Carwyn: 'Angen ystyried cadw'r DU'

Dywedodd Carwyn Jones bod angen y confensiwn er mwyn i wleidyddion ganolbwyntio ar faterion pwysig

Mae Prif Weinidog Cymru wedi galw am sefydlu confensiwn cyfansoddiadol er mwyn ceisio cadw'r Deyrnas Unedig gyda'i gilydd.

Dywedodd Carwyn Jones ei fod yn bryderus bod dyfodol y DU yn ddibynnol ar ddatblygiadau yn Yr Alban, lle mae disgwyl i Llywodraeth yr SNP gyhoeddi mwy o fanylion am y bleidlais ar annibyniaeth.

Wrth siarad yn y gyntaf mewn cyfres o gynadleddau newyddion misol, dywedodd Mr Jones ei bod hi'n bryd mynd i'r afael â'r mater gan y rhai oedd am weld parhad y DU.

'Trafodaeth agored'

Wrth ddisgrifio sut y byddai confensiwn o'r fath yn gweithio dywedodd: "Nid mater syml o gael mwy neu lai o ddatganoli yw hyn - mae angen trafodaeth agored am sut y gall y DU ymateb mewn dull sy'n ateb anghenion bob rhan ohoni.

"Rwy'n agored i drafodaeth ynglŷn â ffurf unrhyw gonfensiwn.

"Ond y pwynt allweddol yw y dylai gynnwys amrywiaeth o bobl sy'n dylanwadu barn ac aelodau o'r cyhoedd er mwyn sicrhau y gall gwleidyddion ganolbwyntio ar faterion pwysig fel swyddi a thwf.

"Rydym wedi gweld llawer o drafodaeth dros yr wythnosau diwethaf am y cyfansoddiad.

"Rhaid i ni sicrhau bod mecanwaith lle y gallwn edrych ar hynny, ond ar yr un pryd rhaid peidio colli golwg ar y ffaith mai'r materion pwysig sy'n effeithio ar bobl ar y funud yw'r economi a swyddi."

Uchafswm?

Yn y gynhadledd, gofynnwyd i Mr Jones os oedd yn cefnogi polisi arweinydd Llafur, Ed Miliband, o gyflwyno uchafswm cyflog o 1% i weithwyr y sector cyhoeddus.

Atebodd drwy ddweud: "Nid wyf yn gweld rheswm i gael uchafswm.

"Rydym yn gwybod y byddai hynny'n arwain at drafferthion yng Nghymru, ac rwy'n credu bod rhaid ystyried y mater o dan yr amgylchiadau hynny.

"Credaf ei bod yn hanfodol bod pobl yn gweld fod y rhai sy'n cael eu talu mwyaf yn y gwasanaethau ariannol - y rhai y mae'r cyhoedd yn credu sy'n gyfrifol am y trafferthion ariannol presennol - yn talu eu siâr yn ogystal.

"Nid wyf yn credu bod hynny'n digwydd, ac o ganlyniad mae'n anodd iawn dweud wrth bobl sy'n gweithio yn y sector cyhoeddus - sydd ddim yn gyfrifol am y trafferthion ariannol - yn gorfod ysgwyddo'r baich o doriadau cyflog pan nad yw hynny'n digwydd yn y sectorau mwyaf perthnasol."