên heno am 19:00

    Dyma sy'n digwydd draw yn y Babell Lên heddiw:

    • Ymryson y Beirdd, Barddas: Rownd gynderfynol - 13:00
    • Talwrn y Gêirdd Llyfrau Lliwgar - 14:45
    • At wraidd y Goron - 16:00
    • Cabarela: Merched y Waw! - 19:00
  13. Lluniau: Noson Nwy yn y Nenwedi ei gyhoeddi 11:59 Amser Safonol Greenwich+1

    Dyma luniau o noson arbennig ar y maes nos Lun i gofio a dathlu 'un o fawrion y genedl', Dewi 'Pws' Morris

    Mae modd darllen cyfweliad gyda gwraig Dewi, Rhiannon yma.

    Cleif HarpwoodFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    Disgrifiad o’r llun,

    Roedd Cleif Harpwood ymhlith y perfformwyr ar Lwyfan y Maes nos Lun

    Y dorf yn mwynhauFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    Disgrifiad o’r llun,

    Y dorf yn morio canu

    Gwilym Bowen RhysFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    Disgrifiad o’r llun,

    Gwilym Bowen Rhys

    Llwyfan y MaesFfynhonnell y llun, Eisteddfod Genedlaethol
    Disgrifiad o’r llun,

    Roedd miloedd wedi dod ynghyd i ddathlu cyfraniad Dewi Pws

  14. Y Doctor Cymraeg: 'Gorfod pinsio fy hun'wedi ei gyhoeddi 11:48 Amser Safonol Greenwich+1

    Un sydd yn cael Eisteddfod brysur ydi Stephen Rule, neu'r 'Doctor Cymraeg', wrth iddo gynnal 'syrjeri' dyddiol am 12.00 ym Maes D.

    "Ges i wybod cwpl o fisoedd yn ôl bod syniad i gael syrjeri Dr Cymraeg; mae rhaid i mi gamu mewn i’r rôl nawr," meddai.

    Stephen RuleFfynhonnell y llun, Aled Llywelyn

    Ag yntau yn fachgen lleol, mae'n cael modd i fyw fod y Brifwyl yn ôl yn ei filltir sgwâr.

    "Mae bod 'ma yn ddim byd dwi 'di profi o’r blaen. I gael Steddfod yn Wrecsam, mae'n anhygoel.

    "Dwi bendant wedi gweld lot mwy eleni o ran dysgwyr a’r niferoedd. Dwin cofio bod 'ma yn 2011 ac o’n i dal yn dysgu Cymraeg ar y pryd.

    "Ond dim jest i fod 'ma fel rhywun sy’n siarad Cymraeg [eleni] ond i gal stondin yma a pobl yn siarad efo fi, dwi'n gorfod pinsio fy hun bod hwn yn digwydd.

    Darllenwch fwy am siwrne dysgu Cymraeg Stephen yma.

  15. Maes B yn edrych 'mlaen i'ch croesawuwedi ei gyhoeddi 11:38 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae Glain, rheolwr llwyfan Caffi Maes B, yn barod i groesawu pawb yma.

    Alis Glyn fydd y cyntaf i berfformio yno am 12.30.

    Glain

    Fe fydd drysau Maes B hefyd yn agor i wersyllwyr am 12.00 heddiw, gyda setiau DJs heno, cyn i arlwy'r prif lwyfan ddechrau nos Fercher.

    Nid yw’r post yma ar Instagram yn gallu ymddangos yn y porwr. Os gwelwch yn dda defnyddiwch Javascript neu geisio eto ar borwr gwahanol.Gweld y cynnwys gwreiddiol ar Instagram
    Nid yw'r BBC yn gyfrifol am gynnwys safleoedd allanol
    I osgoi neges instagram

    Caniatáu cynnwys Instagram?

    Mae’r erthygl yma’n cynnwys elfennau sydd wedi eu darparu gan Instagram. Gofynnwn am eich caniatâd cyn eu llwytho, oherwydd fe allai wneud defnydd o cwcis a thechnolegau eraill. Efallai y byddwch am ddarllen polisi cwcis Instagram Meta, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. I weld y cynnwys yma dewiswch ‘derbyn a pharhau’.‘derbyn a pharhau’.

