Ryseitiau garlleg gwyllt Rhian Cadwaladr
- Cyhoeddwyd
Os ydych chi wedi bod am dro ger coedwig yn ddiweddar ac wedi arogli garlleg yn yr aer yna mi fydd o'n siŵr o fod yn dod o'r garlleg gwyllt fydd yn tyfu ger llaw.
Mae'n blanhigyn hawdd i'w adnabod - yn bennaf oherwydd ei arogl, ond hefyd am ei ddail hir sy'n dod i bigyn, a'i glwstwr o flodau bach gwyn.
Mae'r cyfan o'r planhigyn y fwytadwy ond be' allwch chi wneud efo fo tybed? Dyma rai awgrymiadau blasus gan y cogydd Rhian Cadwaladr:
Pesto Cnau Ffrengig
Cynhwysion
25g cnau Ffrengig (walnuts)
40g dail garlleg gwyllt wedi eu golchi'n drwyadl
25g caws parmesan wedi gratio
3 llwy fawr o olew olewydd
Dull
• Rhowch y cyfan mewn prosesydd bwyd bach neu defnyddiwch bestl a morter a pwnio'n dda. Ychwanegwch yr olew ar ôl malu popeth yn fân
• Gallwch ei daenu drwy ddysgl o basta ar ben ei hun neu efo madarch a chyw iâr, neu unrhywbeth arall sydd at eich dant
Cawl garlleg gwyllt a chennin
Cynhwysion (digon i 4)
200g cennin (1 cenhinen fawr) wedi ei olchi a'i dorri'n cylchoedd tenau
50g dail garlleg gwyllt wedi ei olchi'n drwyadl a'i dorri'n ddarnau
1 daten ganolig wedi ei phlicio a'i thorri'n giwbiau bach
1 llwy fwrdd o olew neu lwmp o fenyn
800ml stoc
Halen a phupur
Blodau garlleg gwyllt i addurno
Dull
• Toddwch y menyn neu cynheswch yr olew mewn sosban fawr
• Ychwanegwch y cennin a'r tatws. Rhowch gaead ar y sosban a throi y gwres i lawr a choginiwch nes fod y cennin wedi meddalu. Cadwch lygaid manwl arno a'i droi bob hyn a hyn rhag i'r tatws lynu i waelod y sosban
• Ychwanegwch y stoc a choginiwch am oddeutu deg munud nes fod y tatws wedi meddalu
• Ychwanegwch y dail garlleg a choginwich am ddau funud arall nes fod y dail wedi gwywo
• Blitswch y cyfan gyda blendar
• Ychwanegwch halen a phupur at eich dant
• Addurnwch gyda blodau garlleg gwyllt
Risotto madarch a garlleg gwyllt
Cynhwysion (digon i 2 blatiad mawr neu 4 bach)
30g madarch wedi sychu
1 nionyn bach wedi ei falu'n fân
1 llwy fwrdd o olew
100g madarch
150 reis risotto (arborio)
800ml stoc
60g dail garlleg gwyllt wedi eu golchi'n drwyadl a'u torri'n ddarnau
Crafiadau o gaws parmesan
Blodau garlleg gwyllt i addurno
Dull
• Rhowch y madarch wedi sychu mewn 300ml o ddŵr berw a'i adael am 30 munud
• Rhowch lwyaid fawr o olew mewn padell fawr (neu sosban) a ffrio'r nionyn ynddo dros wres cymhedrol nes ei fod wedi dechrau meddalu
• Gwasgwch y dŵr o'r madarch sych ac ychwanegu'r dŵr at yr 800ml o stoc mewn sosban. Dewch â foi'r berw a'i adael i ffrwtian ar wres isel
• Ychwanegwch y madarch ffres a sych at y nionod a'u coginio nes fod popeth wedi coginio
• Trowch y gwres i lawr ac ychwanegwch y reis. Coginiwch am ryw funud neu ddau nes bod y reis wedi amsugno unrhyw olew fydd ar ôl
• Fesul llond llwy fawr, a gan ei droi yn gyson, rhowch y stoc yn y risotto nes fod y reis wedi coginio al dente - hynny yw dal efo ychydig o frath iddo fo a ddim yn slwtsh. Dylai y risotto fod yn hufenog a reit wlyb
• Ychwanegwch y dail garlleg gwyllt a throi y risotto nes fod y dail wedi gwywo
• Ychwanegwch bupur a halen yn ôl eich dant
• Rhowch y crafiadau o barmesan dros y risotto
• Tasgwch flodau y garlleg gwyllt dros y cyfan
Menyn garlleg gwyllt
Os oes ganddoch chi dwmpath o ddail ar ôl dyma ffordd dda o'i rewi
Cynhwysion
250 menyn hallt wedi ei feddalu
30g dail garlleg gwyllt wedi eu golchi'n drwyadl a'u torri'n fân
Dull
• Mewn powlen fawr pwniwch y dail garlleg i fewn i'r menyn efo cefn llwy
• Rhowch haen o bapur pobi ar y bwrdd
• Rholiwch y menyn yn siap sosej mawr a'i osod ar y papur
• Lapiwch y papur o'i amgylch yn dynn gan droelli y ddau ben (gallwch ddefnyddio 2 haen o gling film os nad oes ganddoch chi bapur pobi)
• Rhowch o yn y rhewgell a thorri darnau ohono fel y bo'r angen. (Mi fydda i yn ei gadw mewn bag rhewgell)
• Mae'n hyfryd efo tatws newydd neu stêc
Ambell syniad arall...
• Cymysgwch ddail garlleg gwyllt drwy ŵy wedi ei sgramblo
• Defnyddiwch y dail ifanc a'r blodau mewn salad
• Rhowch y dail mewn saws chimichurri
• Cymysgwch y dail wedi eu malu'n fân efo caws meddal, rhowch hollt mewn brêst cyw iâr a'i lenwi efo'r caws. Lapiwch y cyw iâr mewn ham Parma neu gig moch a'i goginio mewn popty cymedrol am tua 25 munud nes fod y cyw iâr yn barod
Ewch i gael blas ar: