Geàrr-chunntas

  • Tha buill Holyrood air taic a chur ri Bile nan Cànanan Albannach

  • Bhòt iad 112-0 air a shon air a' cheann thall

  • Chaidh sreath de dh'atharrachaidhean troimhe, ged a chuir an Riaghaltas an aghaidh mholaidhean bho Pam Duncan-Glancy a thaobh sgìrean cànain

  • Bha ceistean air nochdadh tro shlighe a' bhile tro Holyrood mu cho èifeachdach 's a bhios e

  • Tha Riaghaltas na h-Alba ag ràdh gun neartaich am bile suidheachadh na Gàidhlig is Albais

  • Chuir na pàrtaidhean dùbhlanach uile taic ris - ged a bha rabhaidhean aca uile gu bheil feum air barrachd a dhèanamh

Ag aithris beò

Air a dheasachadh le Dòmhnall Pollock, Reamonn Lenkas is Shona NicEanraig.

  1. "Is ged a tha ar cànan leòint le strì, san tìr seo bi i beò"

    Cha ghabh am post YouTube seo a shealltainn air a’ bhrabhsair agaibh. Ceadaichibh Javascript no feuchaibh brabhsair eile.Faicibh stuth tùsail air YouTube
    Chan eil am BBC an urra ri na tha air Làraichean-lìn air an taobh a-muigh. Dh’fhaodadh sanasan a bhith an lùib stuth YouTube.
    Leum thairis air bhideo youtube

    Cead do stuth YouTube?

    Tha stuth Google YouTube an cois an artaigil seo. Tha sinn a’ sireadh cead bhuat mus tèid sìon luchdachadh, oir dh’fhaodadh iad ‘briosgaidean’ agus teicneòlas eile a chur an sàs. ‘S dòcha gum biodh tu airson poileasaidh nam briosgaidean aca a leughadh a leughadh agus am poileasaidh prìobhaideachd aca mus tèid thu air adhart. Airson sùil a thoirt air an stuth seo, tagh ‘Gabh ris agus lean ort’.

    Chan eil am BBC an urra ri na tha air Làraichean-lìn air an taobh a-muigh. Dh’fhaodadh sanasan a bhith an lùib stuth YouTube.

    Anns an dealachadh, na faclan cumhachdach aig Rory is Calum Dòmhnallach bho Runrig air an tug Ceit Fhoirbeis iomradh anns an òraid chrìochnachaidh aice an-diugh ron bhòt air a' bhile.

    Is ged a dh' fheuch iad ri cur às dhuinn

    Chì mo theaghlach cnoc nan linn

    Is ged tha ar cànan leòint le strì

    'S an tìr seo bidh i beò

    Is tha sinn an dòchas gum bi.

  2. Tuilleadh

    Tha sinn cha mhòr deiseil an seo ma-thà is cruaidh fheum air cupa.

    Cuimhnichibh ge-tà gum bi barrachd mun bhile air An Là air BBC ALBA aig 8f agus air Aithris na Maidne air BBC Radio nan Gàidheal a-màireach bho 7.30m.

    Is bidh beachdan is cnuasachadh a bharrachd againn air-loidhne an seo anns na làithean ri thighinn.

    Tapa leibh airson a bhith còmhla rinn fad an fheasgair!

  3. Eachdraidh

    Uill chuala sinn turas no dhà tron fheasgar gur e là eachdraidheil a bha seo is chan eil ceist mun sin: 20 bliadhna bho chaidh Achd na Gàidhlig troimhe tha reachdas ùr a-nise gu bhith ann. A thaobh Albais, 's e a' chiad reachdas a th' ann.

    Bha e follaiseach cuideachd ge-tà gu bheil ceistean bunaiteach air gu leòr fhathast mun bhile - aig cridhe a' ghnothaich an tèid e fada gu leòr gus dèiligeadh ris na dùbhlain mhòra a th' ann?

