Crynodeb

  1. Diolch am ddilynwedi ei gyhoeddi 13:41 GMT+1 24 Hydref

    Dyna'r cyfan gan ein tîm ar y llif byw am y tro - ar ddiwrnod mawr i bobl Caerffili, i wleidyddiaeth yng Nghymru, ac yn enwedig i Lindsay Whittle a Phlaid Cymru.

    I grynhoi:

    • Ymgeisydd Plaid Cymru, Lindsay Whittle sydd wedi ennill isetholiad Caerffili gyda 47% o’r bleidlais. Reform UK oedd yn ail gyda 36% o’r bleidlais, a Llafur ymhell ar eu hôl gydag 11%
    • Roedd y nifer a bleidleisiodd yn uchel, gyda 50.43% o bleidleiswyr cymwys yn cymryd rhan - y tro cyntaf i isetholiad i Senedd Cymru gael dros 50%
    • Mae arweinydd Plaid Cymru Rhun ap Iorwerth wedi dweud fod y canlyniad yn dangos y gall ei blaid "ennill unrhyw le yng Nghymru"
    • Mae Reform yn dweud eu bod yn siomedig, ond yn mynnu nad yw'r canlyniad yn "fethiant mewn unrhyw synnwyr"
    • Mae Prif Weinidog Cymru Eluned Morgan wedi cydnabod bod "gwersi difrifol i'w dysgu" cyn etholiad y Senedd fis Mai, ond yn dweud bod modd i Lafur adennill ffydd etholwyr

    Diolch yn fawr i chi am ddilyn trwy gydol y dydd a'r nos, a hwyl am y tro!

    Plaid CymruFfynhonnell y llun, Getty Images
  2. Eisiau awgrymu stori i BBC Cymru cyn yr etholiad?wedi ei gyhoeddi 13:34 GMT+1 24 Hydref

    Bydd Cymru'n pleidleisio ar 7 Mai 2026 i ethol 96 o wleidyddion i Senedd fydd â mwy o aelodau.

    Mae'r BBC yn rhoi cyfle i chi awgrymu straeon yr hoffech i Newyddion BBC Cymru fwrw golwg arnyn nhw cyn yr etholiad.

    Beth sy'n wirioneddol bwysig i chi? Pa bwnc a fydd yn dylanwadu ar eich pleidlais? Pa ddigwyddiadau yn eich bywyd y mae angen i wleidyddion posib wybod amdanynt?

    Bydd Dy Lais, Dy Bleidlais yn rhoi lle canolog i'ch straeon a'ch cwestiynau yn ein darllediadau etholiadol.

    Mae'r holl fanylion ar gael yma.

    DLDB
  3. Lindsay Whittle yn tyngu llw yn y Seneddwedi ei gyhoeddi 13:28 GMT+1 24 Hydref

    Dyma'r foment y gwnaeth Lindsay Whittle dyngu llw a chael ei dderbyn yn swyddogol fel Aelod o'r Senedd.

    Disgrifiad,

    Lindsay Whittle

  4. Lindsay Whittle a'i gefnogwyr y tu allan i'r Seneddwedi ei gyhoeddi 13:21 GMT+1 24 Hydref

    PlaidFfynhonnell y llun, Getty Images
    PlaidFfynhonnell y llun, Getty Images
    PlaidFfynhonnell y llun, Getty Images
  5. Barn yr etholwyr wnaeth bleidleisio’n dactegolwedi ei gyhoeddi 13:17 GMT+1 24 Hydref

    Ceinwen Edwards

    Er bod Ceinwen Edwards, 24, yn gefnogwr Llafur fe bleidleisiodd dros Blaid Cymru yn isetholiad Caerffili er mwyn ceisio atal Reform.

    Er ei bod yn “hapus iawn” gyda’r canlyniad, mae hi'n bryderus bod Reform wedi dod yn ail.

