Tha Mgr Ros a' ceasnachadh an e caitheamh airgid a bh' ann a bhith a' cur Gàidhlig air càraichean poilis agus gum faodadh an t-airgead a bhith air a chur gu feum ann an dòighean eile.

Fhreagair Ceit Fhoirbeis gun robh e cudromach gum bithear a' faicinn a' chànain agus gu bheil luchd-labhairt cuideachd a' pàigheadh nan cìsean.

A' tòiseachadh an deasbaid is a' bruidhinn sa Ghàidhlig, tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gun deach am bile a neartachadh aig gach ìre den phròiseas.

Tha i ag ràdh gur e ceum mòr a bhiodh ann 'son Albais inbhe oifigeil fhaighinn.

A thaobh Gàidhlig, tha i a' togail air tursan gu làrach na sgoile ùire Gàidhlig ann an Glaschu is Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis anns na seachdainnean mu dheireadh is gun robh seo ga misneachadh.

Thuirt i gu bheil an Riaghaltas air èisteachd ris na beachdan a fhuair iad tron phròiseas gus am bile a neartachadh.

"Chan eil am bile dìreach samhlachail", tha i ag ràdh.

Tùs an deilbh, Pàrlamaid na h-Alba

Sin na h-atharrachaidhean seachad ma-thà!

Tha buill a' gabhail fois airson beagan mhionaidean a-nise mus tòisich an deasbad ceart.

Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gu bheil i glè thoilichte taic a chur ris an atharrachadh a thaobh SMO - is thuirt i gu bheil i cuideachd glè thoilichte prionnsabal SMO Gillian Rothach fhaicinn sa Phàrlamaid an-diugh.

Thèid ath-sgrùdadh air inbhe SMO a dhèanamh cho luath 's a ghabhas tha i ag ràdh - is tha na h-atharrachaidhean seo air a dhol troimhe.

Tha Miles Briggs a' moladh atharrachadh a thoirt air an dòigh as a bheil iarrtasan airson FtMG ga chur air adhart bho phàrantan.

Thuirt e gun dèanadh seo gnothaichean nas sìmplidh is nas fhasa do dhaoine FtMG iarraidh.

Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gun tog seo air na chuir i fhin dhan bhile aig ìre 2 - gum biodh cead aig Riaghaltas na h-Alba toirt air ùghdarras ionadail sgoil Ghàidhlig a stèidheachadh ma tha measadh air sealltainn gun robh iarrtas gu leòr ann.

Tha sinn a-nise a' gluasad gu Sabhal Mòr Ostaig.

Bha taic thar-phàrtaidh aig ìre 2 gum bu chòir inbhe SMO àrdachadh is comas a thoirt dhan cholaiste ceuman a thoirt seachad.

Tha Willie Rennie le atharrachadh gum feumadh Riaghaltas na h-Alba gnìomhan a ghabhail gus taic a chur ri SMO a leasachadh mar ionad nàiseanta 'son cànan, cultar is foghlam na Gàidlig.

Thuirt e gu bheil aonta làidir ann gu bheil seo deatamach.

Thuirt Ceit Fhoirbeis gu bheil deagh chuimhne aice air goireasan foghlaim ann am FtMG le Gàidhlig stuicte thairis air leabhraichean Bheurla - bidh is gu leòr eile.

Thuirt i gun cuir an Riaghaltas taic ris na h-atharrachaidhean seo uile.

Seo a-nise atharrachaidhean bho Ross Greer a thaobh ghoireasan foghlaim. Nam measg gum feumadh Riaghaltas na h-Alba beachdachadh air stuth foghlaim sam bith ùr ann am Beurla a dhèanamh sa Ghàidhlig cuideachd.

Tha Pam Duncan-Glancy le moladh a bheireadh air an SQA barrachd theisteanasan sa Ghàidhlig a chruthachadh agus fiosrachadh is pàipearan fhoillseachadh sa Ghàidhlig. Thuirt i gu bheil sgoiltean air seo a thogail leatha.

Thuirt Mìchael Marra gu bheil 20 bliadhna ann bho Achd na Gàidhlig is gu bheil cunnart ann nach bi a' Ghàidhlig ann an ceann 20 bliadhna.

Tha Ross Greer ag ràdh gu bheil fìor staing ann is atharrachadh bhuaithe ag iarraidh air Bòrd na Gàidhlig aithisg ullachadh gach dà bhliadhna gus measadh a dhèanamh air targaidean san ro-innleachd ùr nàiseanta.

Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gu bheil seo reusanta is gun cuir an Riaghaltas taic ris.

Tha sinn a' gluasad a-nise gu atharrachaidhean air targaidean.

Bha deasbad beòthail mar-thà aig ìre 2 eadar Ceit Fhoirbeis is an Làbarach Mìchael Marra.

Tha Ceit Fhoirbeis ag ràdh gu bheil iad air an aon ràmh.

Thuirt Mgr Marra gu bheil a' Ghàidhlig ann an suidheachadh cugallach is gu bheil feum air targaidean gu math làidir.

Tha e a' togail air dachaighean far a bheil a' Ghàidhlig ga bruidhinn, is cuideachd gnothachasan is sgoiltean, is gu bheil feum air targaidean a bhith stèidhichte air seo.

Tha buill air gabhail ri seo.

