Rhybudd olew palmwydd i berchnogion cŵn Sir Benfro

Nellie gyda'i pherchennog Lucy Beswick

Mae perchnogion cŵn yn Sir Benfro yn cael eu hannog i fod yn wyliadwrus ar ôl i ddafnau o olew palmwydd gael eu golchi i lannau traethau'r sir dros y penwythnos.

Mae yna adroddiadau bod olew palmwydd wedi ei ddarganfod ym Marloes, a hynny ar ôl i gi bach tair oed farw ar ôl bwyta olew palmwydd yn Niwgwl fis diwethaf.

Fe gafodd Nellie, oedd yn groesiad rhwng Pwdl Maltaidd a Daeargi Efrog ei tharo yn wael ar ôl bwyta sylwedd du ar y traeth.

Mae perchennog Nellie, Lucy Beswick o Hertfordshire, wedi disgrifio'r profiad o golli ei chi fel "ergyd enfawr" iddi hi a'r teulu.

Fe rybuddiodd Cyngor Sir Penfro ymwelwyr â'r arfordir i fod "yn wyliadwrus am y potensial bod olew palmwydd yn golchi i'r lan".

'Roedd hi'n meddwl y byd i ni'

Fe wnaeth Lucy ymweld â Sir Benfro ddiweddd mis Mai i weld ei chwaer, ac fe benderfynodd fynd â Nellie am dro ar hyd traeth Niwgwl.

"Roedden ni yn cerdded ar hyd y lan ac fe sylwodd Nellie ar wrthrych du crwn oedd yn edrych fel crestog.

"Roedd e'n dywyll, a thua maint darn hanner can ceiniog, ac roedd tri neu bedwar ohonyn nhw.

"Fe wnaeth hi arogli fe ac yna bwyta un. Roeddwn i yn ceisio tynnu'r peth o'i cheg hi."

Tua saith awr awr yn ddiweddarach, fe ddechreuodd Nellie ymddwyn fel petai'n gysglyd.

Bu farw Nellie fis diwethaf

Roedd ei pherchennog yn meddwl efallai ei bod hi'n dioddef gydag aflwydd ar ei phancreas unwaith eto, ond dros y dyddiau nesaf fe waethygodd ei chyflwr.

Cafodd ei rhoi ar hylif trwy ganiwla, ond fe ddechreuodd gael ffitiau. Fe aeth i goma a bu'n rhaid i Lucy wneud y penderfyniad anodd i ddiffodd ei pheiriant cynnal bywyd ar 5 Mehefin.

Ar ôl trafod gyda'i milfeddyg, mae Lucy yn meddwl bod Nellie wedi bwyta gwenwyn ar y traeth oedd wedi ei amgylchynu gan olew palmwydd.

"Roedd hi'n dair oed ac roedd hi'n meddwl y byd i ni. Mae hyn wedi bod yn ofnadwy.

"Fe gafodd ei phrynu yn ystod y cyfnod clo am ei bod ni wedi colli ci arall i gansyr. Pan ddigwyddodd hyn, fe gafodd effaith enfawr ar y teulu."

Fe gafodd olew palmwydd ei olchi i lannau traethau'r sir yn 2020

Y gred yw bod dafnau o olew palmwydd yn ymddangos ar draethau am fod llongau yn golchi eu tanciau balast allan ar y môr.

Mae unrhyw wastraff o'r tanciau yn cael ei ollwng wedi ei orchuddio gyda haenen o olew palmwydd.

Mae'r dafnau hyn wedyn yn cael eu cario gan y llanw i'r traethau.

Mae dros 50,000 o bobl wedi arwyddo deiseb a sefydlwyd gan Lucy yn galw am wahardd yr arferiad.

Dywedodd: "Pa niwed mae hyn yn gwneud i'n cefnforoedd? Mae'n warthus! Mae'n gwneud niwed i fywyd y môr ac i anifeiliaid ar y tir."

Cyngor i'r cyhoedd

Fis diwethaf, fe gyhoeddodd Cyngor Sir Penfro rybudd i bobl fod yn wyliawrus am y potensial y gallai olew palmwydd ymddangos ar lannau'r sir.

Mae olew palmwydd yn ymddangos fel arfer ar ffurf blociau meddal tywyll, melyn neu gwyn, ac mae'n aroglu yn debyg i ddisel.

Mae ymwelwyr yn cael eu hannog i gadw cŵn ar dennyn ac i gadw draw o'r blociau meddal hyn.

Fe ddylai unrhyw un sydd yn gweld y blociau gysylltu gyda Chyngor Sir Penfro.