Triniaeth dramor: 'Mae wedi bod yn uffern'

Nid yw Emma wedi gallu bwyta dim ond dŵr ers naw wythnos, wedi dioddef sgil effeithiau o'r driniaeth dderbyniodd yn Istanbul

Mae llawfeddygon yn pryderu am y nifer o gleifion sy'n dioddef cymhlethdodau iechyd difrifol ar ôl derbyn llawdriniaeth dramor i osod llawes gastrig.

Bu bron i Emma, sy'n 34 oed o Borthcawl, farw o sepsis bythefnos ar ôl derbyn llawes gastrig mewn ysbyty yn Nhwrci.

Wedi bod yn yr ysbyty ers mis Mai, mae'n dweud ei bod yn "difaru derbyn y driniaeth o gwbl" ac yn cael "ias wrth feddwl y gallai ei phlant fod wedi colli eu mam".

Dywed Llywodraeth Cymru fod y Gwasanaeth Iechyd yn rhoi cymorth brys i bawb sydd mewn angen.

• Rhestrau aros triniaethau ysbyty ar gynnydd eto

• Mwy o gleifion yn talu am lawdriniaethau preifat

• Rhybudd: Gall rhai o'r lluniau yn y stori hon beri gofid

Cymhlethdodau

Roedd Emma, sy'n fam i dri o blant ac yn byw ym Mhorthcawl, wedi cael trafferth colli pwysau ers blynyddoedd.

Ar ôl i nifer o'i ffrindiau dderbyn triniaeth dramor ac wedi iddi ymchwilo ar y we, mi deithiodd hi gyda ffrind i dderbyn llawes gastrig yr un mewn ysbyty yn Istanbwl fis Ebrill 2022.

Fis Gorffennaf cafodd Emma ei rhuthro yn ôl i'r ysbyty gyda sepsis eto, lle ddaeth hi'r amlwg bod yna doriad bach yn ei choluddyn a'i fod yn gollwng

Mae'r llawdriniaeth yn cynnwys torri rhan helaeth o'r stumog i ffwrdd, gyda'r claf yna'n teimlo'n llawn ar ôl bwyta ychydig ac yn colli pwysau o ganlyniad.

Yn ôl Emma roedd y "llawdriniaeth a'r gofal yn ardderchog ac roedd yr ysbyty'n lân ofnadwy".

Ond bythefnos ar ôl dychwelyd adref mi ddeffrodd yng nghanol y nos mewn poen ac yn methu anadlu.

Cafodd ei rhuthro i'r ysbyty yn dioddef o sepsis gan bod hylif wedi cronni o dan yr ysgyfaint.

Fe achubwyd ei bywyd gan lawdriniaeth frys, ond bythefnos yn ddiweddarach datblygodd niwmonia.

Fis Gorffennaf cafodd ei rhuthro yn ôl i'r ysbyty gyda sepsis eto - ac mi ddaeth i'r amlwg bod yna doriad bach yn ei choluddyn a'i fod yn gollwng.

Mae Emma yn gobeithio gallu gadael yr ysbyty erbyn diwedd y flwyddyn

O ganlyniad i'r driniaeth dydy hi ddim wedi gallu bwyta ers naw wythnos - dim ond sipian dŵr.

"Rwy'n ysu i gael paned o de," meddai.

"Rwy'n rîli dyfaru cael y driniaeth yma. Mae wedi bod yn uffern", meddai.

"Mae'n lwcus mod i ddim wedi marw, ac dwi'n dal i gael hunllefau wrth feddwl y gallai fy mhlant fod heb fam.

"Rwy' wir yn gobeithio y gallaf ddod adref cyn y Nadolig."

'Straen ar y gwasanaeth'

Dywedodd Andrew Beamish, sy'n llawfeddyg bariatrig ymgynghorol yn Ysbyty Treforys: "Dwi'n poeni am y nifer o gleifion sy'n dod atom ni gyda chymhlethdodau difrifol ar ôl derbyn triniaethau bariatrig dramor.