    Bha faireachdainn làidir ann bho mhòran a bhruidhinn nach tèid.

    Bidh e ri fhaicinn cuideachd dè dìreach na cumhachdan is inbhean a thig às air a' cheann thall.

  4. Taic do Bhile nan Cànanan Albannach

    Pàrlamaid na h-AlbaPàrlamaid na h-Alba

    Tha buill Pàrlamaid na h-Alba air taic a chur ri Bile nan Cànanan Albannach.

    Bhòt iad 112-0 air a shon.

  5. "Chan urrainn dhut cànan a chumail beò tro reachdas a-mhàin"

    Ceit FhoirbeisPàrlamaid na h-Alba

    Tha an Leas-Phrìomh Mhinistear ag ràdh nach dèan bile leis fhèin an gnothach gus cànan a chumail beò.

    Thuirt i gun do rinn buidheann-gnìomha Art MhicChormaig "sàr obair" a thaobh cor na Gàidhlig a cheangal ri leasachadh sòisealta is eaconamach.

    Tha an Riaghaltas 'son togail air sin, thuirt i.

    Tha i cuideachd ag ràdh gu bheil i 'son leantainn leis an obair thar-phàrtaidh a tha air a bhith ann leis a' bhile seo.

    Is tha i a' crìochnachadh le bhith ag ràdh gu bheil buill air co-dhùnadh gu bheil Gàidhlig gus a bhith buan le taic a chur ris a' bhile.

    Briathran Rory is Chalum Dhòmhnallaich bho Runrig aig Ceit Fhoirbeis mar cho-dhùnadh:

    Is ged a dh' fheuch iad ri cur às dhuinn

    Chì mo theaghlach cnoc nan linn

    Is ged tha ar cànan leòint le strì

    'S an tìr seo bidh i beò

  6. "Clach-mhìle"

    Tha Ceit Fhoirbeis a' toirt chùisean gu ceann a-nise.

    Thuirt i gun robh i ag iarraidh oidhirp thar-phàrtaidh is gu bheil gach pàrtaidh a th' ann air cur ri leasachadh na Gàidhlig thar nam bliadhnaichean.

    Thug i taing do bhuill is i ag ràdh gur e dha-rìribh "oidhirp nàiseanta" a tha seo.

    Tha i ag ràdh gur e "clach-mhìle" a tha sa bhile.

    Thog i air coimhearsnachdan far an deach a' Ghàidhlig - is Albais - a chall is nach eil i mothachail air àite sam bith far an deach cànan an uairsin ath-stèidheachadh.

    Nuair a tha seo a' tachairt tha Alba mar dhùthaich nas miosa dheth, tha i ag ràdh.

  7. Comhairlean

    Tha Roz McCall bho na Tòraidhean a' togail dragh a bharrachd nach tèid am bile fada gu leòr.

    Thuirt i gu bheil iomagain am measg chomhairlean cuideachd gun tig cosgaisean orra ma dh'fheumas iad sgoiltean Gàidhlig a stèidheachadh.

  8. "Chan eil an obair seachad"

    Pam Duncan-GlancyPA Media

    Tha Pam Duncan-Glancy ag ràdh nach eil i an dùil càirtean Nollaige fhaighinn bho oifigich Holyrood às dèidh dhi tòrr atharrachaidhean a chur air adhart!

    Thuirt i gun gnìomhan làidir nach bi a' Ghàidhlig buan is gu bheil e na bhristeadh-dùil nach deach gabhail ri cuid de na h-atharrachaidhean. Chan eil am bile a' dol cho fada 's a bu chòir.

    Ach tha i a' cur fàilte air targaidean susbainteach 'son na Gàidhlig is leasachaidhean a thaobh FtMG.

    Chan eil an obair seachad - thuirt i - ach tha am bile a-nise nas làidire is na bhunait 'son togail air.

    Feumaidh Gàidhlig a bhith nochdte, seasmhach is luachmhòr, thuirt i.