Tùs an deilbh, Pàrlamaid na h-Alba

Tha bhòt ann a-nise mu mholadh Pam Duncan-Glancy gum biodh oifigear-leasachaidh ann 'son gach sgìre cànain.

Tha buill air bhòtadh na aghaidh 94-12.

Niall O'Gallagher
Fear-naidheachd poileataigeach

Air ais anns a’ Ghearran, dh’innis Ceit Fhoirbeis dhomhsa gun robh i am beachd cainnt a’ bhile a neartachadh gus a ràdh gum ‘feum’ comhairlean sgìrean cànain sònraichte a stèidheachadh seach gu ‘faod’ far a bheil a’ Ghàidhlig aig 20% den t-sluagh.

Sin an t-amas a tha aig atharrachadh 13 an ainm a’ bhuill Làbaraich Pam Duncan-Glancy.

Ach tha an leas-phrìomh mhinistear air innse don t-seòmar gun d’fhuair i comhairle laghail nach obraicheadh a leithid a thuilleadh air beachdan bho chuid na h-ùghdarrasan ionadail gum b’fheàrr leotha fuireach le ‘faod’.

Thuirt i cuideachd ge-tà, gun tuirt Comhairle nan Eilean Siar, Comhairle na Gaidhealtachd agus Comhairle Earra-Ghàidheil agus Bhòid gu robh iad uile airson gluasad “gu luath” gus sgìrean ainmeachadh ma thèid am bile troimhe.

Fianais gu bheil atharrachadh air fàire do mhuinntir nan sgìrean comhairle sin.

Tha sreath de ghluasadan eile bho Pam Duncan-Glancy is Emma Roddick air a dhol troimhe gun bhòt.

Tha buill a' bhòtadh air atharrachadh Pam Duncan-Glancy gum biodh sgìrean gan comharrachadh mar Sgìrean Cànain Sònraichte ma tha sgilean sa Ghàidhlig aig 20% den t-sluagh - is tha iad air bhòtadh na aghaidh 91-13.

Tùs an deilbh, Pàrlamaid na h-Alba

Tha Ceit Fhoirbeis a-nise a' togail air atharrachadh Pam Duncan-Glancy air oifigear-leasachaidh 'son gach sgìre cànain.

Thuirt i gu bheil sreath de dh'oifigearan-leasachaidh ann mar-thà is gun deach an lìonra seo a neartachadh bho chionn ghoirid.

Thuirt i a thaobh sgìrean cànain gum biodh cumhachd aig coimhearsnachd agus Bòrd na Gàidhlig sgìre cànain sònraichte iarraidh - is cothrom aig an Riaghaltas a dhol an sàs mura bhiodh comhairle deònach.

Is tha i ag ràdh bho chòmhraidhean aice le comhairlean aig tuath - CnES, Comhairle na Gàidhealtachd is Comhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid - gum biodh iad 'son gluasad gu luath le sgìrean cànain - ach ma tha cinnt ann ro-làimh air meud nan sgìrean.

Tha an Leas Phrìomh Mhinistear ag ràdh gu bheil e iomchaidh gu bheilear a' tòiseachadh le sgìrean cànain oir tha iad glè chudromach, is gu bheil deasbad math air a bhith ann bho thòiseach a' phròiseis.

Ach tha i ag ràdh gu bheil "draghan oirre" mu atharrachaidhean Pam Duncan-Glancy, nach eil iad soilleir, is gum biodh iad doirbh do choimhearsnachdan is ùghdarrasan.

Thuirt i nach eil mìneachadh air meud no crìochan nan sgìrean - am biodh e stèidhichte air sgìrean comhairle, uardan comhairle, no eile, is gur dòcha gum fàgadh iad nach biodh uimhir de sgìrean cànain gan stèidheachadh.

Cuiridh an Riaghaltas nan aghaidh, tha i ag ràdh.

Tha Pam Duncan-Glancy ag ràdh gun cuireadh na molaidhean aice "dleasdanas" air ùghdarrasan ionadail sgìrean cànain a stèidheachadh.

Tha e "riatanach" tha i ag ràdh, gum bi dleasdanas ann seach roghainn.

Thuirt i cuideachd gun cuireadh seo cumhachd ann an làmhan choimhearsnachdan.

Tha Rùnaire na Slàinte dìreach air a bhith a' bruidhinn air ath-nuadhachadh a thoirt air Cùram Slàinte is Sòisealta is tha sinn dìreach gus tòiseachadh a dh'aithghearr air Bile nan Cànanan is an liosta fhada de dh'atharrachaidhean.

An toiseach bidh sreath ann mu sgìrean cànain sònraichte - a' toirt a-steach mholaidhean bho Pam Duncan-Glancy air an do chuir Misneachd am measg eile fàilte.

Tha dùil ge-tà gun cuir an Riaghaltas nan aghaidh - gheibh sinn a-mach.

Chuala Aithris na Maidne air BBC Radio nan Gàidheal an-diugh bho Thòmas MacAilpein aig Misneachd.

Thuirt e gu bheil a' bhuidheann gu mòr airson is gun tèid gabhail ris na h-atharrachaidhean a thaobh sgìrean cànain gu sònraichte - ach gum bi feum às bith de thachras air oidhirp gus na sgìrean sin a dhèanamh cho làidir is a ghabhas.