    Nid yw'r BBC yn gyfrifol am gynnwys safleoedd allanol
    Diwedd neges instagram
  16. Mark Lewis Jones ar lwyfan y Pafiliwn 'am y tro cyntaf'wedi ei gyhoeddi 11:30 Amser Safonol Greenwich+1

    Mark Lewis Jones
    Disgrifiad o’r llun,

    Dydd Sadwrn oedd y tro cyntaf erioed i'r actor Mark Lewis Jones fod ar lwyfan y Pafiliwn

    Ar raglen Dros Frecwast fore Mawrth, bu'r actor Mark Lewis Jones yn trafod ei araith fel Llywydd yr Eisteddfod dros y penwythnos.

    “Oedd o’n dda iawn bod ar lwyfan y Pafiwlin a gallu neud o, mae’n araith bwysig achos mae’n dechrau'r Eisteddfod ac mae rhaid dweud rhywbeth sy’n bersonol i fi ond hefyd yn bersonol i’r steddfod hefyd," meddai.

    "Do’n i ddim yn un oedd yn cymryd rhan mewn pethau celfyddydau a phethau steddfod, dwi erioed wedi cystadlu yn yr Urdd.

    “Na’r tro cyntaf – dydd Sadwrn – i mi fod ar lwyfan y Pafiliwn yn yr Eisteddfod Genedlaethol.

    "Pan o’n i’n tyfu lan, do’n i ddim yn teimlo’n rhan o’r byd yna.

    “Nes i gael fy nghyflwyno i’r celfyddydau yn Ysgol Morgan Llwyd.. ac wnaeth o newid fy mywyd yn llwyr."

  17. Angen paratoi cyn perfformio...wedi ei gyhoeddi 11:22 Amser Safonol Greenwich+1

    Yn gystadleuwyr, fel Malen ac Enfys, o Lanuwchllyn, sy'n cystadlu yn y dawnsio...

    Malen ac Enfys

    ... i berfformwyr mwy profiadol - dyma Bwncath yn cael ymarfer ar Lwyfan y Maes cyn cloi'r wythnos yno nos Sadwrn.

    Disgrifiad,

    Bwncath yn cael ymarfer ar Lwyfan y Maes

  18. Darlledu'r Eisteddfod: Tu ôl i'r llenwedi ei gyhoeddi 11:13 Amser Safonol Greenwich+1

    Yr Eisteddfod Genedlaethol ydi darllediad mwyaf BBC Cymru a thrydydd darllediad mwyaf y BBC, tu ôl i Glastonbury a Wimbledon.

    Dewch i gael golwg ar yr hyn sy'n digwydd y tu ôl i'r llen.

    Disgrifiad,

    Darllediad mwyaf BBC Cymru...

  19. Cefnogi Dad yn yr ymrysonwedi ei gyhoeddi 11:05 Amser Safonol Greenwich+1

    Mae Sara, Gwil, Cled a Cari wedi dod i'r Eisteddfod o Ynys Môn.

    Bydd Gwil yn cymryd rhan yn yr ymryson heddiw fel un o feirdd tîm Meirion.

    Dywedodd ei fod "bach yn bryderus" gan y byddant yn cystadlu yn erbyn timau Llŷn ac Eifionydd a Chaernarfon.

    "Mae dau dîm da yn erbyn ni, felly mae am fod yn anodd," meddai, ond mae gan Cled a Cari bob ffydd yn Dad.

    Sara, Gwil, Cled a Cari

    Mae Gwil wedi cael peth llwyddiant yn barod wythnos yma fel aelod o Gôr Esceifiog - côr buddugol cystadleuaeth gorawl Eisteddfodau Cymru, ddydd sadwrn.

    Mae Cled a Cari hefyd yn edrych ymlaen at fynd i'r lle gwyddoniaeth i wneud arbrofion.

  20. Sut i wylio a gwrando ar yr Eisteddfodwedi ei gyhoeddi 10:59 Amser Safonol Greenwich+1

    Os na fyddwch yn teithio i Wrecsam, mae sawl ffordd o fwynhau'r Eisteddfod eleni.

    Gallwch wrando ar Radio Cymru ar frig y dudalen yma trwy wasgu'r botwm 'Gwrando nawr'. Yn ogystal â holl hwyl y Maes ac uchafbwyntiau'r cystadlu, cewch hefyd glywed rhai o berfformiadau bandiau ac artistiaid y llwyfannau cerddorol.

    Mae darlledu'r dydd hefyd wedi dechrau ar S4C:

    Wrth i ganlyniadau cystadlaethau'r Pafiliwn gael eu cyhoeddi, bydd Cymru Fyw yn cyhoeddi fideos ar ein tudalen ganlyniadau arbennig.

    Peidiwch â cholli eiliad!