Galwad i blannu coed i leihau llifogydd

Mi allai leiniau cysgodol o goed fel yr un yma helpu lleihau llif ucha'r dŵr rhyw 40%

Fe fydd Coed Cadw yn cyflwyno deiseb i Lywodraeth Cymru heddiw yn galw arnyn nhw i gefnogi plannu dros 10 miliwn o goed i leihau llifogydd.

Mae nhw am weld y coed hyn yn cael eu plannu ar 1000 hectar o dir, dros bum mlynedd, yn y mannau lle bydden nhw'n gallu helpu orau i amsugno dŵr glaw ac arafu llif y dŵr lawr y mynyddoedd.

Mae 2,700 o bobl wedi llofnodi'r ddeiseb ar lein ac mewn gwahanol sioeau a digwyddiadau y llynedd.

Mae Coed Cadw hefyd yn cyhoeddi adroddiad, 'Dal y Dyfroedd yn Ôl', sy'n dangos sut y gall plannu coed fod yn ddull cost-effeithiol o reoli dŵr a lleihau perygl llifogydd, ochr yn ochr ag amddiffynfeydd llifogydd mwy traddodiadol lle bo hynny'n briodol.

Lleihau costau amddiffynfeydd llifogydd

Gweithwyr Coed Cadw yn creu bancyn i'r dŵr ffo lifo'n ôl i'r afon o'r tir

Yn ôl yr adroddiad, mae 357,000 o dai yng Nghymru - un o bob chwech tŷ yn y wlad - mewn perygl.

Mae Llywodraeth Cymru eisoes yn gwario, yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol, £44m y flwyddyn ar amddiffynfeydd rhag llifogydd ac mae disgwyl y bydd hyn yn codi i £135m erbyn 2035.

Ond, mae Coed Cadw yn honni y gallai plannu coed a choetiroedd brodorol yn y mannau iawn, ar ffurf lleiniau cysgodol yn uchel mewn dalgylchoedd afonydd er enghraifft, fod yn fwy economaidd.

Ar gyfartaledd, fe all dir sydd â choed dail llydan amsugno dŵr ffo 67 gwaith yn fwy effeithiol na glaswelltir sydd wedi ei wella ac yn cael ei bori.

Mae Coed Cadw yn dweud bod coed llydanddail yn llawer mwy effeithiol am amsugno dŵr ffo na glaswelltir sydd wedi ei wella ac yn cael ei bori

Os oes yna leiniau cysgodol o goed wedi eu lleoli yn y mannau cywir ar dir sydd wedi'i wella, mae'n bosibl lleihau llif ucha'r dŵr rhyw 40%.

Mae Coed Cadw, fel rhan o'r ymgyrch, yn cynnig £20,000 tuag at brosiectau ymarferol sy'n helpu i ddangos effeithiolrwydd defnyddio coed i leihau perygl llifogydd a gwella ansawdd dŵr .

Dywed Jerry Langford, cyfarwyddwr Cymru Coed Cadw, fod cyfle i Lywodraeth Cymru a Chyfoeth Naturiol Cymru fanteisio ar ddefnyddio coetiroedd.

Dywedodd: "Os yw Cyfoeth Naturiol Cymru i gyflawni ei botensial, rhaid iddo fo fanteisio ar y cyfle enfawr i ddefnyddio seilwaith gwyrdd, yn enwedig coetiroedd a choed, i greu tirluniau a threfluniau sy'n wytnach a fydd yn gallu ymdopi â thywydd eithafol yn well.

"Fe fyddai'n ddechrau da i wneud yn union yr hyn mae'n deiseb ni'n ei ddweud, sef i osod targed i gefnogi plannu 10,000,000 o goed mewn mannau gorau i leihau perygl llifogydd."