'Gwerthwch fferm er budd y gymuned, nid am y pris uchaf'

Mae'r fferm uwchben Solfach ac mae'n bosib gweld yr arfordir o'r safle

Mae ymgyrchwyr sy'n gobeithio prynu fferm hynafol gan Gyngor Sir Penfro er mwyn sefydlu menter gymunedol yn galw ar yr awdurdod i werthu'r eiddo er lles y gymuned, yn hytrach na sicrhau'r pris gorau.

Mae'n rhaid i'r ymgyrchwyr ac unrhyw un arall sydd â diddordeb yn Fferm Trecadwgan gyflwyno cynigion i'r cyngor erbyn 1 Tachwedd.

Yn ôl Cymdeithas Trecadwgan mae'r cyngor, "yn anesboniadwy", yn eu gorfodi "i gystadlu yn erbyn datblygwyr preifat", heb gymryd i ystyriaeth "gwerth cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd" eu cais nhw.

Dywedodd y cyngor eu bod "wedi derbyn sawl un yn dangos diddordeb gan brynwyr posib sydd wedi cynnig nifer o syniadau ynglŷn â defnydd y lle".

Mae'r rhain yn cynnwys "cadw'r lleoliad fel fferm fechan, cynnal digwyddiadau twristiaeth ac un sydd â syniadau tebyg iawn i gynllun grŵp achub Trecadwgan".

'Cyfle unwaith mewn oes'

Roedd bwriad i werthu'r ffermdy, syn dyddio 'nôl i'r 15fed ganrif, mewn arwerthiant ym mis Mehefin, gydag amcan bris o £450,000.

Cytunodd y cyngor i ohirio'r gwerthiant a rhoi mwy o amser i'r grŵp ymgyrchu godi arian a chreu cynllun busnes, gan ddatgan bwriad o hyd i dderbyn y cynnig uchaf "boed hynny gan y grŵp neu beidio".

Dywed y grŵp bod yna "gyfle unwaith mewn oes" i sefydlu menter a fyddai'n "cyfrannu at hyfforddi'r genhedlaeth nesaf o ffermwyr" a chynhyrchu bara a llysiau ar gyfer pobl leol.

Manylion yr eiddo ar wefan Cyngor Sir Penfro

Mae atodiad i Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 a ddaeth i rym yng Nghymru yn 2003 yn gwneud hi'n bosib i awdurdodau lleol werthu eiddo am lai na'r pris uchaf posib dan amgylchiadau arbennig heb orfod gofyn am sêl bendith gan y Cynulliad.

Mae gofyn i'r gwerthiant gyfrannu at wella neu hybu lles economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol ardal a'i phoblogaeth, ac i'r gwahaniaeth rhwng y pris posib a'r pris a gytunwyd arno fod yn llai na £2m.

Ond mewn llythyrau at gynghorwyr sir ac Aelodau Cynulliad, mae Cymdeithas Trecadwgan yn dweud ei fod wedi methu â newid safbwynt "disymud" ac "annerbyniol" y cyngor.

Maen nhw hefyd yn cyhuddo'r cyngor o wrthod cydweithio â nhw, gan roi gwybodaeth "wael, hwyr, anghywir, ac mewn rhai achosion, dim ateb o gwbl".

Mae'r fferm yn wag ers mis Mawrth

Dywedodd Rupert Dunn o Gymdeithas Trecadwgan, sydd nawr yn gofyn am gyfarfod gyda phennaeth y cyngor: "Rydym wedi rhoi ein holl galon ac enaid i'r cynllun busnes i sicrhau benthyciad banc.

"Mae pob agwedd o'r cynllun yn adlewyrchu dyheadau'r gymuned.

"Mae hefyd yn siomedig bod dim newid i benderfyniad y cyngor i werthu Trecadwgan i'r cynigiwr uchaf er bod ein cynlluniau'n cynnwys arbedion costau i wasanaethau cyhoeddus Sir Benfro."

'Balans cywir'

Mae cyfarwyddwr adnoddau cymunedol y cyngor, Steven Jones yn gwadu cyhuddiadau o ddiffyg cydweithio a chyfathrebu gwael, gan ddweud ei fod wedi mynnu manylion llawn gan y gymdeithas "oherwydd difrifoldeb y gŵyn" pan ddaeth cynnwys y llythyrau i'w sylw.

Mae'r cyngor hefyd yn dweud nad ydyn nhw wedi dderbyn unrhyw gynllun ar gyfer yr adeilad na chynllun arbed costau gwasanaethau cyhoeddus yn Sir Benfro gan y grŵp, na dderbyn manylion ar sut i gyflawni hynny.

Dywedodd Bob Kilmister, sy'n gyfrifol am gyllid ar gabinet Cyngor Sir Penfro nad datblygwyr preifat, o reidrwydd, fydd yn prynu'r fferm yn y pen draw, a bod asiantaeth ar ran y cyngor wedi derbyn nifer o gynigion o ddiddordeb.

Mae'r prynwyr posib, meddai, wedi awgrymu nifer o syniadau posib, gan gynnwys cadw'r eiddo fel tyddyn, gweithgareddau twristiaeth ar raddfa fach, ac un cynnig "debyg" i un Cymdeithas Trecadwgan.

"Mae'r cyngor yn cydnabod bod diddordeb mawr yn Fferm Trecadwgan" meddai.

"Ein nod yw cael y balans cywir rhwng uchelgais y grŵp cymunedol a budd y cyhoedd ehangach fydd yn cyd-fynd gyda Deddf Llywodraeth Leol."