Deasbad mu àrd-sgoil ùir do dh'Eilean Mhuile
- Air fhoillseachadh
Tha dragh ann am Muile gum faodadh sgaradh bheachd a bhith ann mun làraich air an tèid àrd-sgoil ùr an eilein a thogail.
Dh’aontaich Comhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid nas tràithe am-bliadhna a dhol air adhart le planaichean gus sgoil ùr a thogail.
Thàinig sin às dèidh do chonnspaid a bhith ann roimhe mu phlana a bh' ann airson Àrd-sgoil Thobar Mhoire a sgeadachadh seach sgoil ùr a thogail.
Tha Riaghaltas na h-Alba air gealltainn roimhe gum pàigh iad pairt de chosgais na sgoile ùire.
Ach tha deasbad mòr a' dol a thaobh càite san eilean a bu chòir an sgoil ùr a bhith, le cuid airson is gum bi i an Tobar Mhoire mar a tha an sgoil a th' ann, is cuid eile den bheachd gum biodh làrach ann am meadhan an eilein na b' fheàrr.
Nam measg tha feadhainn bhon Ros Mhuileach, ann an iar-dheas an eilein, is clann na sgìre an-dràsta a' dol gu Àrd-Sgoil an Òbain agus a' fuireach an sin tron t-seachdain, is an àrd-sgoil ann an Tobar Mhoire ro fhada air falbh dhaibh.
Rinneadh suirbhidh san Ros Mhuileach mu bheachdan phàrantan.
"Fhuair sinn freagairt mhòr dha-rìribh agus bha 83% de dhaoine gu math taiceil ri sgoil ann am meadhan an eilein," thuirt cathraiche comhairle nam pàrant ann am Bun Easain, Iain Billard.
"Bhiodh e na atharrachadh mòr airson a' chuid a b' fheàrr."
Is tha e coltach gu bheil clann na sgìre ag aontachadh.
"Tha mise ga h-iarraidh ann an Creag an Iubhair oir tha mi a' smaointinn gum bi e math airson gach taobh den eilean," thuirt Emmanuelle, a tha na sgoilear ann am Bun Easain san Ros Mhuileach.
"Chan eil e ceart ma dh'fheumas daoine a dhol ceithir uairean air bus dìreach airson leth là aig sgoil," thuirt i.
Tha piuthair Emmanuelle, Acacia, a-niste aig aois àrd-sgoile agus roghnaich i gun a dhol gu Àrd-Sgoil an Òbain.
"Chaidh mi ann airson an là inntirigidh agam ann am P7 agus cha do chòrd e rium," thuirt i sa Bheurla.
"B' e am prìomh adhbhar gum bithinn air falbh bho mo theaghlach.
"'B e siud am prìomh adhbhar a dh'iarr mi ionnsachadh aig an taigh. An rathad sin dh'fhaodainn fhathast a bhith le mo theaghlach 's mi gam oideachadh.
"Ach 's e an droch rud mu bhith ag ionnsachadh aig an taigh, nach b' urrainn dhomh cumail orm ag ionnsachadh na Gàidhlig. Mar sin tha mi air mo chuid Ghàidhlig a chall a-niste."
Tha beachd ann gu bheil buaidh aig an t-suidheachadh a th' ann chan ann a-mhàin air teaghlaichean ach air a' choimhearsnachd air fad.
Nam biodh an sgoil ùr ann am meadhan Mhuile is cothrom aig clann an eilein air fad a dhol ann seach cuid a bhith a' falbh gu tìr-mòr, tha beachd ann gun dèanadh e diofar mòr dha àitichean mar an Ros Mhuileach.
"Tha buaidh aige air a' choimhearsnachd ann an da-rìribh, nuair a dh'fhalbhas daoine, no a roghnaicheas iad gun fuireach an seo leis nach eil iad airson a' chlann aca a chur air falbh," thuirt Anne-Marie Rigby, a tha na pàrant ann am Bun Easain.
"Tha e trom ort a bhith a' cur do chuid chloinne air falbh aig aois 11.
"Tha e a' bualadh air a h-uile pàirt den choimhearsnachd.
"Fàgaidh gu leòr dhaoine ri linn sin - no roghnaichidh iad gun fuireach an seo."
Bun-sgoil Thobar Mhoire
Ach tha suidheachadh Bun-sgoil Thobar Mhoire cuideachd a' tighinn a-steach air a' ghnothach.
An-dràsta tha gach cuid bun-sgoil agus àrd-sgoil air an aon làraich ann an Tobar Mhoire.
Nam biodh àrd-sgoil ùr air a togail ann am meadhan an eilein, dh'fheumadh a' bhun-sgoil gluasad cuideachd, rud nach eil a' còrdadh ri pàrantan ann an Tobar Mhoire.
Is a rèir 's na chualas aig coinneimh de Chomhairle Coimhearsnachd Mhuile oidhche Chiadain, tha gu leòr san eilean nach eil a' tuigsinn gur ann mar sin a bhiodh e.
Bhruidhinn Tracy Mayo, a th' air Comhairle nam Pàrant, mu aithisg a rinn i mu bheachdan dhaoine san eilean.
Chruinnich i na beachdan sin bho na meadhanan-sòisealta agus bho phost-its a dh'fhàg daoine aig seiseanan fiosrachaidh na Comhairle.
Am measg nam prìomh rudan a nochd, bha nach robh, a rèir choltais, duine sam bith a' tuigsinn gum feumadh an sgoil air fad - bun-sgoil agus àrd-sgoil - gluasad gu aon làraich ùir.
Chuir Ms Mayo ris gum faodadh seo sgaradh adhbharachadh sa choimhearsnachd.
Thuirt neach-labhairt bho Chomhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid ron seo gun deach a dhèanamh soilleir bhon toiseach gur e modail stèidhichte air an t-suidheachadh a th' ann an-dràsta a dh'fheumadh a bhith ann, le campas bho aois 2-18.
Thuirt iad cuideachd ge b' i dè an làrach a bhios ann, nach tèid na togalaichean sgoile ann an Tobar Mhoire a chur gu feum tuilleadh.