Byrddau iechyd: 'Diffyg mewn cyllid o £230m'

Bu'n rhaid i bedwar bwrdd iechyd gael rhagor o arian

Mae chwe bwrdd iechyd lleol allan o saith yn proffwydo y bydd diffyg mewn cyllid o £230m yn y flwyddyn ariannol hon.

Dywedodd y gwrthbleidiau eu bod yn poeni am yr effaith ar gleifion.

Ynghynt ddydd Mercher rhybuddiodd Archwilydd Cyffredinol Cymru fod y £24 miliwn a roddwyd i bedwar bwrdd iechyd lleol yn "anghynaladwy".

Derbyniodd Byrddau Iechyd Aneurin Bevan, Cwm Taf, Caerdydd a'r Fro a Phowys gyfanswm o £24 miliwn o arian ychwanegol oddi wrth Lywodraeth Cymru ym mis Mai eleni.

Mwy o ddiffyg

Mae'r archwilydd, Huw Vaughan Thomas, wedi dweud bod y byrddau iechyd yn wynebu mwy o ddiffyg mewn cyllid wedi'r benthyciadau.

Mae Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan yn darogan y byddan nhw'n gwneud colled o £48 miliwn, gan gynnwys yr arian gafodd ei fenthyg gan Lywodraeth Cymru ym mis Mawrth.

Yn y cyfamser, mae Bwrdd Iechyd Cwm Taf yn wynebu colled o £28.4 miliwn a Bwrdd Iechyd Powys yn wynebu colled o £8.1 miliwn.

Mae Bwrdd Iechyd Caerdydd a'r Fro yn wynebu colled o £66.75 miliwn, heb gynnwys y £12 miliwn sy'n ddyledus i Lywodraeth Cymru.

Ac mae Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr yn proffwydo diffyg mewn cyllid o £64.6m. a Hywel Dda'n wynebu diffyg o £12.8m.

'Poeni'n fawr'

Mae AC y Democratiaid Rhyddfrydol, Peter Black, wedi dweud: "Dwi'n poeni'n fawr am stad ariannol y byrddau iechyd lleol yn ystod y flwyddyn ariannol hon.

"Os na lwyddodd pedwar i fantoli'r cyfrifon ar ôl torri gwasanaethau a gwneud arbedion enfawr, bydd yr her yn fwy anodd ...

"Dwi'n poeni y bydd yn effeithio'n andwyol ar ofal a diogelwch cleifion."

Mae'r llywodraeth wedi dweud bod y byrddau yn wynebu ymchwiliad i'w cynlluniau cynilo.

Dywedodd Mr Thomas y byddai'r byrddau iechyd heb y benthyciadau wedi methu eu dyletswyddau cyfreithiol i beidio â gwneud colled.

"Bu'n rhaid i bob bwrdd iechyd yng Nghymru wynebu heriau ariannol arwyddocaol yn 2011-12 oherwydd mwy o bwysau ariannol," meddai Mr Thomas.

"Yn fy marn i, nid yw'r patrwm hanesyddol o Lywodraeth Cymru yn rhoi arian ychwanegol i fyrddau iechyd yn gynaliadwy.

"Er hynny, mae 'na arwyddion positif bod y Gwasanaeth Iechyd yng Nghymru yn barod i wneud y penderfyniadau anodd sydd eu hangen i ddarparu newidiadau tymor hir er bod hwn yn agenda heriol."

Ychwanegodd Mr Thomas y byddai'n cyhoeddi ei adroddiad, Cyllid Iechyd, fyddai'n asesiad manylach o sefyllfa ariannol y cyrff gwahanol a'r heriau ariannol mae'r Gwasanaeth Iechyd yn eu hwynebu.

Adolygiad

Dywedodd Llywodraeth y Cynulliad nad oedd yr arian ychwanegol yn "arian ar frys ar gyfer sefyllfa anodd".

"Cafodd y byrddau iechyd ganiatâd i gael 0.2% o ariannu'r flwyddyn nesaf fel bod modd rheoli cyllid tua diwedd y flwyddyn ariannol.

"Amod hyn oedd comisiynu adolygiad ariannol allanol."

Dywedodd fod mwy na 43% o gyllideb Llywodraeth Cymru'n cael ei fuddsoddi mewn iechyd a gwasanaethau cymdeithasol "er gwaetha toriadau mawr i'n cyllideb"