  9. "Mura h-eil Alba a' cur taic ris na cànain aice, cò nì e"

    Tha sinn anns na h-òraidean mu dheireadh a-nise.

    Thuirt Ross Greer gu bheil "nàire" fhathast air daoine Albais a bhruidhinn. Feumaidh sin atharrachadh, tha e ag ràdh.

    A thaobh na Gàidhlig, tha e ag ràdh gu bheil feum air gnìomhan anns na sgìrean traidiseanta agus ann am bailtean mòra is coimhearsnachdan eile.

    "S e deagh là a tha seo do dh'Alba, Gàidhlig is Albais", tha e ag ràdh.

    "Mura h-eil Alba a' cur taic ris na cànanan aice, cò nì e?"

    Tha e an dòchas gu bheil an là seo mar thoiseach-tòiseachaidh ann an linn ùr.

  10. "Gaelic an Scots on a road sign isnae the end o civilisation"

    Tha Alasdair Allan a' bruidhinn an dà chuid ann an Gàidhlig is Albais.

    Tha e ag ràdh gu bheil an dà chànan bunaiteach do dh'Alba.

    Ged a tha dùbhlain gu leòr ann, tha e ag radh gu bheil adhartas ann is e a' moladh oidhirp Comhairle nan Eilean Siar gus àrd-sgoil Ghàidhlig a stèidheachadh.

  11. Willie Rennie

    "Bha sinne "underwhelmed" leis a' bhile sa an toiseach agus bha sinn den bheachd nam biodh an cànan gu bhith crochadh air airson an àm ri teachd - gum fàiligeadh sin".

    Thuirt Mgr Rennie nam biodh Ceit Fhoirbeis os cionn a' bhile bho thùs gu bheil e den bheachd gur e bile "gu math nas susbaintich a bhiodh ann".

    Ach tha e ag ràdh gu bheil e faireachdainn gu bheil deagh rùn air cùl a' bhile agus gun robh e toilichte mu cuid de na h-atharrachaidhean a chaidh a chur air adhart - nam measg atharrachadh SMO.

    Tha ùidh gu math mòr aige ann an sgìrean sònraichte agus dòchas, thuirt e, ann an taic nan ùghdarrasan ionadail.

  12. Ross Greer

    Tha Ross Greer ag ràdh nach eil am bile a' dol fada gu leòr - ach gum bu chòir buill a bhith moiteil às.

  13. "Bile cumhang"

    A-nise 's e Mìchael Marra a th' ann bho na Làbaraich.

    Tha esan a' togail air an leabhar The Gaelic Crisis in the Vernacular Community is e ag ràdh gu bheil an cànan ann am fìor dhroch staing.

    Ged a tha e ag ràdh gu bheil e cudromach gum bi taic thar-phàrtaidh ann dhan Ghàidhlig, tha e ag ràdh gur e briseadh-dùil a th' ann gun tug an Riaghaltas air adhart "bile cumhang stèidhichte air foghlam".

    Tha Mgr Marra a' togail air an obair a rinneadh le buidheann-gnìomha Art MhicCharmaig gus suidheachadh na Gàidhlig a cheangal ri gnothaichean sòisealta, is e ag ràdh gur e seo an t-slighe air adhart seach coimhead ri foghlam a-mhàin.

    Cuiridh na Làbaraich taic ris a' bhile - ach tha e ag ràdh gu bheil feum air slighe eile.

    Ma thèid a' Ghàidhlig a chall, thèid pàirt phrìseil de dh'Alba a chall, thuirt e.

  14. "Àm ri teachd nas tèarainte" do Ghàidhlig is Albais

    "Àm ri teachd nas tèarainte" do Ghàidhlig is Albais

  15. "Tha a' Ghàidhlig fhathast glè chugallach"

    Tha Miles Briggs ag ràdh nach deach adhartas gu leòr a dhèanamh san 20 bliadhna mu dheireadh.

