Dachaigh do ghaisgeach

Bha e uair na dhachaigh do theaghlach òg, agus chaidh a chumail mar sheada an dèidh don chroitear taigh geal a thogail air a chroit

Tha Comann Eachdraidh Sgìre a' Bhac ag obair air pròiseact gus am bothan mu dheireadh den fheadhainn a thugadh dha na Rèidearan nuair a chaidh am baile a stèidheachadh a ghlèidheadh.

Chaidh croitean a chur a-mach ann an Griais agus Col Uarach ann an 1922 an dèidh do dh'fhir a bh' air tilleadh on Chiad Chogadh seasamh aig a' Mhorair Leverhulme 's iad ag ràdh gun deach gealltainn dhaibh gum faigheadh iad fearann an dèidh a' chogaidh.

Bha am Morair Leverhulme an aghaidh croitearachd, 's e airson eaconomaidh Leòdhais ath-structaradh timcheall air giollachd èisg agus tuathanasan bainne.

Ann an 1919 ge-tà, chaidh seann saighdearan a bh' air tilleadh on chogadh a chur buntàt' air an fhearann ann an Griais agus Col Uarach, 's air a' cheann thall, an dèidh strì, ghèill am Morair Leverhulme.

Reic e an t-eilean, agus na Hearadh, ann an 1923.

Chaidh na bothain bheaga fiodha, air an còmhdachadh le sionc, a thoirt do na croitearan ùra mar dhachannan.

Chan eil an-diugh air fhàgail dhiubh ach aonan, a chaidh na sheada an dèidh don chroitear taigh ceart a thogail.

Tha an Comann Eachdraidh air am bothan a leagail 's iad ag amas air a thogail às ùr 's a ghlèidheadh

"Nuair a fhuair iad air a ghabhail a-nall mu dheireadh, thug an Riaghaltas dhaibh bothan beag 'son tòiseachadh am beatha anns na bailtean," thuirt Màiri Anna Ghreumach, a tha na ball de Chomann Eachdraidh Sgìr' a' Bhac.

"Taigh beag, le aon rùm mhòr ann.

"Bha fear againn fhìn nuair a bha mise a' fàs an-àirde.

"Fiodh a bh' ann gu lèir agus timcheall air bha sionc, corrugated iron.

"Bha sin aca gus an do thog iad na taighean geala aca."

Fear an dèidh a chèile, chaidh na seann bhothain a leagail ge-tà.

"Am bothan a bh' againne, 's e seada a bh' ann mu dheireadh nuair a bha sinne òg, ach bha e a' fàs cunnartach 's leag m' athair e.

"Ach tarsainn an rathaid bha fear eile, 's chaidh a chumail mar sheada cuideachd.

"Bha e fhathast na sheasamh nuair a chaochail am fear leis an robh e."

Bhruidhinn Màiri Anna ri feadhainn sa bhaile agus dh'aontaich iad gum biodh e math am bothan a ghluasad gu làrach eile 's a thogail a-rithist airson eachdraidh stèidheachadh a' bhaile a thaisbeanadh.

"Fhuair sinn ionmhas airson a thogail a-rithist, 'son sealltainn dhan òigridh a th' ann an-diugh dè mar a bha cùisean.

"Dìreach gum bi an eachdraidh a tha sin air a ghlèidheil."