Gamblo: 'O'n i'n colli bob dim, bob tro'

  • Cyhoeddwyd
Harri KyleFfynhonnell y llun, Llun cyfrannwr
Disgrifiad o’r llun,

Dydy Harri Kyle ddim wedi gamblo ers dwy flynedd bellach ond yn ystod y cyfnodau gwaethaf, byddai'n gosod bet o £1,000

Fe allai gamblwyr ifanc wynebu cyfyngiadau ar faint maen nhw gallu ei wario ar beiriannau hapchwarae ar-lein, yn ôl cynigion newydd gan lywodraeth San Steffan.

Mae'r papur gwyn ar gamblo, gafodd ei gyhoeddi ddydd Iau, yn cyflwyno'r newidadau mwyaf ers bron i 20 mlynedd i drio rheoleiddio'r sector.

Yn ôl un dyn o Wynedd fu'n gaeth i gamblo, fe ddylai'r newidiadau fod wedi eu cyflwyno'n gynt.

Mae'r cynigion yn cynnwys rhoi cyfyngiad o £2 ar faint y gall pobl ifanc ei wario ar beiriannau gamblo.

Mae Harri Kyle yn 27 oed ac yn wreiddiol o Benisarwaun ger Caernarfon yng Ngwynedd.

Fe gollodd gyfanswm o hyd at £100,000 oedd yn cynnwys enillion gamblo hefyd.

Mewn ymateb i'r newidiadau sydd wedi eu cynnig, dywedodd ar raglen Post Prynhawn: "Dw i'n meddwl bod o'n long time coming go iawn.

"Dylsa' petha' 'di dod mewn lot hirach yn ôl, ond mae'n edrych yn dda bod nhw'n dechra' 'neud change 'wan a yndw dw i'n hapus efo y petha' sy' di ca'l eu newid heddiw.

"Pan o'n i'n 'neud o, o'n i'n gallu cerddad mewn i siop a 'neud spin o £150 bob 15 i 20 seconds, hyd yn oed gwaeth online 'swn ni'n gallu 'neud tua £1,000 a lot mwy 'na hynna.

"Felly hwnna 'di un o'r petha' 'dw i fwya' hapus hefo bo' nhw wedi newid y stakes i bobl ifanc 18-24."

Ffynhonnell y llun, Llun cyfrannwr
Disgrifiad o’r llun,

Fe ddechreuodd Harri gamblo ar gemau pêl-droed cyn troi at gampau eraill

Mae'r papur gwyn yn nodi'r cynigion cyntaf i reoleiddio'r diwydiant ers i ffonau symudol gael eu creu - sydd wedi trawsnewid y sector gamblo yn llwyr.

Pan gafodd Deddf Gamblo 2005 ei chyflwyno, roedd yn digwydd gan amlaf mewn siopau, casinos a chaeau ras.

Erbyn hyn, mae'r diwydiant yn ennill dau draean o'u refeniw o gamblo ar-lein.

'Colli bob dim, bob tro'

Fe wnaeth Harri esbonio mai dechrau gamblo mewn siopau wnaeth e fel dyn ifanc cyn troi at wefannau.

"'Nes i ddechra', jyst 'neud bet bach ar bêl-droed, 'nes i droi'n 18 oed neshi jyst 'neud bet bach, gemau premier league, a do'dd hwnna ddim yn broblem i ddechra'.

"Wedyn es i mewn i siops, chwara' roulette a 'swn i'n d'eud 'naeth gael fi'n addicted tro gynta i fi chwara' fo... y machines yn y siop.

"Wedyn dros amser o'n i'n dechra' mynd ar online casino ac oedd bets yn fwy a wedyn odd bob dim yn dechra' mynd yn waeth o fan 'na.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

"O'n i'n gamblo ar betha' fatha baseball, pêl-fasged trwy'r nos a jyst 'wbath rili.

Roedd Harri yn y coleg ar y pryd, a dywedodd: "O'n i'n colli bob dim, bob tro."

"Pan o'n i'n 18 ella' y bet mwya' 'swn i'n 'neud oedd £50 i £100.

"Wedyn pan o'n i'n gweithio full time o'n i'n mynd fyny at £1,000 ar gemau pêl-droed.

"O'n i'n gweld o fath â pres hawdd... o'n i'n cael buzz i gychwyn wedyn oedd o'n mynd."

'Trio bob dim i stopio'

Dywedodd fod hynny'n golygu ei fod yn gamblo mwy o arian ac yn y pendraw, fe gollodd hyd at £100,000.

Erbyn hyn, dydy Harri ddim wedi gamblo ers dwy flynedd ond dywedodd ei fod yn dal i'w chael hi'n anodd, serch hynny.

"Dw i 'di trio bob dim i stopio, a 'dio ddim yn hawdd, 'nes i drio bob dim cyn iddo fo weithio i fi."

Mae'r rheoliadau newydd hefyd yn golygu y gallai pobl sy'n colli symiau mawr o arian drwy gamblo wynebu cael eu gwirio.

Fe fyddai rhain yn dechrau pan fo gamblwyr yn colli £1,000 o fewn 24 awr neu £2,000 yn ystod 90 o ddiwrnodau.

Dydy hi ddim yn glir eto sut fyddai hynny'n cael ei weithredu.

Does dim newidiadau i sut y mae gamblo'n cael ei hysbysebu. Dywedodd y llywodraeth fod mesurau'n bodoli eisoes i warchod y bobl mwyaf bregus.

Un sydd wedi croesawu'r cynigion yw Carolyn Harris, aelod seneddol dwyrain Abertawe.

Disgrifiad o’r llun,

Mae Carolyn Harris AS wedi bod yn ymgyrchu dros newidiadau ac wedi croesawu'r papur gwyn

Ar ôl bod yn ymgyrchu dros reolau llymach, dywedodd: "Mae heddiw yn ddigwyddiad nodedig y gwnaeth nifer feddwl na fyddai fyth yn digwydd.

"Ond mae angen i'r ymrwymiadau gael eu cyflawni nawr. Does dim angen mwy o ymgynghori - ry'n ni 'di cael dwy flynedd a hanner ers yr adolygiad."

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth y DU: "Ry'n ni'n benderfynol o warchod y rheiny sy'n wynebu'r risg mwyaf o niwed o ganlyniad i gamblo, gan gynnwys pobl ifanc a bregus."

Os yw cynnwys yr erthygl hon wedi effeithio arnoch, mae gwybodaeth a chefnogaeth ar gael ynglŷn â gamblo ar wefan Action Line y BBC.