Beth ddatgelwyd gan un o'r hafau poethaf ar gofnod?

  • Cyhoeddwyd
GoginanFfynhonnell y llun, Hawlfraint y Goron:
Disgrifiad o’r llun,

Mae'r ddau gylch amlwg o amgylch beddrod o'r Oes Efydd yn dystiolaeth newydd sydd wedi dod i'r golwg yn Goginan, Ceredigion, credir ei fod hefyd wedi ei ddefnyddio ar gyfer claddedigaethau canoloesol.

Yn ôl y Swyddfa Dywydd roedd haf 2018 ymysg y poethaf sydd wedi ei gofnodi yn y DU ers dechrau cadw cofnodion yn 1910.

Fe gyrhaeddodd y tymheredd lefelau tebyg i 1976, 2003 a 2006, sef y poethaf ar gofnod yn ôl meterolegwyr.

Fe wnaeth y tir sych a'r gostyngiad mewn lefelau dŵr ddatgelu rhai arwyddion o'r gorffennol wrth i ddŵr cronfeydd fel Tryweryn a Brianne ostwng ac olion cnydau ymddangos yn y tirwedd.

Mae Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru, dolen allanol wedi bod yn hedfan dros Gymru i gofnodi olion archaeolegol sydd wedi dod i'r golwg mewn marciau neu batrymau yn y cnydau.

Ffynhonnell y llun, Hawlfraint y Goron
Disgrifiad o’r llun,

Marciau cnydau'n dangos darn mawr o dir wedi ei amgáu yn y cynoesau gyda siâp aneglur seiliau yr hyn sy'n edrych fel fila Rhufeinig ym Mro Morgannwg.

Mae'r olion yn ymddangos am fod planhigion sy'n tyfu mewn hen ffosydd neu gafnau yn tyfu'n well a mwy trwchus nac ar dir â phridd mwy bas.

Ffynhonnell y llun, Hawlfraint y Goron CBHC
Disgrifiad o’r llun,

Fferm o'r Oes Haearn ger Hendy-gwyn, Sir Gâr.

Ffynhonnell y llun, Hawlfraint y Goron
Disgrifiad o’r llun,

Marciau cnydau'n dangos mynwent fawr o'r Oes Efydd ym Mhenrhyn Llŷn.

Ffynhonnell y llun, Hawlfraint y Goron CBHC
Disgrifiad o’r llun,

Olion adeiladau caer Rufeinig Caerhun yn dangos yn y tir sych yn Nyffryn Conwy.

Er na ostyngodd y dŵr mewn cronfeydd i lefelau sydd wedi eu gweld mewn blynyddoedd blaenorol, roedd 'na olion o'r aelwydydd a'r cymunedau oedd wedi byw unwaith yn y cymoedd a foddwyd.

Ffynhonnell y llun, Sarah Jones
Disgrifiad o’r llun,

Ffermdy'n dod i'r golwg wrth i Lyn Brianne sychu.

Ffynhonnell y llun, Mabon ap Gwynfor
Disgrifiad o’r llun,

Daeth plac a osodwyd yn ystod sychder 1986 i ddangos lleoliad ffermdy'r Garnedd Lwyd yng Nghapel Celyn i'r golwg eto yn haf 2018.

Hefyd o ddiddordeb:

Ffynhonnell y llun, Mabon ap Gwynfor
Disgrifiad o’r llun,

Wal gerrig yn Llyn Celyn a thŵr cronfa Tryweryn yn y pellter.

Ffynhonnell y llun, Clive Williams
Disgrifiad o’r llun,

Siâp y cwm yn dod i'r golwg yng nghronfa Carreg-ddu, Cwm Elan.

Ffynhonnell y llun, Iestyn Hughes
Disgrifiad o’r llun,

Gwely afon Tywi yn dod i'r golwg ger cronfa ddŵr Llyn Brianne, Sir Gaerfyrddin.

Fe wnaeth y tywydd a'r tir sych hefyd arwain at danau mawr ar fynyddoedd y de a'r gogledd gan ddifetha'r tirwedd a'r pethau sy'n byw arno.

Ffynhonnell y llun, Ryan Evans
Disgrifiad o’r llun,

Sut mae'r tir yn cael ei ddifetha gan danau mynydd fel y tân ar Fynydd Maerdy ddiwedd Mehefin...

Ffynhonnell y llun, Ryan Evans
Disgrifiad o’r llun,

...a'r bywyd gwyllt sy'n dioddef yn y tanau

Felly, wrth inni ffarwelio â haf braf 2018, a gan gofio'r eira gafon ni ddechrau'r flwyddyn, edrychwn ymlaen i weld beth fydd gan y gaeaf i'w gynnig inni eleni!