Faint o wleidyddion sydd gan Gymru o'i gymharu â gwledydd eraill?
- Cyhoeddwyd
'Mae ‘na ormod o wleidyddion'… dyna gyhuddiad sy’n cael ei wneud gan rai pobl o bryd i’w gilydd ynglŷn â'r strwythurau llywodraethol yng Nghymru.
Mae cynlluniau i ehangu Senedd Cymru o 60 aelod i 96 wedi eu pasio, gyda’r bwriad o leihau baich gwaith yr aelodau, cynyddu atebolrwydd y llywodraeth a chryfhau y gyfundrefn ddemocrataidd.
Ond gyda’r newidiadau yma, a fydd gan Gymru fwy neu lai o wleidyddion o'i gymharu â deddfwriaethau eraill ym Mhrydain, Ewrop a thu hwnt?
Yn ôl ystadegau gwefan ukpopulation.org, mae'n cael ei amcangyfrif y bydd 3,308,000 o bobl yn byw yng Nghymru ar 1 Gorffennaf eleni.
Felly, dyma gymariaethau â chyrff deddfwriaethol eraill sydd â phoblogaethau tebyg i Gymru.
Mae’n werth nodi bod gan Yr Alban a Gogledd Iwerddon, fel Cymru wrth gwrs, Aelodau yn Senedd San Steffan â chynrychiolaeth yn Nhŷ’r Arglwyddi hefyd.
Er mwyn gosod y cymariaethau yn ei gyd-destun mae rhai o'r enghreifftiau yma yn genhedloedd sydd ddim yn annibynnol, ac eraill yn wladwriaethau annibynnol.
Mae'n bwysig nodi mai cymariaethau ar ran poblogaeth gyfan yw rhain hefyd, nid nifer etholwyr sy'n gymwys i bleidleisio.
Cymru
Poblogaeth: 3,308,000
Cynlluniau newydd ar gyfer Senedd Cymru: 96 aelod
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 34,458
Cynrychiolaeth Senedd San Steffan presennol: 40 aelod (75,200 o ddinasyddion i bob aelod)
Cynrychiolaeth Senedd San Steffan, cynlluniau newydd 2024: 32 aelod (94,000 o ddinasyddion i bob aelod)
Y Siambr yn Holyrood, Caeredin
Yr Alban
Poblogaeth: 5,580,000
Senedd Yr Alban: 129 aelod (43,255 o ddinasyddion i bob aelod)
Senedd San Steffan: 59 aelod (94,576 o ddinasyddion i bob aelod)
Cartref Cynulliad Gogledd Iwerddon yn Stormont, dwyrain Belfast
Gogledd Iwerddon
Poblogaeth: 1,941,000
Cynulliad Gogledd Iwerddon: 90 aelod (21,566 o ddinasyddion i bob aelod)
Senedd San Steffan: 18 aelod (107,837 o ddinasyddion i bob aelod)
Siambr Senedd Gwlad y Basg yn Vitoria-Gasteiz
Gwlad y Basg
Poblogaeth Cymuned Ymreolaethol Gwlad y Basg: 2,227,581
Enw'r senedd: Eusko Legebiltzarra / Senedd Gwlad y Basg
Aelodau: 75
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 29,701
Mae'r dair dalaith sy'n ffurfio Cymuned Ymreolaethol Gwlad y Basg hefyd yn anfon 18 Aelod Seneddol i'r Congreso de los Diputados (Tŷ Cyffredin Sbaen) ym Madrid: Álava (4) Gipuzkoa (6) Biscay (8).
Adeilad Maximilianeum, Munich
Bavaria
Poblogaeth: 13,700,000
Enw'r senedd: Bayerischer Landtag / Senedd Talaith Bavaria
Aelodau: 203
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 67,488
Mae gan y Bundestag (Senedd Yr Almaen) 734 o aelodau, gyda 47 etholaeth yn Bavaria. Mae'r dalaith hefyd yn anfon aelodau i'r senedd drwy ddefnyddio dull D'Hondt, system ethol gynrychioladol, yn debyg i Senedd Cymru.
Adeiladau Senedd Gorllewin Awstralia yn Perth
Gorllewin Awstralia
Poblogaeth: 2,910,000
Enw'r senedd: Parliament of Western Australia / Senedd Gorllewin Australia
Aelodau: 95 (59 yn y Cynulliad a 36 yn y Cyngor)
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 30,632
Mae Gorllewin Awstralia hefyd yn anfon aelodau seneddol (16/151) a seneddwyr (12/76) i senedd genedlaethol Awstralia.
Adeiladau'r senedd ar Rue des Parlementaires, Québec
Quebéc
Poblogaeth: 8,750,000
Enw'r senedd: Assemblée nationale du Québec / Cynulliad Cenedlaethol Quebéc
Aelodau: 125
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 70,000
Yn y Senedd Cenedlaethol yn Ottawa mae gan Quebéc 24 o Seneddwyr allan o125, a 78 Aelod Seneddol o'r 338 yn Nhŷ'r Cyffredin.
Tu fewn i Chambre des Députés, Senedd Lwcsembwrg
Lwcsembwrg
Poblogaeth: 662,000
Enw'r senedd: Hôtel de la Chambre des Députés / Neuadd Siambr y Dirpwyon
Aelodau: 60
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 11,033
Eisteddfodd Senedd Latfia am y tro cyntaf ym mis Tachwedd 1922
Latfia
Poblogaeth: 1,815,000
Enw'r senedd: Latvijas Republikas Saeima / Senedd Genedlaethol Gweriniaeth Latfia
Aelodau: 100
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 18,150
Senedd Seland Newydd oedd y cyntaf yn y byd i roi'r bleidlais i fenywod, yn 1893
Seland Newydd
Poblogaeth: 5,263,000
Enw'r senedd: Pāremata Aotearoa / Senedd Seland Newydd
Aelodau: 123
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 42,789
Y Palas Seneddol, Zagreb
Croatia
Poblogaeth: 3,990,000
Enw'r senedd: Hrvatski sabor / Senedd Croatia
Aelodau: 151
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 26,424
Senedd Lithwania yn y brifddinas, Vilnius
Lithwania
Poblogaeth: 2,696,000
Enw'r senedd: Lietuvos Respublikos Seimas / Senedd Genedlaethol Gweriniaeth Lithwania
Aelodau: 141
Nifer y dinasyddion i bob aelod: 19,121