'Fe allai ffermwyr brotestio eto os na fydd newid'

Roedd tua 200 o bobl mewn cyfarfod cyhoeddus ar faes y Sioe Fawr nos Lun

Mae ymgyrchwyr sy'n gwrthwynebu cynlluniau amaeth dadleuol yn dweud eu bod yn barod i ystyried protestio eto os na fydd Llywodraeth Cymru yn gwrando ar eu pryderon.

Roedd tua 200 o bobl mewn cyfarfod cyhoeddus arbennig ar faes y Sioe Frenhinol yn Llanelwedd nos Lun i drafod eu pryderon ac i alw am fwy o eglurder.

Fe gafodd y cyfarfod ei drefnu gan y mudiad Digon yw Digon i drafod y datblygiadau diweddaraf yn ymwneud â pholisïau'r llywodraeth.

Ac er bod yna groeso i'r ffaith na fydd y Cynllun Ffermio Cynaliadwy yn cael ei gyflwyno tan 2026, mae cynrychiolwyr y mudiad yn dweud bod angen gweld "newidiadau ar lawr gwlad" i'w bodloni bod y llywodraeth yn ystyried eu pryderon o ddifrif.

Dywedodd Llywodraeth Cymru fod yr Ysgrifennydd Materion Gwledig Huw Irranca-Davies wedi cynnal cyfarfod preifat gyda chynrychiolwyr o Digon yw Digon ar faes y Sioe Frenhinol ddydd Sul.

Ychwanegwyd ei fod wedi mynegi ei sicrwydd ar gyfer y sector i'r grŵp ymgyrchu.

Mae'r pwysau'n parhau ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno newidiadau, medd Hefin Jones o'r grŵp ymgyrchu Digon yw Digon

Fe gafodd y cynllun dadleuol ei oedi ym mis Mai gan Mr Irranca-Davies - penderfyniad sy'n golygu y bydd ffermwyr yn parhau i dderbyn eu prif gymhorthdal arferol drwy 2025.

Dywedodd Hefin Jones o'r grŵp Digon yw Digon bod yna "sicrwydd bod ysgrifennydd y cabinet yn gwrando" ar bryderon amaethwyr a bod y trafodethau ers y cyhoeddiad yn "ddiddorol".

Ond fe rybuddiodd bod "pwysa' yn dal i fod ar y llywodraeth i roi sicrwydd, i ddod â newidiade".

Ychwanegodd: "Os na welwn ni newidiade, os na fydd y gweithredoedd yn Llywodraeth Cymru yn troi yn newidiade ar lawr gwlad, wedyn mae arna'i ofn falle bydd 'na barodrwydd i ymgyrchu 'to."

Arweinwyr amaeth yn annerch y dorf yn ystod y cyfarfod cyhoeddus

Dywedodd un o drefnwyr eraill y cyfarfod, Aled Rees mai'r pwrpas oedd rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf o ran "ble ry'n ni arni" ers cyhoeddiad y llywodraeth a ddaeth wedi sawl protest ar draws Cymru.

Awgrymodd bod y newidiadau hyd yn hyn heb fod yn ddigon "i wneud unrhyw wahaniaeth mawr i'r polisi a bod ni ddim rili wedi symud ymlaen gym'int â 'ny".

'Protestio yn arwain at newid'

Credai Elgan Thomas bod dal 'lot i 'wneud 'to'

Yn gynharach brynhawn Llun, roedd pryder ymysg ffermwyr dal ynghylch faint o gefnogaeth sydd ar gael i'r sector.

Yn y sied wartheg, dywedodd Elgan Thomas o Lanelli: "Ma’ lot o'n ni wedi croesawu'r newyddion bod yr SFS wedi cael ei pusho ‘mlaen tamaid bach, i ail-edrych i weld os oes modd gwella fe, neu newid e'n gyfan gwbl.

"Fi'n credu bod bach o newidiadau wedi bod ynglŷn â difa gwartheg ar y fferm, so ma' hwnna'n newyddion ni'n croesawu ‘fyd, ond 'ma lot i wneud 'to."

Wrth gyfeirio at yr Ysgrifennydd Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig, Huw Irranca-Davies, dywedodd: "Mae e'n bendant wedi gwrando fwy na Leslie Griffiths oedd cyn e."

Mae Angharad Thomas eisiau i ffermwyr gael y cyfle i gymryd rhan mewn trafodaethau

Cytuno bod ffordd bell i fynd wnaeth Angharad Thomas, sy'n ffermio bîff a defaid yn Dryslwyn hefyd.

"Fi'n gwybod ar y funud ma' gymaint o round-tables a phethau yn digwydd lle mae trafodaethau yn digwydd," meddai.

"Ond fi’n credu bod dal lle i drafod gyda ffermwyr ar lawr gwlad - 'na le yn aml gewch chi lot o'r atebion.

"Ma' sawl peth falle bydde'n gweithio yn scientifically ond o ran beth sy'n mynd i weithio ar bob ffarm, mae’n hollol wahanol.

"Os feddyliwch chi am yr ardaloedd, does dim un method yn mynd i allu gweithio i bopeth."

Mae Angharad Thomas o Landeilo yn meddwl mai protestio yw'r ffordd i gael pobl i wrando ar ffermwyr

Er mai cyfarfod cyhoeddus ac nid protest a gafodd ei drefnu ar faes y sioe nos Lun, yn ôl y trefnwyr, mae rhai'n teimlo mai protestio sy'n arwain at newid.

Dywedodd Angharad Thomas o Landeilo: "Fi'n credu mae'r Ffrengig yn gwybod yn iawn beth maen nhw'n 'neud.

"Ma' nhw'n protestio ac mae pobl yn gwrando.

"Mae'n drist bod ffermwyr yn gorfod 'neud e ond fi yn meddwl bod nhw yn gwrando i bobl pan maen nhw yn protestio."

Credai Sian Elin Davies fydd ffermwyr yn mynd mor bell ag sydd rhaid dros eu hachos

Ategodd Sian Elin Davies, sy'n ffermio yn Llanymddyfri: "Beth ni'n gallu 'neud yw tyfu bwyd.

"Ni'n gallu cynhyrchu bwyd i'r safon gorau.

"Os nagyn nhw’n dechrau supporto ni man hyn, s'dim gobaith gyda ni.

"Ma' rhaid i nhw ddechrau gwrando ar farmers ac os nad y'n nhw yn, alla'i ddweud hyn - fi'n credu bydd y farmer yn mynd ag e mor bell â mae'n rhaid."