Toll Pont Hafren yn 'anghyfreithlon' ar ôl 2019, medd AC

Byddai'n anghyfreithlon i weinidogion San Steffan godi tâl i deithio dros Bont Hafren ar ôl 2019, medd AC UKIP.

Dywedodd Mark Reckless bod y gyfraith yn dweud y gall y tollau barhau dim ond nes bod £80m wedi cael ei gasglu ar ôl i'r pontydd ddychwelyd i berchnogaeth gyhoeddus.

Dylai Llywodraeth Cymru ystyried herio Llywodraeth San Steffan yn y llys pe bydden nhw'n parhau i gynnal y tollau, meddai.

Dywedodd Llywodraeth y DU, sy'n bwriadu cwtogi'r tollau, ei bod yn "benderfynol o wneud y penderfyniadau cywir ar gyfer dyfodol Prydain".

Gostwng i £3

Fe gyhoeddodd gweinidogion San Steffan gynlluniau'r wythnos diwethaf i leihau cost y tollau i £3 ar gyfer ceir a cherbydau bychan eraill.

Mae Llywodraeth Cymru a'r holl bleidiau eraill yn y Cynulliad o'r farn y dylai'r tollau gael eu diddymu.

Mae Llywodraeth y DU eisiau parhau i godi tâl am y pontydd i ariannu'r gwaith o'u cynnal a'u cadw, ac i ad-dalu dyled sy'n gysylltiedig â nhw, unwaith y byddan nhw'n dychwelyd i berchnogaeth gyhoeddus yn 2017/18.

"Byddai unrhyw gynllun codi tâl sy'n arwain at barhad toll yn anghyfreithlon," medd Mark Reckless

Dywedodd Mr Reckless, ar ôl i'r pontydd ddod yn ôl i'r sector gyhoeddus, bod Llywodraeth y DU yn gallu codi tâl i gasglu swm penodol yn unig - tua £80m.

Ychwanegodd bod hynny'n debygol o gael ei godi erbyn diwedd 2019.

"Oni bai bod Llywodraeth y DU yn pasio deddf seneddol newydd neu'n newid Deddf Pontydd Hafren, fy nadl i yw y byddai unrhyw gynllun codi tâl sy'n arwain at barhad toll yn anghyfreithlon," meddai.

"Yn y pen draw os dyw Llywodraeth y DU ddim yn parchu'r Cynulliad na'r ddadl gyfreithiol gryf sydd gennym ni, dylai Llywodraeth Cymru eu cymryd i'r llys."

Yn siambr y Senedd yn gynharach yn yr wythnos, fe gwestiynodd Mr Reckless hefyd sut y gallai'r tollau barhau yn ei leoliad presennol - yng Nghymru - am fod rheolau am godi tâl ar ffyrdd yn fater sydd wedi'i ddatganoli.

Mae Ken Skates yn cwestiynu rhesymeg Llywodraeth y DU i barhau â'r doll

Mae Ysgrifennydd Economi Cymru, Ken Skates wedi cytuno i gwrdd â Mr Reckless i drafod cyfreithlondeb y sefyllfa.

Dywedodd wrth ACau ei fod "wedi synnu" gan resymeg Llywodraeth y DU i barhau â'r doll gan fod dyled Pont Humber yn Sir Efrog wedi cael ei ddileu.

Dywedodd llefarydd ar ran Adran Drafnidiaeth Llywodraeth y DU: "Mae'r llywodraeth yn benderfynol o wneud y penderfyniadau cywir ar gyfer dyfodol Prydain a bydd gostwng y tollau ar Bontydd Hafren yn torri ar gostau busnesau, gan helpu i roi hwb i swyddi a masnach yng Nghymru ac ar draws y de-orllewin."