"Tydi hyn ddim yn gynaliadwy ac mae'n rhoi straen ar y gwasanaeth"

Dr Andrew Beamish: "Mae angen gofal arbenigol pellach sy'n cynnwys seicolegwyr a deietegwyr - oherwydd allwch chi ddim cario mlaen i fwyta'r un faint o fwyd"

Ysbyty Treforys yw'r unig uned bariatrig arbenigol yng Nghymru.

Mae llawdriniaeth o'r fath yn costio tua £12,000 mewn clinig preifat ym Mhrydain, i'w gymharu â £3,000 dramor.

Ychwanegodd Dr Beamish: "Mae'n wir angen mwy o fuddsoddiad ar y gwasanaeth.

"Da ni ddim yn gweld bai ar bobl am fynd dramor oherwydd mae nifer ohonyn nhw o deuluoedd incwm isel ac yn methu fforddio'r driniaeth yn y wlad yma."

'Diffyg ôl ofal'

Ychwanegodd bod nodiadau meddygol cleifion sydd wedi derbyn llawdriniaeth yn Nhwrci yn debyg iawn i'r rhai yma, ond mai "diffyg gofal ar ôl y llawdriniaeth" oedd y broblem.

"Mae pobl yn mynd ar eu gwyliau ac yn mynd i'r ysbyty am ddwy noson, aros mewn gwesty am 'chydig o nosweithiau cyn hedfan adref.

"Mae angen gofal arbenigol pellach sy'n cynnwys seicolegwyr a deietegwyr - oherwydd allwch chi ddim cario mlaen i fwyta'r un faint o fwyd.

"Dim ond un elfen yw'r llawdriniaeth mewn rhaglen colli pwysau.

"Mae pobl yn desperate ac yn gwneud unrhywbeth i ddod o hyd i'r arian i'w gael e yn rhywle".

Newid byd

Ond un a gafodd driniaeth yn Nhwrci sydd "wedi newid ei bywyd" yw Steph Moore, sy'n 31 oed o Gasnewydd ac sydd wedi colli 10 stôn.

"Mi wnes i dreulio misoedd yn chwilio am lawfeddyg o safon," meddai.

"Mi o'n i ffwrdd am wythnos - tridiau yn yr Ysbyty, a 'chydig o ddyddiau yn y gwesty a wedyn hedfan adre.

Bellach mae Steph Moore yn chwarae Rygbi, yn mwynhau seiclo ac yn mynychu'r gampfa

"Rwy'n dal i gadw mewn cysylltiad gyda fy llawfeddyg drwy whatsapp ac yn cael galwad fideo pob tri mis.

"Mae'r gofal wedi bod yn wych - yr unig beth dwi'n ei ddifaru yw'r ffaith na ches i ddim o'r driniaeth ynghynt.

"Rwy wedi bod yn desperate i gael plant ond gan bo fi dros fy mhwysau doeddwn i ddim yn gymwys i gael triniaeth IVF ar y Gwasanaeth Iechyd. Nes i drio pob math o ddeiets.

"Mae'r llawdriniaeth wedi newid fy mywyd - nes i briodi'r haf yma a chael 10 modfedd oddi ar fy ffrog.

"Nawr fi'n chwarae rygbi, seiclo ac wedi arwyddo i neud Hanner Marathon Caerdydd ac yn cael dechrau fy nhriniaeth IVF wythnos nesa!

"Mae pedwar o fy ffrindiau wedi bookio i fynd i'r un ysbyty ar ôl fy mhrofiad i."

Ond er gwaethaf ei phrofiad mae'n rhybuddio bod angen i bobl gymryd gofal - "mae yna glinigau dodgy allan yna a gymaint o horror stories - mae'n rhaid i chi wneud eich gwaith cartref."

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Os yw pobl yn ystyried gofal iechyd preifat o unrhyw fath, mae'n bwysig eu bod yn ymchwilio'n llawn cyn cael triniaeth.

"Byddem yn annog pobl i wirio eu bod yn delio â rhywun ag enw da, gofyn am gael gweld eu cymwysterau, holi am gymhlethdodau a sgil effeithiau ac, os yn bosib, siarad â phobl eraill sydd wedi cael triniaeth yn yr un clinig neu ysbyty."