    Dyw hi ddim yn siŵr pwy fydd yn cael ei phleidlais yn etholiadau Mai 2026, ac mae'n ystyried Llafur, y Blaid Werdd neu Blaid Cymru.

    “Mae’n fater o weld beth fydd Plaid yn ei wneud - ac os ydyn nhw’n gwneud beth maen nhw wedi ei addo i Gaerffili a hefyd Cymru yn gyffredinol,” meddai.

    Tom Farley

    Fe wnaeth Tom Farley, 25, hefyd bleidleisio’n dactegol dros Blaid Cymru i atal Reform, ond dydy o ddim yn siŵr beth fydd ei benderfyniad y flwyddyn nesaf.

    Mae’n cyhuddo Reform o greu rhwygiadau.

    Meddai: “Dwi ddim yn cytuno efo nhw, yn enwedig rhywle fel Caerffili lle mae eu prif bolisïau o amgylch mewnfudo - dwi wedi gweld mai 2.9% o’r boblogaeth sy’n fewnfudwyr.”

  6. Aelodaeth leol o'r Blaid Werdd 'wedi treblu'wedi ei gyhoeddi 13:08 GMT+1 24 Hydref

    Lindsay Whittle a Gareth HughesFfynhonnell y llun, Mark Lewis
    Disgrifiad o’r llun,

    Gareth Hughes (dde), o'r Blaid Werdd, gyda ymgeisydd buddugol Plaid Cymru Lindsay Whittle yn ystod y cyfrif

    Mae ymgeisydd Y Blaid Werdd wedi dweud ei fod mewn hwyliau da er iddo ennill “dim ond 516 pleidlais” a cholli ei flaendal.

    Dywedodd Gareth Hughes bod eu hymgyrch wedi arwain at dreblu aelodaeth leol o’r blaid, a’u bod wedi datblygu tîm cryf sy’n barod i weithio dros y blaid yn y dyfodol.

    Ychwanegodd:“I mi y peth pwysig oedd bod nifer ar y stepen drws wedi addo rhoi eu pleidlais i ni y tro nesaf, ond am ei fenthyg i Blaid Cymru er mwyn curo’r asgell dde eithafol.”

  7. Lindsay Whittle i dyngu llwwedi ei gyhoeddi 13:05 GMT+1 24 Hydref

    O fewn y munudau nesaf mae disgwyl i Lindsay Whittle dyngu llw fel cynrychiolydd newydd Caerffili yn Senedd Cymru.

    Gyda hynny, bydd 100 mlynedd o reolaeth Llafur ar yr etholaeth yn dod i ben.

  8. 'Plaid sydd â gweledigaeth'wedi ei gyhoeddi 13:02 GMT+1 24 Hydref

    Mae arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth wedi dweud fod nifer o ffactorau tu ôl i ennill yr isetholiad a bod "ymgeisydd rhagorol yn Lindsay Whittle" yn un o'r rheiny.

    Fe soniodd hefyd a bod gan y blaid "weledigaeth" a bod pobl ar y stepen drws yn "credu yn hynny".

    Disgrifiad,

    Rhun ap Iorwerth

  9. Whittle wedi bod yn 'ymgyrchydd anhygoel i Gaerffili'wedi ei gyhoeddi 12:56 GMT+1 24 Hydref

    Dywedodd Lynne Hughes, cynghorydd Plaid Cymru i ward Y Fan yng Nghaerffili, fod Lindsay Whittle wedi bod yn “ymgyrchydd anhygoel i Gaerffili am gymaint o flynyddoedd".

    "Ar lefel bersonol, dwi’n falch iawn drosto, yn falch iawn i’r blaid o ran beth mae hyn yn ei olygu, gobeithio, yn nhermau yr etholiad ym mis Mai, ac wrth fy modd fod pobl Caerffili wedi gwrthod Reform."

