'Figaniaid yn fygythiad i'r diwydiant ffermio'

Mae Gareth Wyn Jones yn meddwl bod rhai figaniaid yn camarwain y cyhoedd drwy gyhoeddi lluniau o anifeiliaid yn dioddef ar y we

Mae nifer o ffermwyr Cymreig yn poeni bod ymgyrchwyr figan yn defnyddio celwyddau i gamarwain y cyhoedd a phardduo eu diwydiant.

Dyna farn Gareth Wyn Jones, cyflwynydd a ffermwr mynydd o Lanfairfechan, sy'n ystyried figaniaeth eithafol yn fygythiad.

"Mae siopau cigyddion yn cael eu targedu; mae ffermwyr wedi cael death threats," meddai wrth raglen Manylu BBC Radio Cymru.

"Nid peth bach ydy hyn. Mae'n rhaid i ni gael balans.

"Ac mae'n rhaid i ni ddweud y gwir wrth y genhedlaeth nesa', fel eu bod nhw'n gallu gwneud penderfyniadau drostyn nhw'u hunain."

Figaniaeth ar dwf

Mae mwy o figaniaid nag erioed yng Nghymru, gyda 30,000 yn ymatal rhag bwyta cig, pysgod nac unrhyw gynnyrch anifeiliaid, yn ôl y Gymdeithas Figan.

Mae hynny bedair gwaith yn uwch na'r nifer yn 2014.

• 'Dyn llefrith' enwocaf Cymru?

• Cynnydd figaniaeth yn peri pryder i ffermwyr

Fe benderfynodd Dewi Erwan, myfyriwr ar ei flwyddyn olaf ym Mhrifysgol Durham, droi'n figan yn fuan ar ôl gadael adref.

"Pan es i i'r brifysgol roeddwn i'n ymwybodol bod nifer o'r problemau 'da ni'n wynebu oherwydd newid hinsawdd a cholli cynefin anifeiliaid yn deillio o'r ffaith bod 'na gymaint o bobl yn y byd, yn defnyddio cymaint o adnoddau," meddai.

"Roedd nifer o'r myfyrwyr wedi penderfynu bod yn llysieuwyr neu'n figaniaid, ac un o'u dadleuon yn erbyn bwyta cig oedd bod tyfu planhigion ar y cyfan yn ffordd fwy effeithlon o gynhyrchu bwyd.

"Mae rhyw draean o'r holl gnydau'r byd yn cael eu defnyddio i fwydo anifeiliaid, ond mae hynny'n golygu bod llai o dir ar gael ei dyfu bwyd ar gyfer pobl."

Y figan Dewi Erwan (chwith) yn derbyn moron o ardd Gareth Wyn Jones

Ond mae Mr Jones yn flin bod rhai figaniaid yn camarwain y cyhoedd drwy gyhoeddi lluniau o anifeiliaid yn dioddef ar y we.

Er nad yw'r Gymdeithas Figan yn cymeradwyo rhoi lluniau o anifeiliaid yn dioddef ar-lein, maen nhw'n annog mwy o bobol i droi'n figaniaid - cam y mae rhai'n poeni gallai achosi niwed i ffermwyr mynydd.

Amaethyddiaeth sy'n gyfrifol am 4% o gyflogaeth Cymru - cyfran uwch na gweddill Prydain.

Gwrandewch ar bennod 'Deiet Figan' o Manylu ar Radio Cymru am 12:30 ddydd Iau 21 Chwefror neu ar BBC Sounds.