£35m i helpu adferiad busnesau bach wedi Covid

arianPA

Bydd busnesau bach yn gallu gwneud cais o gronfa gwerth £35m gan Lywodraeth Cymru i'w helpu i dyfu ar ôl y pandemig.

Mae gweinidogion hefyd wedi cyhoeddi bod £10m ar gael i hyfforddi rhai gweithwyr, gan gynnwys gyrwyr lori a gweithwyr gofal.

Ond mae un cwmni recriwtio'n rhybuddio y gall gymryd blynyddoedd i sefydlogi'r farchnad lafur oherwydd prinder staff.

Yn ôl y Gweinidog Economi, Vaughan Gething, bydd yr arian yn helpu busnesau i ddatblygu a datgarboneiddio.

'Newyddion da i fusnesau'

Wrth ymweld â Crosskeys yn Sir Caerffili, dywedodd Mr Gething y bydd yr arian yn cefnogi busnesau dros y gaeaf ac yn helpu cynyddu nifer y gweithwyr gyda sgiliau penodol.

Bydd £35m ar gael trwy'r awdurdodau lleol i helpu busnesau dyfu a lleihau eu hôl-troed carbon.

Bydd £10m ychwanegol yn galluogi colegau addysg bellach i ddarparu cyrsiau a chymwysterau ychwanegol, gan dargedu sectorau allweddol fel gyrwyr HGV a staff gofal.

Vaughan Gething: Helpu busnesau fuddsoddi "gyda hyder" yw nod y cymorth diweddaraf

Dywedodd Mr Gething wrth BBC Cymru: "Rydym yn anelu at sicrhau bod busnesau'n gallu buddsoddi gyda mwy o hyder, yn y gobaith ein bod o'r diwedd yn cefnu ar y pandemig. Ac fe ddylai wneud gwahaniaeth o ran datgarboneiddio ein busnesau a buddsoddi mewn pobl, sgiliau a swyddi lleol.

"Rydyn ni'n disgwyl y byddwn ni'n gallu buddsoddi a chefnogi tua 1,000 o fusnesau gyda'r cynllun hwn, mewn partneriaeth â llywodraeth leol. Felly rwy'n credu ei fod yn newyddion da iawn i fusnesau lleol ledled Cymru."

'Tynnu'r risg o drafodaethau'

Dywedodd Ben Cottam, pennaeth Ffederasiwn Busnesau Bach Cymru (FSB), fod y cyllid "i'w groesawu'n fawr ac yn hir ddisgwyliedig," ac y byddai'n helpu cwmnïau gyda'u cynlluniau i ehangu.

Mae cymorth o'r fath, meddai, "yn helpu tynnu'r risg o rai o'r trafodaethau y mae busnesau'n eu hwynebu ynghylch ble maen nhw'n mynd nesaf - boed hynny yn nhermau datgarboneiddio a'u cyfraniad at gyrraedd sero net, neu'r ffordd y maen nhw'n arloesi eu busnes i gyrraedd marchnadoedd newydd".

Ychwanegodd Mr Cottam fod pryderon ynghylch costau uwch i fusnesau'r flwyddyn nesaf. "Rydym yn ymwybodol bod rhai cwestiynau mawr ar y gorwel fel y newid yn y cap ar brisiau ynni, a chyfraniadau Yswiriant Cenedlaethol sy'n cynyddu."

Roedd Vaughan Gething yn ymweld â'r cwmni effeithlonrwydd ynni Advance Energy Services yn Crosskeys, a ddefnyddiodd arian o gronfa adfer Covid-19 flaenorol i ehangu.

Mae'r cwmni'n gosod boeleri a phympiau gwres ac yn inswleiddio cartrefi ledled Cymru.

Dywedodd rheolwr gyfarwyddwr y cwmni, Michael Wayman fod y pandemig wedi gorfodi'r busnes i gau, ond erbyn hyn mae'n ehangu'n gyflym.

"Roedd yn gyfnod anodd iawn i ni, heb os," meddai. "Fe wnaethon ni gau am saith mis i bob pwrpas. Doedd llawer o bobl, yn naturiol, ddim eisiau ni yn eu cartrefi."

Staff da yn allweddol

Manteisiodd Mr Wayman ar y cynllun ffyrlo i gadw staff, a chael £20,000 o Gronfa Cadernid Economaidd Llywodraeth Cymru. Prynodd offer arbenigol gyda'r grant er mwyn gallu gwneud mwy o waith insiwleiddio.

"Fe wnaeth hynny greu pedwar swydd yn y maes a dau yn y swyddfa," dywedodd. "Yn y pen draw, mae'n sicrhau bod cartrefi'n fwy ynni effeithiol ac yn gwella ansawdd bywyd pobl."

Michael Wayman o gwmni Advance Energy Services, sy'n gobeithio ehangu eto yn dilyn cyfnod heriol

Mae'r cwmni'n gobeithio ehangu eto, gan ddyblu'r gweithlu i 40, ond mae'n anodd llenwi swyddi gwag.

"Byddai unrhyw fusnes yn datgan pa mor allweddol yw staff, felly rydym yn ceisio eu trin yn dda. Ond mae recriwtio yn anodd iawn - mae yna alw mawr am drydanwyr, peirianwyr gwresogi, plastrwyr a seiri."

'Dim llif o ymgeiswyr'

Ar gyrion Casnewydd mae rheolwr gyfarwyddwr cwmni recriwtio Acorn yn rhagweld y bydd yn cymryd blynyddoedd i fynd i'r afael â phrinder staff.

Dywedodd Bernard Ward yn ddiweddar bod rhai gyrwyr HGV yn cael eu talu cyflogau uwch na chyfreithwyr, wrth i brinder chwyddo cyfraddau tâl.

Mae'r gystadleuaeth am weithwyr yn parhau, gyda llai o ymgeiswyr priodol ar gael o'i gymharu â'r misoedd diweddar.

"Mae'n hurt o brysur ar hyn o bryd," meddai Mr Ward. "Rwy'n meddwl bod pethau wedi gwaethygu yn yr wythnosau diwethaf.

"Does dim llif o ymgeiswyr sydd ar gael - rydyn ni oll yn mynd ar ôl yr un math o ymgeiswyr.

"Mae hyfforddiant yn allweddol bwysig, yn yr holl sectorau - o yrru, i nyrsio a gofal a chogyddion ac yn y blaen. Rwy'n meddwl bod angen i'r llywodraeth weithio'n agos iawn gyda chyflogwyr i sicrhau bod pobl yn cael eu hyfforddi'n effeithiol."

Rhybuddiodd hefyd y bydd yn cymryd "mwyaf tebyg, rhwng tair a phum mlynedd" i'r farchnad lafur sefydlogi ac i lenwi'r bwlch o ran sgiliau.

"Bydd pob sector yn cael ei effeithio'n wahanol," dywedodd, "ond bydd yr ychydig flynyddoedd nesaf yn heriol."

Pynciau cysylltiedig

Straeon perthnasol