Plwyfolion yn cynnal gwylnos fel protest yn erbyn cau eglwys

Mae 'na gynlluniau i adeiladu eglwys newydd tua dwy filltir y tu allan i'r dref ym Mhenparcau

Mae plwyfolion eglwys Babyddol yn cynnal gwylnos y tu mewn i'r eglwys fel protest yn erbyn cynllun i'w dymchwel.

Ddydd Sul cynhaliwyd yr offeren olaf yn Eglwys y Forwyn Fair a Santes Gwenffrewi yn Aberystwyth, sy'n destun ffrae rhwng yr Esgob a'r plwyfolion.

Bydd yr wylnos yn parhau yn yr eglwys tan ddydd Mercher ac fe fydd o leiaf un o'r plwyfolion yn bresennol yno tan hynny.

Ni fydd yr eglwys yn cael ei hyswirio o ddydd Iau.

'Angen dymchwel'

Mae Esgob Mynwy, Thomas Burns, wedi dweud bod angen dymchwel yr eglwys am resymau diogelwch.

Yn hytrach na gwario miliynau o bunnoedd ar wella cyflwr yr adeilad presennol, mae'r esgobaeth yn awyddus i werthu'r safle ac adeiladu eglwys newydd tu allan y dref.

Ond mae rhai plwyfolion yn anfodlon, gan ddweud nad oes angen gwario cymaint ar yr adeilad ac y byddai ei symud allan o ganol y dref yn ei gwneud hi'n anodd i bobl fynd yno i addoli.

Bydd y cynlluniau i ddymchwel yr eglwys yn mynd gerbron pwyllgor cynllunio Cyngor Ceredigion ar Dachwedd 14.

Y bwriad yw codi eglwys newydd ym Mhenparcau ar gyrion Aberystwyth ond gallai gwasanaethau gael eu cynnal mewn canolfan gymunedol neu ysgol leol yn y cyfamser.

Cafodd Eglwys Babyddol y Forwyn Fair a Santes Gwenfrewi ei hadeiladu ym 1874 ac mae 300 o bobl yn addoli mewn tri gwasanaeth yno bob dydd Sul.

Mae'r safle yn Ffordd y Frenhines yn cynnwys neuadd blwyf, sydd wedi dirywio, a thŷ offeiriad.

£2.6 miliwn

Yn ôl yr Esgobaeth fe fyddai'n costio mwy na £2.6 miliwn i adfer yr adeiladau hyn ond mae gwrthwynebwyr i'r cynllun yn anghytuno gan honni y byddai'r gost tua £625,000.

Dywedodd yr Esgob Burns: "Fyddwn i ddim yn gyrru car heb yswiriant ac ni allaf gadw eglwys ar agor heb yswiriant oherwydd bod yr yswirwyr yn argymell y dylen ni gau'r eglwys a thŷ'r offeiriad i atal y peryg i bobl."

Dywedodd gwrthwynebwyr eu bod nhw wedi cynnal arolwg o'r eglwys gan honni ei bod "mewn cyflwr syndod o dda" ac y byddai'r gost o adfer yr adeilad tua £625,000.

Yn dilyn yr offeren olaf ddydd Sul, dywedodd un ohonynt, Lucy Huws: "Rydym yn teimlo'n drist ac yn alarus."