'Siomedig iawn' bod cystadleuaeth Côr Cymru yn dod i ben

Dywedodd S4C: "Mae Côr Cymru wedi bod yn gonglfaen i ganu corawl ar y sianel ers ei sefydlu dros ugain mlynedd yn ôl"

Mae rhaglen Côr Cymru yn dod i ben wedi dros 20 mlynedd ar S4C.

Roedd y gystadleuaeth yn cael ei chynnal bob yn ail flwyddyn ers 2003, ac yn denu corau ar draws Cymru a thu hwnt.

Mae arweinwyr corawl wedi mynegi eu siom ynglŷn â'r penderfyniad.

Dywedodd cwmni cynhyrchu Rondo, fu'n gyfrifol am y gyfres, eu bod "yn falch eithriadol o Côr Cymru a'r hyn y mae wedi ei gyflawni".

Ond ychwanegodd y prif weithredwr mai penderfyniad S4C oedd dod â'r gystadleuaeth i ben, a bod hynny'n "siomedig" oherwydd ei bod wedi "apelio a pherfformio mor dda".

Dywedodd llefarydd ar ran S4C bod y sianel "yn gyson yn adolygu'n cynnwys er mwyn cyflwyno cynnwys newydd i'r amserlen a sicrhau amrywiaeth".

Ychwanegodd S4C fod y gyfres "wedi bod yn gonglfaen i ganu corawl ar y sianel ers ei sefydlu dros ugain mlynedd yn ôl".

'Codi a chynnal safonau corawl Cymru'

Cystadleuaeth deledu oedd Côr Cymru, yn chwilio am y côr gorau yn y wlad.

Roedd yn cael ei darlledu bob dwy flynedd ar S4C.

Roedd corau yn cystadlu yn erbyn ei gilydd mewn rowndiau cynderfynol mewn pum categori gwahanol - corau merched, meibion, cymysg, ieuenctid (16-25 oed), a phlant.

Yna, roedd enillwyr pob categori yn cystadlu ar gyfer y teitl Côr Cymru mewn rownd derfynol fyw.

Mae enillwyr diweddar y gystadleuaeth yn cynnwys Côr Ifor Bach, Côrdydd, Ysgol Gerdd Ceredigion a Chôr Merched Sir Gâr.

Roedd y rhaglen yn cael ei darlledu bob dwy flynedd ar S4C

Mae datganiad gan Rondo yn dweud mai bwriad y gyfres "ers y cychwyn oedd codi a chynnal safonau corawl Cymru".

"Mae'r gystadleuaeth wedi gwneud hynny a llawer mwy," meddai.

Ychwanegodd: "Rydym yn falch eithriadol o Côr Cymru a'r hyn y mae wedi ei gyflawni drwy gyfrannu at dwf, safon a phoblogrwydd canu corawl yng Nghymru.

"Mae'r diolch i'r corau sydd wedi ein hadlonni a'n hudo gyda'u perfformiadau, gan gydnabod hefyd wrth gwrs eu harweinyddion ysbrydoledig, eu cyfeilyddion dawnus a'u cefnogwyr brwd."

Fe wnaeth y gyfres ennill gwobr Bafta Cymru am y Rhaglen Cerddoriaeth ac Adloniant Gorau yn 2013 a gwobr Gŵyl Cyfryngau Celtaidd yn y categori adloniant yn 2023.

Mae Eilir Owen Griffiths wedi arwain sawl côr yn y gyfres ar hyd y blynyddoedd

Wrth ymateb i'r cyhoeddiad, dywedodd yr arweinydd corawl Eilir Owen Griffiths ei fod yn "siomedig iawn".

Dywedodd iddo gystadlu am y tro cyntaf yn 2005 a'i fod wedi cystadlu ar hyd y blynyddoedd ers hynny gyda chorau CF1, Côr y Drindod a Chôr Ifor Bach.

"Mae o'n gystadleuaeth mor arbennig ac sydd mor bwysig i draddodiad a gwarchod safonau traddodiad corawl hefyd.

"Roedd disgwyl i ni gyrraedd y safonau rhyngwladol ond hynny mewn lefel genedlaethol... oedd hynny yn herio, yn adeiladu'r momentwm.

"Beth liciwn i wybod ydi pam? Pam diddymu cystadleuaeth sy'n drawstoriad eang iawn o'r plant ieuengaf posib i'r oedolion hŷn?"

Ychwanegodd ei fod yn "bechod bod S4C ddim yn gweld gwerth yn y profiad yna i'r gwylwyr ac i'r cystadleuwyr".

Dywedodd ei fod yn awyddus i weld S4C yn rhoi mwy o "statws i gorau a cherddoriaeth glasurol" ar y sianel.

'Ar ein colled'

Un arall sy'n siomedig iawn ydi'r arweinydd corawl, Cefin Roberts, fu'n arwain Côr Glanaethwy fel rhan o'r gystadleuaeth ers y cychwyn.

Dywedodd: "Byddwn ni ar ein colled oni bai fod rhywbeth yn dod yn ei le fo.

