Plaid Cymru'n awgrymu trawsnewid trethi pe bai mewn pŵer

Dywedodd Adam Price fod angen i'r blaid "fod yn fwy creadigol" ar drethi

Byddai Plaid Cymru yn ystyried cael gwared ar dreth cyngor a chyfraddau busnes pe bai'n ffurfio Llywodraeth Cymru yn 2021, yn ôl eu harweinydd.

Dywedodd Adam Price y byddai cyflwyno treth newydd ar eiddo yn eu lle yn gallu ariannu toriad o 3c i dreth incwm a darparu £300m yn ychwanegol ar gyfer addysg.

Mewn araith yn Llanelli yn ddiweddarach ddydd Iau bydd yn dweud bod angen i Gymru fuddsoddi mwy mewn addysg.

Mae Mr Price yn ceisio dangos fod gan Blaid Cymru syniadau arloesol wrth i etholiad nesa'r Cynulliad yn 2021 nesáu.

Ar hyn o bryd mae gan y blaid 10 sedd yn y Cynulliad - yr un nifer â'r Ceidwadwyr a 19 yn llai na Llafur.

Yn ôl Canolfan Llywodraethiant Cymru mae Cymru'n gwneud £1.4bn y flwyddyn o dreth cyngor ac £1.1bn o gyfraddau busnes.

'Mwy creadigol'

Mae Mr Price yn credu y byddai cynyddu treth incwm yn atal busnesau a gweithwyr rhag sefydlu eu hunain yng Nghymru.

Yn ei araith yn ddiweddarach bydd Mr Price yn dweud: "Byddai £300m yn gynnydd o tua 10% yn y gyllideb addysg, fyddai'n sylweddol - a byddai cynnydd o 1c yn nhreth incwm yn cyflawni hynny.

"Ond yna, pam fyddech chi'n gweithio neu'n sefydlu busnes yng Nghaerdydd pan rydych chi'n gallu gwneud hynny ym Mryste a thalu llai o dreth?

"Felly mae'n rhaid i ni fod yn fwy creadigol.

"Fe allwn ni, er enghraifft, gael gwared ar gyfraddau busnes a threth cyngor - dwy dreth annheg sydd wedi'u dylunio'n wael - a chael treth eiddo newydd i gymryd eu lle."