Coronafeirws: Apêl uniongyrchol i blant

Dyma ydy'r diwrnod llawn cyntaf i filoedd o blant ar draws Cymru orfod aros adref o ysgolion a sefydliadau gofal arall

Mae'r Ysgrifennydd Addysg wedi dweud bod yn rhaid i bobl aros y tu fewn a bod y niferoedd a gafodd eu gweld mewn llefydd cyhoeddus dros y penwythnos yn 'bryderus'.

Galwodd Kirsty Williams AC hefyd ar blant Cymru i gadw eu teuluoedd ac eraill yn ddiogel trwy aros y tu fewn.

Dywedodd hefyd bod gan y Prif Weinidog "bob bwriad" i ddefnyddio pwerau i orfodi parciau carafanau i gau.

Yn ôl Ms Williams fe fydd y Llywodraeth yn cymryd pob cam posib i warchod y cyhoedd ac i arafu'r haint.

Mae'r pŵer gyda'r plant

Wrth apelio'n uniongyrchol at blant dywedodd Kirsty Williams: "Rwy'n gwybod mai'r demtasiwn fydd i fynd y tu allan a chymdeithasu a chwarae gyda'ch ffrindiau."

"Mae'n ddrwg iawn gen i ond allwch chi ddim gwneud hynny o dan yr amgylchiadau hyn.

"Fy apêl i bob plentyn ac i bobl ifanc yw 'Cadwch hun yn ddiogel trwy aros gartref, chwarae yn eich gardd a pheidio â chymysgu â'ch ffrindiau ar yr adeg hon'.

"Rwy'n gwybod bod hynny'n anodd ei wneud, ond rydyn ni angen i chi ei wneud i gadw pobl eraill yn eich teulu a'ch cymuned yn dda.

"Mae gennych chi fel plant y pŵer i'n helpu ni i arafu lledaeniad y clefyd hwn," meddai.

"A gallwch chi wneud hynny trwy aros gartref a dod o hyd i wahanol ffyrdd o gyfathrebu â'ch ffrindiau."

Mae meddygon teulu mewn rhannau gwledig yn pryderu am effaith gorboblogi ar wasanaethau iechyd lleol

Dywedodd Ms Williams na allai iechyd pob Cymru fforddio gweld cymaint o bobl yn ymgasglu yn Eryri ac ar Ben y Fan, fel y digwyddodd ar y penwythnos.

"Mae'n rhaid i'r golygfeydd hyn ddod i ben", meddai.

"Rwy'n deall bod yr hyn rydyn ni'n gofyn i bobl yn ddigynsail, ac mae'n mynd yn erbyn pob greddf.

"Ond dyma ein realiti newydd a bydd yn realiti i ni am gryn amser."

• Coronafeirws: 'Cadwch draw o'r copaon a'r llwybrau'

Mae gan y prif weinidog "bob bwriad" o ddefnyddio pwerau i orfodi parciau carafanau i gau, yn ôl Ms Williams.

Dywedodd Mark Drakeford ddydd Sul ei fod yn aros am gyngor ynghylch a yw'n gallu gorfodi cau.

Mae perchnogion carafanau ac ail gartrefi wedi cael eu hannog i aros yn eu prif breswylfeydd i gyfyngu ar ledaeniad y coronafirws ac i beidio â rhoi pwysau ychwanegol ar wasanaethau gofal iechyd gwledig.

Fore dydd Llun fe ddywedodd Kirsty Williams wrth gynhadledd i'r wasg bod gan y llywodraeth y pŵer i weithredu: "Mae gan y prif weinidog y pwerau hynny."

"Mae yna broses i fynd drwyddi ond mae'r pwerau hynny ar gael.

"Mae yna broses y mae angen ei dilyn, felly nid yw'r llywodraeth yn torri unrhyw un o'r prosesau cyfreithiol hynny a allai fod yn agored i'w herio gan fusnes a oedd yn teimlo eu bod yn cael eu trin yn annheg.

"Ond mae'r pwerau hynny ar gael ac rwy'n hyderus bod gan y prif weinidog bob bwriad i'w defnyddio."

Dywedodd hefyd ei bod am ddiolch i berchnogion parciau carafanau sydd eisoes wedi cau yn wirfoddol.