Cyflwyno cynllun newydd 'Dewis Fferyllfa'

Bydd fferyllfeydd ar draws Cymru yn darparu gwasanaethau GIG newydd i bobl sydd â mân anhwylderau, yn ôl y Dirprwy Weinidog Iechyd.

Bydd pobl yn gallu gweld eu fferyllydd i gael triniaeth ddi-dâl yn hytrach na gwneud apwyntiad i weld eu meddyg teulu o dan y cynllun 'Dewis Fferyllfa'.

Y gobaith yw y bydd y gwasanaeth yn helpu i ryddhau amser meddygon teulu i ddelio â phobl sydd ag anghenion mwy cymhleth.

Yn ôl amcangyfrifon y llywodraeth, mae hyd at 18% o lwyth gwaith meddygon teulu ac 8% o ymgynghoriadau mewn adrannau damweiniau ac achosion brys ysbytai yn gysylltiedig â mân anhwylderau.

Mân anhwylderau

Mae rhai yn cynnwys peswch, annwyd, poen yn y glust, clefyd y gwair, llid pilen y llygad (conjunctivitis) a llai pen.

Fel rhan o'r cynllun bydd fferyllwyr hefyd yn cynnal adolygiadau o feddyginiaethau pan fydd pobl yn cael eu rhyddhau o'r ysbyty ac yn darparu cyflenwadau brys o feddyginiaethau ar bresgripsiwn gyda'r hwyr ac ar benwythnosau.

Y gobaith yw i'r gwasanaethau hyn hefyd yn helpu i leddfu'r galw sydd ar feddygon teulu y tu allan i oriau ac ar adrannau damweiniau ac achosion brys.

Comisiynu gan fyrddau iechyd

Dywedodd y Dirprwy Weinidog Iechyd, Vaughn Gething AC: "Rwy'n falch o gyhoeddi, fel rhan o gymorth parhaus Llywodraeth Cymru ar gyfer fferyllfeydd cymunedol yng Nghymru a buddsoddiad o £750,000 drwy ein Cronfa Effeithlonrwydd drwy Dechnoleg, fod y gwasanaeth Dewis Fferyllfa yn mynd i gael ei gomisiynu gan fyrddau iechyd yn hwyrach eleni.

"Drwy ganiatáu i unigolion â mân anhwylderau weld fferyllwyr medrus i gael cyngor a thriniaeth, bydd amser rhydd gan feddygon teulu i ganolbwyntio ar bobl sydd ag anawsterau mwy cymhleth a bydd hefyd yn lleihau amseroedd aros i gleifion.

"Bydd rhoi mynediad i fferyllwyr at gofnodion meddygol cryno cleifion yn lleihau'n sylweddol nifer y bobl sydd angen eu hatgyfeirio at y meddyg teulu, gwasanaethau y tu allan i oriau ac adrannau damweiniau ac achosion bryd a bydd yn gwella diogelwch cleifion yn fawr."

Yn dilyn cynllun peilot llwyddiannus mewn 19 o fferyllfeydd yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ac 13 o fferyllfeydd yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf, bydd y gwasanaeth Dewis Fferyllfa ar gael i fyrddau iechyd ei gomisiynu.