Dathlu gweithwyr anhygoel y Gwasanaeth Iechyd
- Cyhoeddwyd
Mae'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol yn 70 oed eleni ac mae BBC Cymru Fyw yn nodi'r achlysur trwy gyhoeddi casgliad o luniau sy'n dathlu'r llu o weithwyr anhygoel sydd wedi cynrychioli'r gwasanaeth ers ei sefydlu - o'r dyddiau cynnar hyd heddiw.
Os hoffech ychwanegu eich lluniau a'ch straeon chi o'r Gwasanaeth Iechyd, e-bostiwch cymrufyw@bbc.co.uk. Gallwch hefyd eu hanfon drwy Facebook BBC Cymru Fyw, dolen allanol neu drwy ddefnyddio'r hashnod #GIG70 mewn neges ar Twitter.
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Cyn yr NHS](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/70EA/production/_102260982_elinmeredith.jpg)
Cyn bodolaeth y Gwasanaeth Iechyd, dyma lun o ystafell lawdriniaeth ysbyty Sili ym Mro Morgannwg yn nechrau'r 1930au. Alice Stocker o'r Porth yn y Rhondda yw'r nyrs theatr ar y chwith yn ei hugeiniau cynnar - roedd wedi bod yn nyrsio ers pan oedd yn 16 oed.
Codwyd yr ysbyty i drin cleifion diciâu ac yn ddiweddarach bu'n trin milwyr oedd wedi eu hanafu yn yr Ail Ryfel Byd cyn dod yn ysbyty seiciatryddol dan ofal y Gwasanaeth Iechyd. Caeodd yn 1993 ac mae bellach yn fflatiau moethus o'r enw Hayes Point.
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Roedd Megan Williams, o Lanfarian, yn gweithio yn Ysbyty Guys yn Llundain pan ddaeth y Gwasanaeth Iechyd i fodolaeth ar y 5ed o Orffennaf 1948](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/10D2A/production/_102260986_d1581f4e-ecaf-46ec-9923-9149ae9f575a.jpg)
Roedd Megan Williams o Lanfarian, yn gweithio yn Ysbyty Guys yn Llundain pan ddaeth y Gwasanaeth Iechyd i fodolaeth ar y 5ed o Orffennaf 1948.
"...16 o flynyddoedd ges i yn gweithio i'r cyw-wasanaeth a gyda ni nawr yn dathlu ei ben-blwydd yn 70 mi rydw i yn edrych nôl gyda balchder a gwên ar fy wyneb ar yr alwedigaeth wnaeth e gynnig i mi," meddai Megan.
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Babi cyntaf Ysbyty Llandovery](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/BF0A/production/_102260984_babicyntafysbytyllandovery.jpg)
Diolch i Mary Johnson am y llun yma o'r babi cyntaf a anwyd yn Ysbyty Llanymddyfri
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Technegydd theatr Gwilym Jiones a theatre sister Madge Hinder tu allan i ysbyty'r War Memorial yn y Rhyl. 1950](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/549/cpsprodpb/97FA/production/_102260983_sistermargerywilliamsagwilymjonestechnegyddtheatr1950.jpg)
Technegydd theatr Gwilym Jones a nyrs theatr Madge Hinder tu allan i Ysbyty'r War Memorial yn y Rhyl yn 1950
Yn 12 oed bu'n rhaid i Margery Williams o Langwnnadl, Llŷn, adael yr ysgol i fynd i weini i Blas Talhenbont. Ers pan oedd yn blentyn roedd â'i bryd ar fod yn nyrs ond â hithau heb addysg uwchradd o gwbl, ni feddyliodd y byddai ganddi siawns o wireddu ei breuddwyd.
Ond daeth ei chyfle pan cafodd le ar gwrs hyfforddi nyrsus yn Ysbyty St. Catherine Penbedw ac yn 1946, cwblhaodd ei chwrs a chymhwyso yn S.R.N (state registered nurse). Arbenigai mewn gwaith theatr, yn cynorthwyo gyda thriniaethau llawfeddygol mewn ysbytai yn Lerpwl a'r cyffiniau ac yn ddiweddarach yn Ysbyty'r War Memorial yn y Rhyl ble y cyfarfu â'i gŵr Trefor Hinder pan oedd yntau'n glaf yno.
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Tripledi a anwyd o fewn 12 munud i'w gilydd ym Mangor yn 1954](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/D9CF/production/_102195755_d35c75f8-68fe-499a-8afd-3932a9198b39.jpg)
O mam bach! Cafodd y tripledi yma - merched i'r Parch K. J. Francis, Llanystumdwy, a'i wraig - eu geni o fewn 12 munud i'w gilydd yn Ysbyty Bangor yn 1954
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Canu'n iach. Dosbarth canu yn Ysbyty Orthopedig Gobowen, 1954](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/B51C/production/_102146364_gwersi_canu_gobowen_geoff_charles.jpg)
Canu'n iach. Dosbarth canu i blant yn Ysbyty Orthopedig Gobowen, 1954
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Ambiwlans Dolgellau](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/66FC/production/_102146362_gwasanaeth_ambiwlans_dolgellau_geoffcharles.jpg)
Aelodau o wasanaeth ambiwlans Dolgellau, 1953
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Nyrsys yn Ysbyty Treforys](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/E61A/production/_102260985_llunganmargaretreeshughes.jpg)
Diolch i Margaret Rhys-Hughes am y llun yma o nyrsus yn Ysbyty Treforys
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Merch sy'n derbyn triniaeth yn Ysbyty Orthopedig Gobowen yn bwydo oen swci.](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/1033C/production/_102146366_oen_ysbytygobowen_geoffcharles.jpg)
Cynnig cysur. Merch sy'n derbyn triniaeth yn Ysbyty Orthopedig Gobowen yn bwydo oen swci, 1954
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Dathlu priodas aur yn Ysbyty Gobowen, 1954](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/17042/production/_102147249_priodasaur_gobowen_geoff_charles.jpg)
Dathlu priodas aur gyda theulu a ffrindiau yn Ysbyty Gobowen, 1954
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Iris Williams yn defnyddio'r cyfrifiadur cyntaf i gyrraedd ward owain Glyndŵr, Aberystwyth](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/11C1E/production/_102243727_iriswilliamsyndefnyddio'rcyfrifiadurcyntafigyrraeddwardowainglyndwrbronglais.jpg)
Iris Williams yn defnyddio'r cyfrifiadur cyntaf i gyrraedd ward Owain Glyndŵr, Ysbyty Bronglais, Aberystwyth
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Iris Williams a'i chydweithwyr ar ward Owain Glyndwr, Ysbyty Bronglais](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/16A3E/production/_102243729_llunganiriswilliams4.jpg)
Iris Williams a'i chydweithwyr ar ward Owain Glyndwr, Ysbyty Bronglais
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Linda Jones](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/549/cpsprodpb/35A6/production/_102243731_llunganlindajones-.jpg)
Diolch i Linda Jones am rannu'r llun yma o Ysbyty Glangwili
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)
![Staff ward C2 yn Ysbyty Athrofaol Cymru, Caerdydd, yn 1994](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/976/cpsprodpb/1157/production/_102293440_lucy_davies.jpg)
Staff ward C2 yn Ysbyty Athrofaol Cymru, Caerdydd, yn 1994. Mae Lucy Davies, a rannodd y llun, yn y blaen ar y dde.
![line](https://ichef.bbci.co.uk/ace/standard/464/mcs/media/images/74982000/jpg/_74982321_line976.jpg)