Amgueddfa'r dyfodol yn addo golwg unigryw ar y corff
- Cyhoeddwyd
Gall BBC Cymru ddatgelu manylion amgueddfa arloesol newydd sy'n gobeithio agor ym Mae Caerdydd yn 2022.
Mae'r Amgueddfa Feddygaeth Filwrol yn cofnodi cyfraniadau aruthrol meddygon a nyrsys yn ystod rhyfeloedd ac yn esbonio sut mae gwrthdaro wedi arwain at rai o'r datblygiadau pwysicaf yn hanes meddygaeth.
Ond mae'n fwriad i greu canolfan mwy uchelgeisiol sydd hefyd yn edrych ar ddatblygiadau'r dyfodol gyda chynlluniau gwerth £30m i ail-leoli'r amgueddfa o farics ger Aldershot i dde Cymru.
Mae disgwyl penderfyniad yn gynnar yn y flwyddyn newydd ynghylch cais cynllunio i godi canolfan pedwar llawr ger yr Eglwys Norwyaidd.
Dywedodd cyfarwyddwr yr amgueddfa, Jason Semens bod yna obaith y bydd cyflwyno hanes "meddyginiaeth chwyldroadol ac esblygiadol" yn ennyn diddordeb plant a phobl ifanc mewn meddyginiaeth a gofal iechyd.
"Yr hyn efallai nad yw llawer o bobl yn sylweddoli yw bod llawer o'r datblygiadau chwyldroadol hyn ym maes meddygaeth wedi bod yn fuddiol i'r boblogaeth ehangach," meddai.
Mae'r datblygiadau hynny'n cynnwys Pelydr-x, dulliau o drosglwyddo gwaed, brechiadau newydd a thechnegau llawfeddygol arloesol i achub bywydau.
Er mwyn datblygu syniadau i gyflwyno technolegau'r dyfodol, aeth cynrychiolwyr yr amgueddfa i ddinas Linz yn Awstria - ac yn benodol i ganolfan Ars Electronica, sy'n cael ei adnabod fel "amgueddfa'r dyfodol".
Mae'n ganolfan eithriadol sy'n cynnwys ystafell anferthol - yr unig le drwy'r byd lle gall ymwelwyr weld a chysylltu'n rhyngweithiol â delweddau 3-D sy'n cael eu taflunio ar y waliau a'r llawr.
Gall ymwelwyr deimlo fel eu bod yn cerdded ar garped hud, eistedd ar yr haul, hedfan dros byramidiau, gwibio i bellfannau'r bydysawd neu gymryd rhan mewn gemau cyfrifiadurol rhithwir.
Mae modd hefyd syllu'n ddwfn y tu mewn i gorff dynol.
"Mae'r dechnoleg yma yn hyblyg iawn," meddai cyfarwyddwr artistig ARS Electronica, Gerfried Stocker.
"Mae modd creu cyflwyniadau am hanes celf, arddangosfeydd archeolegol a gwyddonol, teithio i'r gofod ac, wrth gwrs, fynd i berfeddion y corff dynol - yn debyg iawn i'r hen ffilmiau ffuglen wyddonol lle maen nhw'n teithio mewn llong danfor fach trwy'r corff."
Ond nid atyniad i dwristiaid yn unig yw'r ystafell. Mae'n cael ei defnyddio hefyd fel stafell ddarlithio i fyfyrwyr meddygol y brifysgol.
Gall llawfeddygon hefyd ddod i ymarfer llawdriniaethau drwy allu cerdded drwy ddelweddau o gyrff ac organau eu cleifion.
Wrth ddangos y dechnoleg i ni, esboniodd pennaeth Ars Electronica, Andreas Bauer, bod modd gweld y corff mewn mwy o fanylder nag erioed o'r blaen.
"Y gwahaniaeth mawr yw ein bod ni'n edrych ar fodau dynol go iawn," meddai. "Nid model yw hyn, ond data person byw."
Yn ôl y gwleidydd lleol, Doris Lang-Mayerhofer, mae'r ganolfan wedi helpu rhoi dinas gymharol ddi-nod ar y map yn rhyngwladol.
"Yn ogystal â'r celf, gwyddoniaeth a chymdeithas, mae'n gwahodd pobl i feddwl y tu allan i'r bocs. Mae'n edrych nid yn unig ar y dechnoleg ond yr effaith ar fywydau a'r natur ddynol."
Os bydd y cais cynllunio'n cael ei gymeradwyo, y gobaith yw dechrau ar y gwaith adeiladu yn gynnar yn 2021 ac agor yr amgueddfa cyn diwedd 2022.
Dywed rheolwyr eu bod yn mynd ati i sicrhau'r arian ar gyfer y cynllun, sy'n cynnwys grantiau a buddsoddiadau, ond bod dim bwriad gofyn am arian cyhoeddus.