Rhybudd menyw 22 oed fu mewn coma ar ôl dal Covid
- Cyhoeddwyd
Mae menyw 22 oed a gafodd ei rhoi mewn coma ar ôl dal Covid-19 wedi rhybuddio eraill pa mor ddifrifol y mae'r salwch yn gallu bod i bobl ifanc.
Collodd Ffion Barnett, o Rondda Cynon Taf, ei gwallt a bu'n rhaid iddi ailddysgu cerdded wedi iddi ddal y feirws fis Awst diwethaf.
Ar y pryd, roedd hi newydd dderbyn gwahoddiad i gael brechiad, a heb benderfynu eto beth roedd hi am ei wneud.
Mae hi'n erfyn ar bobl ifanc i ystyried yr holl wybodaeth o blaid ac yn erbyn cael brechiad cyn penderfynu beth sydd orau iddyn nhw.
Dywed Ffion ei bod yn "gogwyddo" tuag at gael y brechiad pan gafodd brawf Covid positif. "Roedd e jest yn amseru gwael," meddai.
'Mae'n eich dychryn'
Doedd ganddi ddim cyflyrau iechyd blaenorol ond o fewn dyddiau roedd hi'n cael trafferthion anadlu ac fe gafodd ei danfon i Ysbyty Brenhinol Morgannwg, Llantrisant.
"Mae'n eich dychryn," meddai. "Ry'ch chi'n meddwl bod chi'n mynd i farw pan ry'ch chi methu anadlu ac mae'r peiriannau o'ch cwmpas yn bipian."
Wedi cyfnod mewn uned gofal dwys, fe benderfynodd meddygon mai'r peth gorau oedd i'w rhoi mewn coma.
Dywed Ffion bod cyflymder ei chalon "yn rhy uchel - roedd o gwmpas 180 - ac roedd yna risg o ataliad".
Wedi pum niwrnod mewn coma bu'n rhaid iddi ailddysgu cerdded eto, ac roedd angen gofal arni ddydd a nos pan gafodd fynd adref at ei theulu i barhau gyda'i hadferiad.
"Roedd rhaid cael pobol yna i wneud bwyd i mi a phethau fel'na, felly roedd fy nheulu yn neud e mewn shifftiau.
"Fe gymrodd ryw fis a hanner i allu cerdded yn normal eto heb deimlo fel bod yna bwysau ar fy nghoesau, ac yn seicolegol fe wnes i ddechre teimlo'n well gyda chymorth ymgynghorwyr."
'Ddim yn beth braf i fynd drwyddo'
Dim ond yn ddiweddar y gwnaeth gwallt "hir, trwchus" Ffion ddechrau aildyfu'n iawn. Mae hi'n dal yn teimlo'n flinedig eithriadol a "dyw hynny ddim yn ymddangos yn gwella".
Mae hi nawr yn awyddus i godi ymwybyddiaeth ymhlith pobl ifanc pa mor ddifrifol y gall Covid-19 eu heffeithio.
"Mae pobol ifanc yn gallu dal e ond maen nhw'n gallu cael salwch eithaf difrifol," meddai.
"Er na wnaeth fy organau i fethu, doedd e ddim yn beth braf i fynd drwyddo a gobeithio gall pobl osgoi hynny trwy wisgo mygydau neu gael brechiad."
Erbyn hyn mae Ffion wedi cael ei brechu'n llawn ac mae hi wedi dychwelyd i'w gwaith, er bydd yn gryn amser cyn y bydd yn teimlo'n hollol iach.
"Yn amlwg, rwy'n fregus, rwy' wedi cael fy mrechu. Does dim byd arall mas yna i warchod eich hunain felly dyma'r unig ffordd rwy'n teimlo ychydig."
Ond er iddi gael gymaint o fraw ar ôl bod mor sâl, mae hi'n dal yn deall pam bod rhai pobl ifanc mor gyndyn o gael eu brechu.
Mae hi hefyd yn annog pobl i "edrych ar yr holl ffeithiau" ac osgoi rhagfarn yn sgil dylanwad o gyfeiriad "naill ochr y ddadl neu'r llall".
"Ro'n inna' ar y ffens pan wnes i ei ddal e... rwy'n meddwl bod pobl yn ofni cael y brechlyn ac yn ofni peidio cael y brechlyn.
"Rwy'n meddwl dylen nhw ystyried dwy ochr y ddadl a gwneud y dewis sydd orau iddyn nhw yn bersonol."
Pynciau cysylltiedig
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd31 Awst 2021
- Cyhoeddwyd30 Awst 2021
- Cyhoeddwyd1 Awst 2021