Colli swyddi Môn: Ergyd i'r economi

Mae pryder y bydd hyd at 300 o swyddi'n cael eu colli yn ffatri 2 Sisters yn Llangefni

Mae academydd o Brifysgol Bangor wedi rhybuddio y bydd colli cannoedd o swyddi mewn ffatri brosesu cywion ieir yn Llangefni yn ergyd fawr i economi Ynys Môn.

Ar raglen materion cyfoes Manylu ar Radio Cymru mae Dr Alexandra Plows yn dweud y bydd hi'n anodd iawn i'r gweithwyr ganfod swyddi eraill os bydd cwmni 2 Sisters yn cael gwared ar shifft gyfan - bron i 300 o weithwyr.

"Da ni'n wynebu sefyllfa ddifrifol ers blynyddoedd. Mae 'na fwlch yn y farchnad lafur yn arbennig hefo cyflogwyr mawr," meddai.

"Mae gwaith Peboc wedi mynd ers tua 10 mlynedd, y lladd-dy yng Ngaerwen ac wrth gwrs Alwminiwm Môn. Does 'na ddim lot o gyflogwyr mawr ar yr ynys beth bynnag - a 'da ni wedi colli lot fawr ohonyn nhw."

Cyfnod ymgynghori

Mae'r cyfnod ymgynghori ar y diswyddiadau yn dod i ben ar 6 Ebrill ac er bod yr undebau a gwleidyddion lleol wedi bod yn cynnal cyfarfodydd rheolaidd â'r cwmni does dim arwydd bod tro pedol ar y gweill.

Mae Manylu yn deall fod y cwmni wedi rhoi sicrwydd fod 'na ddyfodol tymor hir i'r safle mewn cyfarfod yr wythnos ddiwethaf. Yn yr un cyfarfod roedd rhai yn codi cwestiynau am yr arian cyhoeddus mae 2 Sisters wedi ei gael gan Lywodraeth Cymru.

Gwrthod ymhelaethu am hynny wnaeth y cwmni pan wnaeth Manylu gysylltu â nhw gan ddweud y byddai'n amhriodol gwneud sylw cyn i'r cyfnod ymgynghori ddod i ben.

Doedd Llywodraeth Cymru ddim yn fodlon rhoi gwybodaeth chwaith gan ddweud fod y manylion yn gyfrinachol am resymau masnachol.

Alan Roberts a’i blant ieuengaf Elgan ac Enlli, a’i ferch hynaf Donna Roberts gyda’i merch Keira.

Colli gwaith

Ond yng nghanol yr holl drafod mae'r cyfan yn gwmwl dros fywydau degau o deuluoedd. Yn eu plith mae Alan Roberts o Langristiolus - tad i saith o blant sydd wedi gweithio yn y ffatri gywion ieir trwy gydol ei oes.

"Mi roedden ni yn reit shocked achos newydd fynd ar ddwy shifft oedden ni," meddai.

"Doedden ni ddim yn disgwyl y newyddion yma o gwbl - os unrhyw beth disgwyl i bethau wella nid gwaethygu oedden ni. Mae gen i lot o ffrindiau sy'n mynd i golli eu gwaith - ffrindiau sydd wedi bod hefo fi o'r dechrau bron."

A dydi'r rhagolygon i'r rhai allai golli eu gwaith ddim yn dda yn ôl Swyddog Undeb Unite, Paddy McNought.

"Da ni wedi amcangyfrif fod tua hanner y gweithwyr asiantaeth yn byw yn lleol felly 'da chi'n sôn am tua 200 o bobl leol yn colli eu gwaith," meddai.

"Does 'na ddim swyddi yng ngogledd orllewin Cymru ac i weithio yn y diwydiant cywion ieir mae'n siŵr mai Queensferry fyddai'r lle agosaf."

Bydd modd gwrando ar raglen Manylu ar BBC Radio Cymru am 12:30 ddydd Iau.