    Thug e taing dhan Oll Wilson MacLeòid is Gillian Rothach airson taic a thoirt dha le atharrachaidhean a thoirt air adhart a thaobh FtMG.

    Tha Mgr Briggs ag ràdh gu bheil e an dòchas gun tèid coimhearsnachdan a mhisneachadh tro sgìrean cànain sònraichte.

    Thog e air Cnoc Soilleir ann an Uibhist a Deas mar phròiseact Gàidhlig a tha air spionnadh a chur ann an coimhearsnachd.

    Tha Tòraidhean na h-Alba bho thùs air a bhith moiteil taic a chur ris a' Ghàidhlig, tha e ag ràdh.

    Cha dèan am bile leis fhèin gu leòr gus a' Ghàidhlig a shàbhaladh thuirt e, ach bidh am pàrtaidh a' cur taic ris.

  16. Dùghlas Ros

    Tha Mgr Ros a' ceasnachadh an e caitheamh airgid a bh' ann a bhith a' cur Gàidhlig air càraichean poilis agus gum faodadh an t-airgead a bhith air a chur gu feum ann an dòighean eile.

    Fhreagair Ceit Fhoirbeis gun robh e cudromach gum bithear a' faicinn a' chànain agus gu bheil luchd-labhairt cuideachd a' pàigheadh nan cìsean.

  17. "Bile air a neartachadh aig gach ìre"

    A' tòiseachadh an deasbaid is a' bruidhinn sa Ghàidhlig, tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gun deach am bile a neartachadh aig gach ìre den phròiseas.

    Tha i ag ràdh gur e ceum mòr a bhiodh ann 'son Albais inbhe oifigeil fhaighinn.

    A thaobh Gàidhlig, tha i a' togail air tursan gu làrach na sgoile ùire Gàidhlig ann an Glaschu is Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis anns na seachdainnean mu dheireadh is gun robh seo ga misneachadh.

    Thuirt i gu bheil an Riaghaltas air èisteachd ris na beachdan a fhuair iad tron phròiseas gus am bile a neartachadh.

    "Chan eil am bile dìreach samhlachail", tha i ag ràdh.

  18. Atharrachaidhean

    Pàrlamaid na h-AlbaPàrlamaid na h-Alba

    Sin na h-atharrachaidhean seachad ma-thà!

    Tha buill a' gabhail fois airson beagan mhionaidean a-nise mus tòisich an deasbad ceart.

  19. Taic 'son SMO

    Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gu bheil i glè thoilichte taic a chur ris an atharrachadh a thaobh SMO - is thuirt i gu bheil i cuideachd glè thoilichte prionnsabal SMO Gillian Rothach fhaicinn sa Phàrlamaid an-diugh.

    Thèid ath-sgrùdadh air inbhe SMO a dhèanamh cho luath 's a ghabhas tha i ag ràdh - is tha na h-atharrachaidhean seo air a dhol troimhe.

  20. "Pròiseas nas simplidh" 'son FtMG ga iarraidh

    "Pròiseas nas simplidh" 'son FtMG ga iarraidh

    Tha Miles Briggs a' moladh atharrachadh a thoirt air an dòigh as a bheil iarrtasan airson FtMG ga chur air adhart bho phàrantan is a dh'fhàgadh cothrom aig pàrantan foghlam tràth-bhliadhnaichean sa Ghàidhlig iarraidh.

    Thuirt e gun dèanadh seo gnothaichean nas sìmplidh is nas fhasa do dhaoine FtMG iarraidh.

    Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gun cuir an Riaghaltas taic ris is gun tog seo air na chuir i fhin dhan bhile aig ìre 2 - gum biodh cead aig Riaghaltas na h-Alba toirt air ùghdarras ionadail sgoil Ghàidhlig a stèidheachadh ma tha measadh air sealltainn gun robh iarrtas gu leòr ann.