Gwadu caniatáu prynu cwmni microsglodion gan China

Mae Newport Wafer Fab yn cyflogi tua 450 o bobl yn ardal Dyffryn y ddinas

Mae adroddiadau'n cael eu gwadu bod cytundeb sy'n caniatáu i gwmni Nexperia gymryd drosodd cynhyrchydd microsglodion mwyaf y DU, Newport Wafer Fab, wedi cael sêl bendith.

Mae'r posibilrwydd wedi bod yn destun pryder gan mai cwmni o China, sy'n cael ei gefnogi gan lywodraeth y wlad, yw prif berchennog Nexperia.

Yn ôl adroddiad ar wefan Politico mae Llywodraeth y DU "wedi cymeradwyo'r cytundeb yn dawel".

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth y DU eu bod "yn ystyried yr achos a does dim penderfyniadau wedi eu gwneud".

Mae Nexperia hefyd wedi dweud nad yw'r cwmni wedi cael ei hysbysu o benderfyniad i gymeradwyo'r cytundeb.

• 'Rhwystr rhag buddsoddi mewn cwmni electroneg'

Ond mae'r BBC yn deall bod modd i'r Ysgrifennydd Busnes, Kwasi Kwarteng, ymyrryd ac mae'n dal yn bosib iddo wneud hynny.

Fe fyddai'r fath ymyrraeth, yn sgil pryderon y gallai seilwaith allweddol y DU fod yn nwylo China, yn dod dan y Ddeddf Diogelwch Cenedlaethol a Buddsoddiad.

Mae prinder lled-ddargludyddion wedi bod ar draws y byd

Mae Newport Wafer Fab, sy'n cynhyrchu lled-ddargludyddion (semiconductors), yn cyflogi 450 o bobl yn ei ffatri yn ardal Dyffryn y ddinas.

Mae lled-ddargludyddion, sydd hefyd yn cael eu galw'n microsglodion neu sglodion, yn caniatáu i drydan lifo trwy ddyfeisiadau. Maen nhw felly'n rhan bwysig o bob math o bethau, o ffonau clyfar i ganolfannau data enfawr sy'n cynnal y rhyngrwyd.

'Heb glywed dim ar y mater hwn'

Mae gan Nexperia bencadlys yn Yr Iseldiroedd a safle ym Manceinion.

Mewn datganiad dywedodd y cwmni: "Mae Nexperia wedi darllen sawl erthygl yn y wasg ynghylch penderfyniad gan Lywodraeth y DU i beidio ag ymyrryd yng nghaffaeliad Nexperia o Newport Wafer Fab yng Ngorffennaf 2021.

"Dydy Nexperia heb gael gwybod am benderfyniad o'r fath, heb glywed dim ar y mater hwn gan Lywodraeth y DU ers caffael [Newport Wafer Fab] ac mae wedi rhoi gwybod i'r llywodraeth yn flaenorol i fod yn barod i gydweithredu gydag unrhyw adolygiad.

"Ers ei fuddsoddiad cychwynnol, mae Nexperia wedi diogelu rôl Newport Wafer Fab o fewn diwydiant lled-ddargludyddion y DU ac mae wedi gwireddu'r cynlluniau i fuddsoddi yn y safle fel ei fod mor llwyddiannus â safle Manchester Wafer Fab."

Y llynedd fe ofynnodd y prif weinidog, Boris Johnson wrth yr ymgynghorydd diogelwch gwladol, Syr Stephen Lovegrove i archwilio'r caffaeliad.

Ddydd Gwener, fe ddywedodd AS Llafur Gorllewin Casnewydd, Ruth Jones ei bod yn ysgrifennu at yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol gan ofyn am eglurder ynghylch y sefyllfa ar frys.