Smygu ar dir ysbytai'n parhau'n broblem

Mae smygu ar dir ysbytai Cymru yn dal i fod yn broblem, medd byrddau iechyd, er gwaethaf ymdrechion i'w wahardd.

Gall BBC Cymru ddatgelu bod rhai'n ystyried cyflwyno dirwyon ac wedi cyflogi swyddogion arbennig i herio'r sawl sy'n torri'r rheolau.

Mae'r sefyllfa'n "annerbyniol," yn ôl grŵp ymgyrchu Ash Wales sy'n galw ar Lywodraeth Cymru i ddeddfu yn y maes.

Yn ôl Llywodraeth Cymru, maen nhw wedi cynnal ymgynghoriad ac yn ystyried "y cam nesa".

'Mur o fwg'

Mae polisïau gwahardd smygu ar dir pob ysbyty yng Nghymru wedi bod mewn grym ers Hydref 2013 er i ambell fwrdd iechyd gyflwyno rheolau flynyddoedd ynghynt.

Mae sawl ysbyty yn dal i gael trafferth gorfodi pobl i beidio ysmygu

Fe gysylltodd BBC Cymru â'r chwe bwrdd iechyd gyda phob un yn dweud bod smygu yn "amlwg" ger mynediadau.

Yn ôl Jamie Matthews, Pennaeth Cyfathrebu a Materion Cyhoeddus Ash Wales: "Ry'n ni'n bryderus iawn am y broblem. Mae'n hollol anghywir fod claf yn wynebu mur o fwg wrth gerdded i mewn i'r ysbyty."

"Ar hyn o bryd does dim digon yn cael ei wneud i sicrhau fod pobl yn cadw at y rheolau. Ac mae 'na anghysondebau hefyd - gyda'r rheolau'n amrywio o ysbyty i ysbyty. Mae angen cysoni hynny.

Mwy na 1000

"Yn y pen draw, ry'n ni'n galw ar Lywodraeth Cymru i ddefnyddio'r Bil Iechyd Cyhoeddus - sy'n mynd drwy'r Senedd ar hyn o bryd - er mwyn sicrhau gwaharddiad go iawn."

Fe ddywedodd Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan eu bod wedi cyflogi dau "swyddog atal ysmygu" i hebrwng smygwyr oddi ar safleoedd eu hysbytai.

Yn y cyfamser, dywedodd Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro bod eu Swyddog Atal Smygu, Jordan Gibbs, wedi siarad â mwy na 1000 o smygwyr yn Ysbyty Athrofaol Cymru dros gyfnod o dri mis.

Roedd y rheiny'n cynnwys 174 o staff, 151 o gleifion a mwy na 700 o ymwelwyr.

Ond ers iddo ddechrau ei swydd ym mis Hydref dywedodd Mr Gibbs fod nifer y smygwyr wedi lleihau.

'Codi ymwybyddiaeth'

Dywedodd llefarydd ar ran Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg fod 'na "arwyddion clir" y tu allan i'w hysbytai a'u bod wedi'u "siomi fod pobl dal i ysmygu yno".

Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi dweud bod smygu "dal i'w weld" er gwaethaf "arwyddion newydd ac ymgyrch i godi ymwybyddiaeth".

Dywedodd llefarydd eu bod yn ystyried y posibilrwydd o gyflwyno dirwyon ar gyfer rhai sy'n taflu'r sigarennau ar lawr.

Mewn datganiad fe ddywedodd Llywodraeth Cymru: "Pan ofynnwyd ynglŷn â deddfu i atal ysmygu ar dir ysbytai roedd yr atebion yn gyffredinol yn gadarnhaol mewn ymgynghoriad diweddar ar gyfer y Papur Gwyn Iechyd Cyhoeddus.

"Ry'n ni nawr yn ystyried y cam nesaf. Fe fyddwn ni'n parhau i weithio gyda byrddau iechyd i'w cefnogi nhw yn eu hymdrechion i sicrhau nad oes 'na smygu yn digwydd ar dir ysbytai."

'Mwg sigaréts'

Mae Liz McSloy o Bontardawe wedi dioddef o asthma ers dros 30 o flynyddoedd ac mae ei merch bum mlwydd oed, Cerys, hefyd ag asthma a sawl alergedd gwael.

"Mae Cerys yn gorfod mynd yn ôl ac ymlaen i'r ysbyty yn gyson," meddai. "Mae 'na wastad pobl yn smygu y tu allan i'r brif fynedfa.

"Y broblem yw bod mwg sigaréts yn effeithio ar fy asthma i. Dwi'n casáu gorfod cerdded drwy'r mwg - dwi'n ei flasu fe yn fy ngheg, ei deimlo yn fy ysgyfaint.

"Y peth gwaetha yw gorfod mynd i A&E gyda fy asthma. Dwi'n dueddol o osgoi'r brif fynedfa a cheisio mynd drwy fynedfa arall er mwyn osgoi'r sawl sy'n smygu.

"Mae angen iddyn nhw godi ymwybyddiaeth o'r gwaharddiad - neu rhoi llefydd penodol i smygwyr fynd. Ac os ydyn nhw'n cael eu dal yn smygu y tu allan i'r ysbyty yna dyle nhw wynebu dirwy."