    Wrth edrych ymlaen at fis Mai, dywedodd: “Dwi’n meddwl ei fod yn rhoi cymaint o ysgogiad i ni, a chymaint o gymhelliant ac egni i symud ymlaen nawr a bod y blaid yn y mwyafrif yn yr etholiad fis Mai."

    Ychwanegodd Jeff Grenfell, cynghorydd Plaid Cymru yn ward Twyn yng Nghaerffili, fod y canlyniad wedi "profi i bobl eu bod yn medru pleidleisio i Blaid Cymru a bod Plaid Cymru yn gallu ennill".

    "A hefyd, gobeithio ei fod yn dod â’r syniad o Gymru annibynnol yn fwy blaenllaw o fewn sgyrsiau gwleidyddol dyddiol, ac i brofi bod hynny yn rhywbeth fydd wirioneddol yn gwella bywydau pobl ar draws Cymru.”

    Y cynghorwyr
  10. Llywodraeth y DU yn deall fod pobl yn 'siomedig' gyda chyflymder newidwedi ei gyhoeddi 12:51 GMT+1 24 Hydref

    Mewn datganiad, mae Llywodraeth y DU yn dweud eu bod yn deall fod pobl yn "siomedig" gyda chyflymder y newid i fywydau pobl, ac yn benderfynol o fynd yn "bellach ac yn gyflymach" wrth gyflawni, wedi'r canlyniad siomedig i Lafur yng Nghaerffili.

    Dywedodd ysgrifennydd y wasg Prif Weinidog y DU: "Mae isetholiadau wastad yn anodd i lywodraethau presennol.

    "Nid yw'r un yma yn wahanol, ond rydym yn benderfynol o ddangos i bobl Caerffili ac i bobl sy'n gweithio ar draws Cymru y newid mae Llywodraeth y DU yn ei gyflawni law yn llaw â llywodraeth Lafur Cymru.

    "[Rydym] yn benderfynol o fynd yn bellach ac yn gyflymach, yn deall bod pobl yn siomedig gyda chyflymder y newid, a dyna'r hyn y mae'r llywodraeth yn canolbwyntio'n gyson arno, i gyflawni i bobl sy'n gweithio yng Nghymru ac ar draws y DU."

  11. Andrew RT Davies: 'Angen i Unoliaethwyr ddeffro'wedi ei gyhoeddi 12:46 GMT+1 24 Hydref

    Andrew RT Davies

    Mae cyn-arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig yn Senedd Cymru wedi dweud bod yn rhaid i bobl sy’n credu yn yr Undeb "ddeffro" wedi'r canlyniad yng Nghaerffili.

    Mewn ymateb i fuddugoliaeth Plaid Cymru, rhybuddiodd Andrew RT Davies yn erbyn gwleidyddiaeth sydd "gyda’r nod o chwalu ein cenedl heb ystyried ei chanlyniadau ar safonau byw pobl Cymru".

    Ychwanegodd: "Mae Plaid wedi dianc rhag y craffu sy’n digwydd i bleidiau eraill am gyfnod rhy hir."

  12. 'Cyn belled â bod y cyfan yn gwella, dyna oll sy'n fy mhoeni i'wedi ei gyhoeddi 12:39 GMT+1 24 Hydref

    Fe wnaeth Janet Jones bleidleisio dros Reform yn yr isetholiad, gan ddweud ei bod yn edrych am newid.

    Dywed Janet ei bod wedi pleidleisio dros y Blaid Lafur yn y gorffennol am mai dyna oedd ei rhieni yn gwneud.

    "Fe wnes i bleidleisio dros y blaid Lafur am flynyddoedd, ond y mwyaf dwi'n ei ddilyn, roeddwn yn meddwl y byddai Reform yn gwneud gwell job," meddai.

    "Cyn belled â bod y cyfan yn gwella, dyna oll sy'n fy mhoeni i."

