Gwella tai cymdeithasol 'ddim yn mynd i gyrraedd y nod'
- Cyhoeddwyd
Roedd Stad Penrhys yn Y Rhondda yn stad o dai cymdeithasol yn y 1960au
Fydd Llywodraeth Cymru ddim yn cyrraedd y targed i wella safon tai cymdeithasol, yn ôl adroddiad newydd.
Mae Swyddfa Archwilio Cymru yn gofyn i Weinidogion wneud mwy i sicrhau fod yr arian sy'n cael ei fuddsoddi mewn gwelliannau i dai yn cael ei wario'n effeithiol.
Degawd yn ôl, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru y dylai pob un o'r 221,000 o dai sy'n cael eu rhentu gan gynghorau lleol a Chymdeithasau Tai gyrraedd safonau penodol.
Roedd gofyn iddyn nhw fod mewn cyflwr da, wedi'i wresogi'n ddigonol a chynnwys ystafell 'molchi a chegin fodern.
Ond dywed Swyddfa Archwilio Cymru na fydd y targed 10 mlynedd yn cael ei gyrraedd erbyn diwedd 2012.
Dim ond 79% o dai fydd yn cyrraedd y safon erbyn 2017.
Gwaith i'w wneud
Mae'r mwyafrif o dai sy'n cwympo islaw'r safon mewn ardaloedd lle mae tenantiaid y cyngor wedi pleidleisio yn erbyn trosglwyddo rheolaeth i Gymdeithas Dai, neu ardal lle nad oes pleidlais wedi'i gynnal.
Mae'r Archwilydd Cyffredinol am gael sicrwydd bod arian yn cael ei fuddsoddi ar gyfer gwelliannau yn "effeithiol"
Dywedodd Archwilydd Cyffredinol Cymru, Huw Vaughan Thomas, fod ansawdd tai cymdeithasol yn amlwg yn gwella.
"Ond mae llawer o waith ar ôl i'w wneud o hyd i sicrhau bod yr holl dai cymdeithasol yng Nghymru yn bodloni gofynion lleiaf Safon Ansawdd Tai Cymru.
"Mae angen i Lywodraeth Cymru ddangos arweinyddiaeth effeithiol i sicrhau bod cynnydd yn cael ei gynnal.
"Mae angen i'r buddsoddiad sylweddol sydd wedi'i gynllunio ar gyfer y blynyddoedd nesaf gael ei ddefnyddio yn y ffordd fwyaf effeithiol, yn enwedig yn y cyfnod ariannol heriol hwn."
Dywedodd Darren Millar, Cadeirydd Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus y Cynulliad, ei bod yn amlwg yn hynod siomedig y bydd Llywodraeth Cymru ymhell o gyflawni'i tharged ei hun o ran sicrhau y dylai'r holl dai cymdeithasol fodloni Safon Ansawdd Tai Cymru erbyn diwedd 2012.
"Yr hyn sydd o bryder neilltuol, yn y fframwaith polisi ac ariannol presennol, yw ei bod yn ymddangos nad oes fawr o obaith y bydd cartrefi nifer arwyddocaol o denantiaid awdurdodau lleol yn diwallu anghenion sylfaenol Safon Ansawdd Tai Cymru o fewn unrhyw amserlen resymol.
"Mae adroddiad yr Archwilydd Cyffredinol yn nodi rhai gwelliannau yn ansawdd tai cymdeithasol sydd i'w croesawu.
"Ond mae'n amlwg bod gwersi i'w dysgu o'r adroddiad hwn o ran arweiniad Llywodraeth Cymru a'r modd mae'n monitro'r broses o gyflawni amcanion polisi'r dyfodol."