"Oedden nhw'n rhoi llwyfan oedd yn eich sbarduno chi ymlaen i roi'r perfformiad gorau gallech chi... a dyna dwi'n teimlo 'da ni wedi isho yn y sin corawl Cymreig ers dyfodiad Côr Cymru."

Ychwanegodd fod y newyddion ddydd Llun yn "tynnu dwy haen o gystadlu corawl ar ei safon uchaf o'r sgrin deledu ac mae hynny'n drist".

"Mae o wedi mynd â phlatfform arall oddi arnom ni," meddai Cefin Roberts

Dywedodd fod y gystadleuaeth wedi "ymestyn corau" ac yn eich "annog i wthio'ch corau a'u gallu nhw 'chydig yn bellach bob tro gan wybod bod y disgwyliadau yn uchel iawn".

Pan gafodd ei holi a oedd yn bryderus am ddiffyg cyfleoedd i gorau yng Nghymru, dywedodd: "Bendant. Bydd yna lai."

"Mae o wedi mynd â phlatfform arall oddi arnom ni a dydi o ddim yn teimlo neu'n swnio fel bod rhywbeth arall am ddod yn ei le o."

'Penderfyniad S4C yw hwn'

Mewn cyfweliad ddydd Llun, dywedodd Gareth Williams, Prif Weithredwr Rondo Media mai "penderfyniad S4C yw hwn i ddod â'r gystadleuaeth i ben".

"Yn naturiol mae'n siomedig i ni fel cwmni ac yn siomedig hefyd oherwydd bod y gystadleuaeth wedi apelio a pherfformio mor dda.

"Beth ni hefyd wedi gweld gyda Chôr Cymru ers ei chychwyn hi yw'r twf aruthrol yma sydd wedi bod ym mhoblogrwydd canu corawl."

Dywedodd fod y gystadleuaeth yn digwydd ar gyfnod lle nad oedd llawer o ganu corawl ar y sianel, sef cyn cyfnod yr eisteddfodau.

"Mi oedd 'na gyfle yn y darn yna o'r amserlen y flwyddyn i roi sylw i gorau.

"Mae'r newyddion wrth reswm wedi dod fel siom, bydden ni'n obeithiol y bydde 'na gystadleuaeth arall wedi bod ond dyw hi ddim i fod ond mae hi'n gyfle i ni werthfawrogi a deall beth mae Côr Cymru wedi cyflawni i ganu corawl yng Nghymru."

'Trysori'r cyfleoedd'

Dywedodd Mari Pritchard, arweinydd Côr Ieuenctid Môn bod y gystadleuaeth "wedi bod yn rhan allweddol o'n bywyd ni fel côr ac yn rhan fawr o fy siwrne bersonol i fel arweinydd hefyd.

"Mae derbyn sylwadau beirniaid rhyngwladol, nodedig wedi rhoi i ni gyd yr hyder a'r anogaeth i gario 'mlaen ac i anelu'n uwch bob tro ac o ganlyniad wedi'n datblygu ni fel corau ac arweinyddion.

"Does dim amheuaeth fod colli'r gystadleuaeth yn gadael bwlch ar ei ôl sydd yn destun pryder."

Ychwanegodd: "'Da ni'n ddiolchgar i dîm Rondo am y weledigaeth, mi fyddwn ni fel Côr Ieuenctid Môn yn trysori'r cyfleoedd amhrisiadwy gawson ni i ganu ar lwyfan unigryw Côr Cymru."

'Conglfaen i ganu corawl'

Dywedodd S4C mewn datganiad yn cyhoeddi'r penderfyniad: "Mae Côr Cymru wedi bod yn gonglfaen i ganu corawl ar y sianel ers ei sefydlu dros ugain mlynedd yn ôl.

"Rydym yn hynod o falch o'r hyn mae wedi ei gyflawni dros y blynyddoedd – yn rhoi cyfleoedd di-ri i gorau gystadlu a dod at ei gilydd ac o fod yn gatalydd i godi safon ein canu corawl.

"Mae gwaddol y gyfres nawr i'w gweld yn niferoedd y corau sy'n cystadlu a pherfformio ar lwyfannau eisteddfodau – o'r lleol i'r cenedlaethol, a neuaddau cyngerdd ar hyd y wlad.

"Edrychwn ymlaen i barhau i fwynhau eu perfformiadau a'u cefnogi drwy roi llwyfan iddynt ar draws ein platfformau yn ein holl raglenni o'r eisteddfodau a'r gwyliau amrywiol."

Mewn datganiad pellach yn ymateb i'r siom gan rai ynghylch y penderfyniad, dywedodd llefarydd: "Fel darlledwr rydym yn gyson yn adolygu'n cynnwys er mwyn cyflwyno cynnwys newydd i'r amserlen a sicrhau amrywiaeth.

"Byddwn yn parhau i gefnogi a rhoi llwyfan amlwg ac aml i ganu corawl drwy ein holl ddarllediadau o Eisteddfod yr Urdd, yr Eisteddfod Genedlaethol, Eisteddfod Ryngwladol Llangollen, Eisteddfod Ffermwyr Ifanc a'r Ŵyl Cerdd Dant yn ogystal ag ar raglenni adloniant fel Noson Lawen."