'Dysgu am y mislif ar TikTok, yn hytrach na'r ysgol'

  • Cyhoeddwyd
Disgrifiad,

"Fi 'di addysgu'n hunan, a fi'n credu bo hwnna'n drist taw cyfrifoldeb ni yw e"

"TikTok, YouTube, Instagram - mae loads o wefannau lle fi wedi ffeindio lot o wybodaeth ddefnyddiol am periods."

Dyma brofiad merch o Landybie, Sir Gaerfyrddin a'i ffrindiau sy'n dweud nad oedd yr addysg am fislif yn ddigonol yn eu hysgolion.

"Y tro cynta' weles i sut i inserto tampon oedd ar YouTube," meddai Lili Mai Davies, 17 oed.

"Nes i chwilio achos o'n i ddim yn gwybod sut i neud e. Nes i ofyn i Mam ond o'n i mo'yn checio hefyd."

Disgrifiad o’r llun,

Mae Lili Mai Davies wedi troi at y we am wybodaeth yn ymwneud â'r mislif

Daw'r sylwadau wrth i astudiaeth newydd gan Brifysgol Abertawe ddweud bod angen rhoi sylw penodol i addysg mislif mewn ysgolion.

I nifer mae'r cyfryngau cymdeithasol wedi llenwi'r bwlch er mwyn deall eu cylchoedd misol yn well.

Dywedodd Efa Angharad, 18, o bentref Gors-las ei bod hi wedi cael peth gwybodaeth ym Mlwyddyn 6 am newidiadau corfforol, ond y cafodd ddarlun ehangach ar-lein.

"TikTok yn enwedig, mae'n ffordd rhwydd i rannu gwybodaeth… na'r ffordd fi 'di addysgu'n hunan a fi'n credu bo hwnna'n drist taw cyfrifoldeb ni yw e," meddai.

"Oherwydd so ni'n cael ein haddysgu amdano fe, ni'n teimlo fel - ydy hwn dim ond yn digwydd i fi? Ife dim ond fi sy'n cael cramps mor wael â hyn? Mae'n dal i fod yn bwnc tabŵ."

Disgrifiad o’r llun,

Mae'r mislif yn dal yn bwnc tabŵ, medd Efa Angharad

Doedd Ffion James, 17, o Rydaman ddim am drafod materion gyda staff yn yr ysgol.

"Fi ddim really yn teimlo'n gyfforddus i fynd lan at athrawes i siarad amdano fe oherwydd fi'n teimlo bo' nhw'n anghyffyrddus i drafod e 'da fi," meddai.

Disgrifiad o’r llun,

Mae'n bwnc anodd i'w drafod gyda staff yr ysgol, medd Ffion James

Nid yw sylwadau'r ffrindiau'n unigryw, gan fod gwaith ymchwil gan Brifysgol Abertawe yn nodi nad yw'r addysg am y cylch misol mewn ysgolion yn ddigonol.

Wedi ei ariannu gan Chwaraeon Cymru, mae'r adroddiad yn argymell rhoi mwy o amser, hyfforddiant a chymorth i athrawon gyflwyno dosbarthiadau'n rheolaidd, yn ogystal â darparu mwy o wybodaeth am agweddau emosiynol a chymdeithasol y mislif.

Nododd yr ymchwil hefyd fod athrawon yn teimlo bod mislif yn effeithio ar bresenoldeb, yr awydd i gymryd rhan mewn ymarfer corff, yn ogystal ag ymddygiad a hyder.

'Mae'r cylch fel y tymhorau'

Mae un hyfforddwraig bersonol o'r Barri yn ymwybodol iawn o effeithiau'r mislif ar ei chleientiaid, ac mae hi'n teilwra ei gwasanaeth.

Yn ôl Rebecca Williams mae cyfnod cylchol menywod fel y tymhorau.

"Dwi'n meddwl am y mislif fel y gaeaf," meddai, "felly'n ystod y gaeaf 'da ni ishe arafu, 'da ni ishe bod yn gynnes, 'da ni ishe cael bach o seibiant.

"Baswn i'n annog cleientiaid i wneud bach o yoga, neu fynd am dro yn ystod y cyfnod yma."

Disgrifiad o’r llun,

Mae Rebecca Williams o blaid rhoi gwybodaeth yn gynt - i fechgyn yn ogystal â merched

Awgrymodd bod y cyfnod ar ôl y mislif fel y gwanwyn, gydag egni newydd ac yn gyfnod da i godi pwysau cyn symud at yr haf, lle mae pobl ar eu gorau a'u mwyaf egnïol.

Yna daw'r hydref eto meddai Rebecca cyn y gaeaf, neu'r mislif.

Mae'r hyfforddwraig wedi gwneud tipyn o waith ymchwil fel oedolyn, ac mae hi hefyd am weld mwy o wybodaeth yn cael ei ddarparu'n gynt i ferched a bechgyn.

Ffynhonnell y llun, Getty Images

Mae Llywodraeth Cymru'n dweud y bydd addysg am fislif yn orfodol o fewn fframwaith y cwricwlwm newydd.

"Mae'n bwysig nad 'gwers untro' yn unig yw dysgu am lesiant mislif, a dyna pam mae'r Cod Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn nodi bod angen ei ddysgu ar wahanol gamau o'r cwricwlwm," meddai llefarydd.

Mae Rebecca Williams, is-ysgrifennydd cyffredinol a swyddog polisi UCAC yn dweud bod hwn yn bwnc sydd wedi ei "esgeuluso" o fewn addysg ffurfiol yn y gorffennol, oherwydd diffyg gweledigaeth a hyfforddiant.

"Yn sicr bydd angen cefnogaeth ar athrawon i weithredu'r cwricwlwm a'r dulliau dysgu newydd - yn ddysgu proffesiynol ac yn adnoddau," meddai.

"Mae hyn yn wir ar draws y cwricwlwm, ond yn arbennig o ran Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb."