Llai yn siarad Cymraeg yn ôl ystadegau Cyfrifiad 2011

Canlyniadau Cyfrifiad 2011: llai yn siarad Cymraeg nag yn 2001

Mae 'na gwymp yn nifer y siaradwyr Cymraeg yng Nghymru yn ôl canlyniadau Cyfrifiad 2011.

Yn 2001 roedd 20.5% yn nodi eu bod yn gallu siarad Cymraeg ac yn 2011 roedd y ffigwr gyfatebol yn 19.0%.

Er bod poblogaeth Cymru wedi tyfu ers Cyfrifiad 2001, mae nifer y siaradwyr Cymraeg wedi gostwng o 582,000 yn 2001 i 562,000 yn 2011 o boblogaeth o 2,955,841 sydd dros dair oed.

Cafodd y wybodaeth ei chyhoeddi gan Y Swyddfa Ystadegau Gwladol wrth iddyn nhw ryddhau mwy o wybodaeth o ganlyniadau Cyfrifiad 2011.

Mae 'na ostyngiadau sylweddol yn yr ardaloedd Cymraeg traddodiadol wrth i'r cwymp mwya fod yn Sir Gaerfyrddin.

Dim ond yng Ngwynedd ac Ynys Môn y mae dros hanner y boblogaeth yn siarad yr iaith bellach.

Yn Sir Gaerfyrddin 43.9% sy'n gallu siarad Cymraeg yn 2011 (50.3% yn 2001).

Nododd yr ystadegydd Peter Stokes o'r Swyddfa Ystadegau Gwladol bod awdurdodau lleol eraill yn y gorllewin, Ynys Môn, Gwynedd, Conwy, Powys, Ceredigion, Penfro, Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot i gyd wedi gweld gostyngiad o 2% neu fwy yng nghyfran y siaradwyr Cymraeg.

Sefydlogrwydd y brifddinas

Roedd y gostyngiadau yng nghyfrannau'r bobl sy'n gallu siarad Cymraeg yn llai ar gyfer awdurdodau dwyrain Cymru.

Dywedodd bod cynnydd yn nifer y bobl yng Nghaerdydd sy'n gallu siarad Cymraeg o 32,500 yn 2001 i 36,700 yn 2011 ond roedd cynnydd sylweddol ym mhoblogaeth Caerdydd yn gyffredinol dros yr un cyfnod yn golygu bod cyfran y rhai sy'n gallu siarad Cymraeg yn y brifddinas wedi aros yn weddol sefydlog (11.1% yn 2011, 11.0% yn 2001).

"Bu cynnydd o tua 1,000 yn nifer y bobl sy'n gallu siarad Cymraeg, yng Nghaerffili, er bod y gyfran wedi aros yr un fath yno," eglurodd.

"Bu cynnydd bach yn Sir Fynwy yng nghyfran y bobl sy'n siarad Cymraeg o 9.3% yn 2001 i 9.9% yn 2011."

Roedd 80% o bobl Cymru rhwng 45 a 49 oed yn dweud nad oedd ganddyn nhw unrhyw sgiliau mewn Cymraeg gyda 47% rhwng 10 a 14 oed yn dweud nad oedd ganddyn nhw ddim sgiliau Cymraeg.

Roedd y nifer mwyaf o bobl heb sgiliau mewn Cymraeg ym Mlaenau Gwent (88%) a dywedodd dros 95% o'r rhai dros 25 oed a 52% o'r rhai rhwng 10 a 14 oed nad oedd ganddyn nhw unrhyw allu mewn Cymraeg.

Ystadegau Sgiliau iaith Gymraeg rhai dros 3 oed (Swyddfa Ystadegau Gwladol)

Roedd Prif Weinidog Cymru, Carwyn Jones, wedi rhybuddio cyn i'r ystadegau gael eu cyhoeddi mai'r her nesaf i'r Gymraeg yw sicrhau bod pobl yn ei siarad y tu allan i'r dosbarth.