    Janet Jones
  13. Dadansoddiad yr Arglwydd Dafydd Wigleywedi ei gyhoeddi 12:34 GMT+1 24 Hydref

    Yr Arglwydd Dafydd Wigley oedd yn cadw cwmni i Richard Wyn Jones ar bodlediad Gwleidydda wrth edrych yn ôl ar ganlyniad isetholiad Caerffili.

    Gan ddisgrifio'r isetholiad fel un "hanesyddol iawn", dywedodd "does dim dwywaith yn y cyd-destun yma bod Reform yn hollti'r bleidlais".

    "Mae'r Blaid Lafur yn colli cefnogaeth eu pobl eu hunain oherwydd eu bod nhw ddim yn fodlon sefyll i fyny ar sail egwyddor yn erbyn Reform," meddai.

    “Does gen i ddim amheuaeth o gwbl bod rhaid canolbwyntio ar bolisïau sydd o fewn pwerau Senedd Cymru a lle mae’r Blaid Lafur wedi cael anhawster i gael yr effaith mae pobl Cymru yn chwilio amdano – yn arbennig yn nhermau iechyd, addysg a’r economi."

    Ychwanegodd fod y "cwestiwn o adnoddau yn sialens ac mae’n rhaid i’r blaid [Lafur] gael ei gweld yn fwy cyffredinol yn ymladd yn galed iawn i gael yr adnoddau angenrheidiol i Gymru."

  14. Farage: 'Ro'n i'n credu y byddai 12,000 yn ddigon'wedi ei gyhoeddi 12:25 GMT+1 24 Hydref

    Mae arweinydd Reform, Nigel Farage wedi rhoi ei ymateb i'w blaid yn dod yn ail yn yr isetholiad ar y cyfryngau cymdeithasol.

    "Ar ddechrau'r diwrnod pleidleisio ro'n i'n credu y bydden ni'n cael 12,000 o bleidleisiau, ac fe wnaethon ni," meddai.

    "Ro'n i'n credu y byddai hynny'n ddigon, ond doedd hi ddim.

    "Fe wnaeth pleidlais Llafur ddymchwel yn llwyr a symud at Plaid - plaid mae pobl yn ei adnabod yn dda, a gwleidydd lleol poblogaidd.

    "Mae etholiad y Senedd y flwyddyn nesa' yn ras rhwng Reform UK a Phlaid Cymru."

    Nigel Farage a Llŷr PowellFfynhonnell y llun, PA Media
    Disgrifiad o’r llun,

    Nigel Farage a Llŷr Powell - ymgeisydd Reform yng Nghaerffili

  15. Prif Weinidog: Canlyniad 'drwg iawn' i Lafurwedi ei gyhoeddi 12:18 GMT+1 24 Hydref

    Dyma glip o Eluned Morgan yn ymateb i'r canlyniad yng Nghaerffili, ble mae'n cyfaddef ei fod yn un "drwg iawn i'r Blaid Lafur."

    Fe bwysleisiodd y prif weinidog hefyd fod "gwersi difrifol" angen eu dysgu.

    Disgrifiad,

    Eluned Morgan

  16. Reform: 'Cam tuag at aildrefnu gwleidyddiaeth Cymru'wedi ei gyhoeddi 12:10 GMT+1 24 Hydref

    Dywedodd llefarydd ar ran Reform UK: "Mae'r Blaid Lafur wedi'u chwalu yng Nghymru ac mae'r Blaid Geidwadol yn perthyn i'r oes a fu.

    "Mae hwn yn gam tuag at aildrefnu gwleidyddiaeth Cymru.

    "Y flwyddyn nesaf, y dewis sy'n wynebu pobl Cymru fydd rhwng gwallgofrwydd ffiniau agored Plaid Cymru, neu synnwyr cyffredin gyda Reform.

    “Rydym yn ymladd i ennill yr etholiad nesaf, i reoli Llywodraeth Cymru, ac i sicrhau na fydd ein cymunedau yn cael eu gadael ar ôl mwyach.”

