Heriau yswiriant yn wynebu nifer wedi llifogydd Storm Bert
- Cyhoeddwyd
Mae nifer o fusnesau yn wynebu cyfnod heriol ar ôl difrod storm Bert, wedi i nifer ohonyn nhw fethu â chael yswiriant i'w hatal rhag difrod y llifogydd.
"I weld y fath difrod yma eto o fewn pedair blynedd, rydyn ni gyd mor drist."
Cyrhaeddodd Eleri Jackson, 20, ei chlwb rygbi, Newport High School Old Boys RFC, yn sgil Storm Bert i ddarganfod y safle dan ddŵr unwaith eto.
Fe wnaeth y clwb methu â chael yswiriant i ofalu am lifogydd ar ôl y difrod gafodd ei achosi gan Storm Dennis yn Chwefror 2020.
Dywedodd Eleri, sy’n chwarae dros dîm menywod y clwb, ei bod yn gorfod dibynnu ar gyfeillgarwch eraill y tro hwn i dalu am y difrod gwerth miloedd o bunnoedd.
“Mae gweld wynebau’r hyfforddwyr, staff a chwaraewyr – y siomedigaeth ar ôl i hyn ddigwydd eto – mae’n drist iawn. Mae sawl oergell a’r trydan wedi’u heffeithio a’r holl ddodrefn wedi’u chwalu," meddai Eleri.
Mae'r clwb wedi llwyddo i godi bron i £2,500 mewn 24 awr ar-lein. Y bwriad yw defnyddio’r arian i adnewyddu’r rhannau o'r clwb sydd wedi'i effeithio waethaf.
Dywedodd Neil Short, cadeirydd y clwb sy'n chwarae yng nghynghrair un y dwyrain: “Mae gennym ni yswiriant ar gyfer yr adeilad ond doedd dim modd cael yswiriant i ddiogelu yn erbyn llifogydd.
"Efallai y gallwn ni feddwl am godi arian dros yr wythnosau nesaf ond gyda'r Nadolig ar y gorwel, ond mae hyn yn amser drud i nifer fawr o bobl felly rwy'n meddwl y bydd yn rhaid i ni fod yn amyneddgar. Mae hi mor siomedig."
Ychwanegodd bod y clwb yn ddibynnol ar wirfoddolwyr ac er bod gan y clwb noddwyr, os yw llifogydd am ddigwydd yn fwy cyson yna mae'n bryderus na fydd yn ymarferol i ddibynnu ar bobl eraill dro ar ôl tro.
Mae nifer o fusnesau wedi dioddef difrod o ganlyniad i Storm Bert, gan gynnwys busnes marchnata David Kyle yn Nantgarw, Rhondda Cynon Taf.
Fe gyrhaeddodd ei swyddfa ar ddydd Sul i ddarganfod bod lefel y dŵr o fewn yr adeilad yn uwch na'i bigwrn.
Ond mae Mr Kyle wedi penderfynu peidio gwneud cais yswiriant y tro hwn oherwydd ei bryder y bydd y gost o adnewyddu ei bolisi yswiriant yn y dyfodol yn ormod.
"Rydyn ni am gymryd yr hit y tro hwn.
"Roedd hi'n ddigon anodd ceisio dod o hyd i gwmni yswiriant arbenigol y tro diwethaf ar ôl y difrod achosodd Storm Dennis yn 2020.
"Rydyn ni wedi gorfod codi'r carpedi ac yn y blaen a bydd angen rhywfaint o waith ond gobeithio gallen ni fod nôl yn yr adeilad o fewn rhai wythnosau," meddai Mr Kyle.
Dywedodd Louise Clark, Ymgynghorydd Polisi Cymdeithas Yswirwyr Prydeinig fod modd "amddiffyn yn erbyn stormydd a llifogydd gyda nifer o wahanol bolisïau yswiriant, ond os ydych chi'n ansicr yna cysylltwch gyda'ch cwmni yswiriant er mwyn iddyn nhw drafod y polisi gyda chi.
"Mae prisiau polisïau yswiriant yn seiliedig ar risg, ond mae sawl ffactor yn cael eu hystyried."
Ychwanegodd Ms Clark: "Mae yna gyfyngiadau i'r hyn gallai'r diwydiant yswiriant wneud yn y fath sefyllfa. Mae angen i'r llywodraeth chwarae rhan hefyd a pharhau i fuddsoddi mewn mesurau i amddiffyn yn erbyn llifogydd a chynnal a chadw'r rhai sy'n bodoli'n barod."
Ddydd Llun, fe ddywedodd y Prif Weinidog, Eluned Morgan, fod Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi miliynau o bunnoedd yn sgil Storm Dennis i helpu amddiffyn tai a busnesau.
Ychwanegodd y bydd pwynt yn cyrraedd lle na fydd modd gwneud rhagor oherwydd effeithiau difrifol newid hinsawdd.
Dywedodd fod angen "dysgu gwersi" yn yr achosion lle methodd y mesurau i amddiffyn cartrefi a busnesau.