Galw ar i'r Llywodraeth gyfyngu ar werthiant bwyd sothach

Mae Cancer Research UK am gyfyngu ar fwyd sothach sy'n cael ei werthu'n rhad

Mae elusen Cancer Research UK yn galw ar Lywodraeth Cymru i geisio cyfyngu ar hawl siopau i werthu bwyd sy'n llawn braster a siwgr yn rhad.

Mae ystadegau'r elusen yn rhagweld mai gordewdra ac nid ysmygu fydd prif achos canser merched ymhen chwarter canrif.

O ganlyniad mae Cancer Research UK yn annog Llywodraeth Cymru i weithredu ac i gyfyngu ar hawliau archfarchnadoedd i werthu bwyd sothach am bris isel.

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Ry'n yn ystyried nifer o gynlluniau er mwyn cefnogi pobl i gyrraedd a chynnal pwysau iach ac fe fydd cyfnod ymgynghori ar y cynlluniau yn dod i rym cyn diwedd y flwyddyn."

Gordewdra yn uwch

Dywed llefarydd ar ran Cancer Research bod gordewdra yn gysylltiedig â mil o achosion (5%) yng Nghymru bob blwyddyn.

Mae ffigyrau hefyd yn dangos bod cyfraddau gordewdra oedolion 33% yn uwch yn 2018 na'r gyfradd yn y 2000au cynnar.

Mae sicrhau pwysau iach ymhlith cynghorion elusen Cancer Research UK

Yn yr un cyfnod mae nifer y rhai sy'n ysmygu wedi gostwng.

Dywedodd rheolwr cysylltiadau cyhoeddus Cancer Research UK, Andy Glyde: "Mae'n fater cadarnhaol fod y Cynulliad o blaid taclo gordewdra ond nawr ry'n yn galw ar Lywodraeth Cymru i beidio oedi.

"Mae gwerthu bwyd sothach yn rhad ar raddfa eang mewn archfarchnadoedd yn ein hannog i fwyta cyflenwadau uchel o fwyd afiach ac felly ry'n yn galw ar Lywodraeth Cymru i gael strategaeth i ddelio â'r broblem.

"Mae'r ffigyrau yn dangos bod gordewdra yn uwch ymhlith dynion ond maent hefyd yn dangos bod gordewdra yn cael mwy o effaith ar ferched wrth iddynt gael eu taro gan ganser y fron a'r groth - mathau o ganser sy'n fwy cysylltiedig â gordewdra nag eraill."

Mae gordewdra yn uwch ymhlith dynion ond yn effeithio mwy ar iechyd merched

Mae'r elusen yn poeni hefyd mai dim ond tri o bob deg person yn y DU sy'n ymwybodol o'r cysylltiad rhwng gordewdra a chanser.

Yn ystod yr wythnosau nesaf bydd yr elusen yn cynnal ymgyrch ar draws y DU i roi gwybodaeth i'r cyhoedd am beryglon bwyta'n afiach.