  17. 'Yr hyn ni’n gwneud ddim yn ddigon da'wedi ei gyhoeddi 11:58 GMT+1 24 Hydref

    Roedd Eluned Morgan o'r farn bod Llywodraeth Cymru yn cyflawni blaenoriaethau'r bobl, ond yn derbyn bod ganddyn nhw fwy o waith i'w wneud.

    "Rydym wedi clywed y negeseuon yn glir fod yr hyn ni’n gwneud ar y funud ddim yn ddigon da.

    "Mae’n rhaid i ni symud ymlaen yn gynt ac yn bellach ac ymateb i anghenion y bobl rydym yn cynrychioli.

    "Rydym yn cymryd hyn wirioneddol o ddifri. Mae’n bwysig ein bod yn gwrando ar y cyhoedd."

    Er mai dim ond 11% o’r bleidlais enillodd Llafur, mae Ms Morgan yn dweud eu bod wedi cael canlyniadau etholiad gwael yn y gorffennol ac wedi "bownsio yn ôl".

    Wrth edrych ymlaen at etholiad y Senedd fis Mai, dywedodd "dyw’r cyfan heb ei golli, a dwi’n meddwl ei bod hi’n bwysig iawn ein bod yn dysgu gwersi".

  18. 'Gwersi difrifol' i Lafur eu dysgu - Eluned Morganwedi ei gyhoeddi 11:49 GMT+1 24 Hydref

    A hithau wedi bod yn noson siomedig i’r Blaid Lafur, mewn cyfweliad â BBC Cymru fe ddywedodd y Prif Weinidog Eluned Morgan fod Keir Starmer yn deall "fod ganddo gyfrifoldeb i’n helpu ni allan yng Nghymru".

    Fe ddywedodd fod y canlyniad yn un "gwael i Lafur" a bod "gwersi difrifol gennym i’w dysgu ar bob lefel o’r llywodraeth".

    Ond roedd yn gyndyn na fyddai’n ymddiswyddo, gan ddweud "mae gen i ormod o waith i’w wneud".

    "Mae pobl Cymru yn disgwyl i mi barhau â fy swydd a dyna’n union dwi’n bwriadu ei wneud."

    Fe wnaeth Ms Morgan siarad â Phrif Weinidog y DU, Keir Starmer, fore Gwener, a dywedodd y bydd hi'n gofyn am fwy gan ei lywodraeth.

    Eluned Morgan
  19. Plaid Cymru'n dathlu ar strydoedd Caerffiliwedi ei gyhoeddi 11:43 GMT+1 24 Hydref

    Dyma gip ar y dathliadau yng Nghaerffili y bore 'ma wrth i gefnogwyr Lindsay Whittle ddod i'w gyfarch cyn clywed gan arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth.

    Disgrifiad,

    Dathliadau Caerffili

    Disgrifiad,

    Araith Rhun ap Iorwerth

  20. Neges Llafur wedi 'colli'i hapêl'wedi ei gyhoeddi 11:35 GMT+1 24 Hydref

    Richard Wyn Jones
    Cyflwynydd Podlediad Gwleidydda

    Wrth edrych ar berfformiad Llafur yn ystod yr ymgyrch, dywedodd Richard Wyn Jones mai "edrych yn ôl" oedden nhw'n gwneud.

    "Sôn am hanes yr ardal, hanes y cysylltiad hefo’r blaid Lafur yn yr etholaeth honno.

    "Doedd yna mwy neu lai ddim byd am y dyfodol. Ar ôl canrif mae hwnnw yn amlwg wedi colli'i apêl.

    "Os ydyn nhw’n parhau i ganu’r un dôn, mae’n anodd gweld unrhyw beth ar eu cyfer nhw y flwyddyn nesa'.”

    Gallwch wrando ar y bennod lawn o bodlediad Gwleidydda yma.