Parhau i glirio llanast y llifogydd

Parhau mae'r gwaith o glirio'r llanast yng ngogledd Ceredigion wedi'r llifogydd difrifol ddydd Sadwrn.

Pan gawson nhw eu deffro yn oriau mân bore Sadwrn roedd troedfeddi o ddŵr.

Bu'r gwasanaethau achub yn helpu symud pobl o'u cartrefi a'u carafanau

Mewn rhai lleoedd roedd lefel y dŵr yn bum troedfedd (1.5 metr).

Fe ddinistriwyd eiddo, cartrefi, carafanau a ffyrdd ym mhentrefi Tal-y-bont, Llandre, Dôl-y-bont, Ynys Las, Borth, Penrhyncoch, Pen-bont Rhydybeddau a Chapel Bangor.

Cafodd tua 1,000 o bobl yn ardal Aberystwyth a gogledd Ceredigion eu heffeithio gan y llifogydd.

Achubwyd 150 gan y gwasanaethau brys a chafodd cannoedd eu symud i fan diogel.

Pwmpio dŵr

Cafodd tri o bobl driniaeth am fân anafiadau.

Dydd Llun mae Asiantaeth yr Amgylchedd yn cynghori pobl yng Ngheredigion a Gwynedd bod mwy o law ar ei ffordd.

Maen nhw'n dweud na ddylai hyn achosi mwy o lifogydd ond y gallai gael effaith ar y gwaith clirio.

Fe ddylai pobl sy'n byw neu yn gweithio ger afonydd fod yn wyliadwrus a chymryd mwy o ofal pan mae'r lefelau yn codi.

Mae afonydd yn dal wedi chwyddo ac yn beryglus wedi'r glaw trwm ac fe ddylai pobl gadw'n glir o lannau'r afonydd.

Yn gynharach ddydd Llun dywedodd Gwasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru mai un peiriant oedd ganddyn nhw yn pwmpio dŵr erbyn bore Llun.

Cafodd tîm o arbenigwyr eu galw o Rydaman i ddelio gyda'r gwaith yn ardal Llanbadarn Fawr o Aberystwyth.

Bu'r criwiau yn gweithio drwy'r nos.

Y difrod y tu mewn i Feddygfa Ystwyth

Roedd Meddygfa Ystwyth yn Llanbadarn Fawr, Aberystwyth, wedi cael ei heffeithio gan y llifogydd, gyda'r gwasanaethau wedi'u hadleoli i safle IBERS ger Penrhyncoch.

Dydd Llun dywedodd llefarydd ar ran y feddygfa, sy'n gofalu am 9,000 o gleifion, fod sawl troedfedd o ddŵr wedi mynd i mewn ac wedi difrodi ystafelloedd ymgynghori, y dderbynfa a'r swyddfeydd.

Mae'r holl offer trydanol oedd ar y llawr gwaelod wedi eu dinistrio.

Cadarnhaodd y Swyddfa Dywydd fod dros fis o law wedi syrthio yn Nhrawsgoed, ger Aberystwyth, ddydd Gwener.

Fe wnaeth dwywaith gymaint o law syrthio mewn 24 awr na'r hyn gafodd ei disgwyl yr ardal ar gyfer mis Mehefin.

Apêl

Mae arweinydd cyngor Ceredigion, Ellen ap Gwynn, sy'n byw yn Nhal-y-bont , wedi lansio apêl i helpu'r trigolion sydd wedi dioddef oherwydd y llifogydd.

"Fe wnes i'n bersonol weld dinistr y llifogydd," meddai.

Cafodd cannoedd eu symud o'r carafanau ym Mharc Carafanau Riverside yn Llandre dair milltir o Aberystwyth

"Dwi'n gobeithio drwy lansio'r apêl y gallwn gynorthwyo'r rhai effeithiwyd."

"Mae wedi bod yn braf gweld y gymuned yn dod at ei gilydd i gynorthwyo cymdogion yn y fath fodd," ychwanegodd.

Dywedodd y Gweinidog Amgylchedd, John Griffiths, yng Ngheredigion ddydd Llun: "Dwi'n addo y bydd gwersi'n cael eu dysgu."

Mae Prif Weinidog Cymru, Carwyn Jones, wedi canmol "dewrder nodedig" y gwasanaethau brys.

"Roedden nhw'n gweithio mewn amgylchiadau anodd ac fe lwyddwyd i achub cannoedd o bobl.

"Gyda diolch i broffesiynoldeb ac ymroddiad y criwiau achub collodd neb eu bywydau.

"Fe fydd Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda'r holl asiantaethau dros yr oriau, dyddiau ac wythnosau nesaf i sicrhau bod yr ardaloedd yn dod yn ôl i'r drefn arferol mor fuan â phosib."