'Cannoedd o swyddi yn y fantol' yn y sector awyr agored

Mae ymgyrch yn galw am newid rheolau Covid-19 i ganiatáu i ysgolion aros dros nos mewn canolfannau awyr agored, er mwyn achub y sector a channoedd o swyddi.

Ar hyn o bryd, dydy'r canolfannau ddim yn cael cynnal cyrsiau preswyl i ysgolion, sy'n rhan helaeth o'u hincwm.

Mae disgyblion wedi colli allan ar 1.5 miliwn o ymweliadau addysgol ers mis Mawrth, yn ôl yr Institute for Outdoor Learning, ac maen nhw'n honni bod hynny wedi costio £500m a 6,000 o swyddi.

Dywed llywodraethau Cymru a'r DU eu bod yn adolygu'r rheolau ar deithiau preswyl ysgolion yn rheolaidd.

Poeni am 15,000 o swyddi

Mae'r Institute for Outdoor Learning yn pryderu y gallai'r sector golli pob un o'u 15,000 o staff os nad ydy'r rheolau'n newid.

Mae 'na tua 25 o ganolfannau awyr agored yn Eryri yn unig, ac mae'r perchnogion yno'n pryderu y gallai rhai o'r canolfannau orfod cau.

Dywedodd Ed Jones, Cyfarwyddwr Canolfan Rhos-y-Gwaliau yn Y Bala: "Ma' rhan fwya' o busnes ni yn dod o Loegr a galla' nhw ddim dod am ddiwrnod, mae'n rhy bell - mae'n rhaid iddyn nhw aros dros nos.

"Ni'n gweithio tipyn bach 'efo ysgolion lleol ond rhyw wythnos neu bythefnos mewn blwyddyn ydy hynny. Dydy o ddim yn ddigon i gadw ni i fynd.

"Mi fasa'n anodd iawn ailsefydlu tase ni'n gorfod cau.

Mae partïon ysgol o Loegr yn gorfod aros dros nos meddai Ed Jones

"Mae'r offer yn ddrud iawn, ond y peth mwya' pwysig yw'r staff - yr athrawon sy' gyda ni. Mae'n cymryd rhyw dair i bedair blynedd i gael y sgiliau sydd angen i ddysgu'r holl gampau.

"Ni 'di colli dwy ganolfan yn yr ardal wythnos yma - y staff wedi cael llythyrau diswyddo. Pwy sy' nesa', dwi'm yn gwybod."

Rhan o'r cwricwlwm newydd

Mae 'na ymgyrch a deiseb ar y gweill i geisio achub addysg awyr agored, a pherswadio llywodraethau'r DU a Chymru i ganiatáu grwpiau ysgol i aros dros nos eto.

Ychwanegodd Ed Jones: "Ni'n gobeithio bydd y llywodraethau'n penderfynu y gallwn ni agor ym mis Ionawr.

"Dy'n ni ddim eisiau cael pres o San Steffan, ni eisiau cael agor. Ni 'di dangos bod ni'n Covid-secure a dyna be' sy'n bwysig i ni."

Mae addysg awyr agored yn mynd i fod yn rhan o gwricwlwm newydd Cymru, sydd i fod i ddod i rym yn 2022, felly dadl yr hyfforddwyr ydy bod y canolfannau'n chwarae rhan hanfodol wrth gyflwyno hynny.

Mae Aaron White wedi mynychu canolfannau awyr agored ers ei blentyndod

Mae Aaron White, sydd wedi mynychu'r canolfannau ers yn blentyn ac wedi caiacio dros Gymru a Phrydain, eisiau i bob plentyn gael yr un cyfle.

"Ma' bod yn yr awyr agored wedi fy helpu i yn yr ysgol," meddai.

"Dwi wedi cael cyfleon i fynd i lefydd fel Norwy a De Affrica i wneud pethau fel dringo a caiacio. Dwi eisiau i blant gael yr un cyfleon a dwi wedi eu cael."

Dilyn y cyngor meddygol diweddaraf

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Rydyn ni'n parhau i gynghori yn erbyn teithiau addysgol dramor neu gartre' i blant dan 18 oed sydd wedi'u trefnu gan sefydliadau addysg.

"Mae ein canllawiau yn cael eu hadolygu yn rheolaidd a bydd pob penderfyniad yn y dyfodol i ddiweddaru'r canllawiau yn digwydd o fewn fframwaith ehangach o'r sefyllfa yng Nghymru; yn adlewyrchu newidiadau polisi a chyfraith ehangach, sy'n cael eu llywio gan y cyngor meddygol a gwyddonol diweddara'.

"Mae ein Cronfa Cadernid Economaidd wedi cefnogi dros 13,000 o fusnesau ar draws Cymru i ddelio ag effaith economaidd coronafeirws, gan warchod dros 100,000 o swyddi.

"Mae cwmnïau o fewn y Sector Awyr Agored wedi bod yn gymwys ar gyfer cefnogaeth o'r gronfa."